Visies op de Nederlandse verzorgingsstaat

In de discussie over de verzorgingsstaat kun je drie visies onderscheiden: links, midden en rechts. Alle visies hebben verschillende meningen en argumenten.

Links (progressief)

De linkse visie is voor een uitgebreide verzorgingsstaat met veel nadruk op sociale gelijkheid en voor een planeconomie. In een planeconomie wordt heel veel geregeld door de overheid. Alle bedrijven behoren tot de staat of een dorp/stad en alle prijzen, hoeveelheden, de bedrijven streven niet naar winst. De overheid verantwoordelijk is voor de zorg van alle mensen en iedereen moet evenveel kansen krijgen (brede verzorgingsstaat). Linkse politici zijn vóór nivellering (verkleinen verschil inkomens). Arbeidsongeschikten moeten een hoge (en langdurige) uitkering kunnen krijgen, zodat ze niet op het bijstandniveau komen. Deze hoogte van de uitkering moet ook meegroeien met de CAO. Als de CAO stijgt, stijgen de uitkeringen ook.

Midden

De midden visie is voor balans tussen de linkse en de rechtse visie. Een balans tussen een uitgebreide en een beperkte verzorgingsstaat. En een balans tussen een planeconomie en een vrijemarkteconomie. De overheid is samen met maatschappelijke groepen verantwoordelijk voor de zorg van kwetsbare groepen (verzorgingsstaat). Midden politici vinden dat iedereen zelf de loonverdeling moet regelen. De staat moet wel zorgen voor mensen in de bijstand, maar deze sociale verzekeringen moeten vooral door de werknemers en -gevers geregeld worden.

Rechts (conservatief)

De rechtse visie is voor een beperkte verzorgingsstaat met veel nadruk op eigen verantwoordelijkheid en voor een vrijemarkteconomie. In een vrijemarkteconomie mag de overheid zich nergens mee bemoeien. Er zijn veel privéondernemingen, die niet worden bestuurt door de overheid, de ondernemingen streven niet naar winst. De overheid garandeert alleen een sociaal minimum voor mensen die niet kunnen werken (waarborgstaat). Rechtse politici zijn vóór denivellering (vergroten verschil inkomens).