De kenmerken van effectieve coaching

De opkomst en snelle groei van het fenomeen "coaching" doet vermoeden dat dit als een moderne hype opgevat kan worden, die wellicht over een aantal jaren weer uitdooft. Hoewel dit natuurlijk altijd mogelijk is, blijkt coaching echter niet zomaar een hype te zijn, maar ook daadwerkelijk positieve resultaten te genereren; positieve resultaten die de investering en kosten van coaching ook overstijgen. Om deze resultaten van coaching, en de eigenschappen van een effectieve coach, onder het voetlicht te brengen, is dit artikel opgesteld.

Onderzoek naar coaching

Diverse onderwerpen betreffende het verhogen van de effectiviteit van personen in hun werk, of het verhogen van het welzijn van personen, kennen een lange onderzoekshistorie. Leiderschap bijvoorbeeld, kent als onderwerp een indrukwekkend onderzoeksverleden, waarbij diverse concepten getoetst, verworpen/verbeterd of aangescherpt zijn. Bij coaching zien we deze lange geschiedenis echter niet. Het onderwerp zelf, het begeleiden van personen bij het verbeteren van hun prestaties, welzijn of het oplossen van een persoonlijk probleem, kent echter wel een langere geschiedenis dan het moderne woord "coaching" doet vermoeden. Zo kent iedereen wel de mentoren en adviseurs die gebruikt werden in het ver verleden. Toch kunnen we deze vormen van het verbeteren van het persoonlijk welzijn of het verbeteren van de persoonlijke effectiviteit niet geheel vergelijken met de manier waarop coaching tegenwoordig gebruikt wordt; zo was de relatie tussen mentor/adviseur en geadviseerde vaak veel intensiever en werden er vaak andere methoden gebruikt om het gewenste resultaat te bereiken.

De literatuur over de moderne manier van coaching is in veel gevallen niet ouder dan 10 tot 15 jaar; het meeste onderzoek hierbij is ook nog eens niet gericht op de uitkomsten van coachingstrajecten, maar op de eigenschappen van effectieve coaches. Als hierbij in acht wordt genomen dat dit onderzoek met name plaatsgevonden heeft door middel van questionnaires, wordt duidelijk dat onderzoek op het gebied van coaching nog een relatief onontgonnen terrein is. Toch zijn er een aantal onderzoeken gedaan die wel degelijk interessante en bruikbare resultaten laten zien.

Effecten van coaching

Uit enkele onderzoeken is gebleken dat een gedeelte van de verwachtte positieve uitkomsten van coaching ook daadwerkelijk plaatsvinden. Hieronder vallen onder andere:

• Coaching kan het behalen van doelen verbeteren en ondersteunen
• Coaching kan angst(en) verminderen
• Coaching kan stress verminderen
• Coaching kan het psychologisch welzijn verbeteren
• Coaching kan het subjectieve welzijn verbeteren
• Coaching kan zorgen voor een hogere mentale weerstand
• Coaching kan de kans op, en de intensiteit van, depressie verminderen

Hoewel coaching als middel ook vaak wordt aangegrepen om het ziekteverzuim van personen omlaag te brengen, blijkt juist op dit vlak geen verbetering te zitten. Het ziekteverzuim verbetert niet door coaching.

Hoewel er verschillende manieren van coaching mogelijk zijn, blijken de bovenstaande effecten en resultaten op te treden bij de meeste manieren van coaching. Wel bleek uit het onderzoek dat met name coaching die ook feedback incorporeerde beter presteerde dan de meer trainingsgerichte coachingsstijlen.

Is coaching de investering waard

Om te weten of de positieve resultaten van coaching ook wel degelijk tegen de investering en de kosten opweegt, is er onderzoek gedaan naar de gemiddelde Return On Investment (ROI) van coaching. Een probleem hierbij is wel, dat niet alle positieve aspecten van coaching even makkelijk meegenomen kunnen worden in een financiële berekening van de voordelen van coaching, waar dat bij de kostenberekening makkelijk is. Het is immers lastig, zo niet ondoenlijk, om ook alle secundaire effecten van coaching mee te nemen in een batenanalyse; daargelaten of alle positieve effecten wel al bekent zijn. Ondanks de moeilijkheden bij het meten van alle indirecte gevolgen van coaching, blijkt de gemiddelde ROI voor organisatiegerichte coaching toch op 700% uit te komen.

Eigenschappen effectieve coach

Een goede coach moet, volgens onderzoek, beschikken over een aantal eigenschappen:

• Een coach moet beschikken over goede empathische vaardigheden
• Een coach moet goed kunnen luisteren
• Een coach moet geloofwaardig zijn
• Een coach moet voldoende zelfverzekerd zijn, en voldoende vertrouwen geven
• Een coach moet authentiek genoeg zijn
• Een coach moet integriteit uitstralen
• Een coach moet de bereidheid tonen om de coachee uit te dagen
• Een coach moet de eigenschap bezitten om het eigen werkverleden te gebruiken om het coachingsproces toe te lichten