Visies binnen de zorg

Binnen de zorg zijn vele visies die een eigen kijk hebben op het verplegen van zorgvragers. Er zijn drie visies die op het meest centraal staan. Deze visies worden hier nader toegelicht.

DE TRADITIONELE / MEDISCHE VISIE

Bij deze visie staat het idee centraal dat de zorgvrager verpleegd en verzorgd wordt omdat hij ziek, oud of gehandicapt is. Het gaat hierbij om zichtbare symptomen, problemen en behoeften. Gevoelens en opvattingen kunnen niet gemeten en gecontroleerd worden en worden daarom genegeerd. Bij deze visie bepaald de zorgverlener welke zorg er nodig is en in welke mate en de zorgvrager ontvangt deze zorg en is daar dankbaar voor. In de praktijk wordt hierbij meestal gewerkt met schema’s en vaste tijdstippen. Dit kan voor de zorgvrager onpersoonlijk overkomen.

DE HOLISTISCHE VISIE

Bij deze visie staat de mens als één geheel centraal. De zorgvrager wordt als psychosociale en somatische eenheid beschouwd. Hiermee wordt bedoeld dat het psychische en lichamelijke nauw samenhangen en elkaar beïnvloeden. Je kunt bij de mens drie aspecten onderscheiden, het psychische, sociale en lichamelijke, deze aspecten zijn onmiskenbaar met elkaar verbonden. De functies van de mens zijn wel te onderscheiden maar niet onderling te scheiden. Bij deze visie staat het ook centraal dat elk mens uniek is en iedereen zijn/haar eigen behoeften heeft die in tijd zijn te onderscheiden. In verzorgingstehuizen wordt al geprobeerd om activiteiten en werkzaamheden zo op elkaar af te stemmen en naar alle aspecten van de mens te kijken zodat er een samenhang in de zorg ontstaat. Teamvorming is dan ook een belangrijk idee bij deze holistische visie.

DE EMANCIPATORISCHE VISIE

Bij deze visie staat de zorgvrager centraal. Hierbij wordt er niet alleen aan gedacht dat de zorgvrager een uniek persoon is maar ook dat hij/zij zelf richting aangeeft in zijn leven en in de zorg die hij/zij nodig heeft. De zorgvrager is dus ook zelf verantwoordelijk voor de zorg die hij krijgt en de zorg die hij daarbij zelf kan leveren (zelfzorg). Bij deze visie staat de zelfzorg ook voor het merendeel centraal, de professionele zorg is daarbij een aanvulling en zorgt alleen voor ondersteuning en advisering. Het gaat erom wat de zorgvrager zelf nog kan. Bij deze visie staat het dus vooral centraal dat:

• De zorgvrager zelf richting geeft aan de zorg die hij nodig heeft (‘zorg op maat’).
• Zowel zorgvrager en zorgverlener nemen een gelijkwaardige positie in.