Dag van de Talen - Europese Dag van de Talen

Eens in het jaar is er een Dag van de Talen. We kennen het fenomeen in Europa sinds 2001, het jaar dat werd uitgeroepen als Europees Jaar van de Talen. De Dag van de Talen wordt dan ook de Europese Dag van de Talen genoemd. De dag wil mensen aansporen tot het leren van verschillende talen en de diversiteit aan Europese talen in het zonnetje zetten. De vele verschillende talen zijn het onderhouden en koesteren waard, het is een deel van onze culturele bagage.

Europese Dag van de Talen

Met de afkorting EDT staat de Europese Dag van de Talen sinds 2001 op de kalender. De dag is op of rond 26 september. De Europese Dag van de Talen is een initiatief van de Raad van Europa. De Raad wil met het initiatief haar lidstaten aansporen om meer talen te gaan leren. Meertaligheid en intercultureel: dat is waar de EDT zich voor inzet. Jong en oud moet gestimuleerd worden om naast je moedertaal andere talen te leren spreken. Europa en de wereld bezit een enorme taaldiversiteit die de hoeksteen is van een rijk cultureel erfgoed. Taal is ook een middel om elkaar beter te begrijpen: interculturele verschillen worden stukken kleiner en zelfs leuker als je elkaar verstaat en begrijpt. Taal overbrugt verschillen en brengt begrip.

Week van de Taal

De landen van Europa doen allemaal op hun eigen manier, met een eigen invulling, aan het programma van de Europese Dag van de Talen mee. In Vlaanderen is er zelfs een Week van de Taal, met aandacht voor ondermeer taalonderwijs en meertaligheid. In heel veel verschillende plekken in Europa vinden de leukste taalactiviteiten plaats. Op de diverse evenementen kan worden gestemd. Het beste Taalevenement van dat jaar krijgt de EDT prijs.
Activiteiten zijn ondermeer:

• Lezingen;
• boeken die worden uitgegeven;
• onderwijsprogramma’s;
• taalwedstrijden;
• radio- en TV-programma’s;
• conferenties;
• kinderactiviteiten;
• themadagen;
• taalcursussen;
• taalspelletjes;
• voorstellingen;
• conferenties;
• studiedag;
• open dag van taalscholen.

Rijkdom aan talen

Alleen al in Europa worden in de landen die zich verenigd hebben in de EU 24 officiële EU-talen gehoord. Er klinken meer dan 60 Europese regionale talen en minderheidstalen. Bovendien spreken mensen in Europa ook nog eens allerlei talen die uit andere landen en werelddelen komen. Dat al die mensen al die talen levend houden is een taalkundige rijkdom die de EU onder de aandacht wil brengen.
De EDT heeft drie doelen:

1. iedereen bewust maken van de rijkdom aan talen in Europa,
2. de culturele en taalkundige verscheidenheid stimuleren,
3. een aanmoedigen om een vreemde talen te leren.

Talenfeest

DE EDT is een feestelijke dag, de talenrijkdom worden gevierd met tal van mooie activiteiten voor jong en oud. In heel Europa is het die dag een talenfeest. Ook het EUNIC-Netherlands, European Union National Institutes for Culture, besteedt er aandacht aan. De mensen van de EUNIC gaan bijvoorbeeld naar een school om de leerlingen verschillende Europese talen te laten horen.

Op bezoek op school

De EUNIC ging bijvoorbeeld naar een lyceum in Den Haag met Frans-, Duits-, Spaans-, Maltees-, Deenssprekende mensen om de kinderen te verrassen. Er deden Tsjechen en Hongaren mee die het Tsjechisch en Hongaars lieten horen. Het is slechts een van de activiteiten die op de EDT plaatsvindt. In Vlaanderen wordt de EDT opgepakt door Epos samen met het Platform voor de Europese Dag van de Talen. Epos staat voor ‘Europese Programma's voor Onderwijs, Opleiding en Samenwerking.'

Meertaligheid

Overal om ons heen komen we andere talen tegen. Meertaligheid treffen we ook in organisaties, op het werk en op school. We leven in een mobiele samenleving en daarbinnen leven mensen samen die verschillende moedertalen hebben. Hun culturele achtergrond verschilt. Als we elkaar in een dergelijke samenleving kunnen verstaan en begrijpen, levert dat begrip en dialoog op. Communicatie is essentieel voor een samenleving die veilig en inspirerend wil zijn. De EU staat zelfs voor dat iedere Europeaan drie talen spreekt.

Basisscholen

De basisscholen in heel Europa doen mee aan de Europese Dag van de Talen. Zijn besteden op 26 september (of een dag eerder of later) aandacht aan vreemde talen.

Frans liedje

Op de Nederlandse basisscholen gaan de leerlingen van groep 7 en 8 bijvoorbeeld een Frans liedje leren dat aan het eind van de dag voor de ouders of de andere leerlingen van de school gezongen wordt. Voor lessen in het basisonderwijs zijn ideeënboekjes voor de leerkrachten beschikbaar. Kinderen uit het basisonderwijs maken via de projecten spelenderwijs kennis met andere talen.

Originele taalactiviteiten

Er vinden nog veel meer leerzame en grappige activiteiten plaats.

• Euregio Slam – workshop slammen (een gedicht voordragen op een rappende wijze) in de buurtaal;
• Lokaalvocaal – verhalen maken in een onbekende taal;
• Samen lezen – boek lezen in je moedertaal en een buurtaal, kennismaken met de auteurs;
• Samen leren – uitwisseling van leerlingen die elkaars buurtaal spreken;
• Poeziewedstrijd – dichten in het Arabisch, Chinees, Duits, Engels, Frans, Italiaans, Russisch, Spaans, Turks, Nt2 of NGT;
• Twitterdag.

Twitterdag

Op de Europese Dag van de Talen wordt er ook getwitterd in een kleine taal of dialect. De Fryske Twitterdei wordt bijvoorbeeld in 2017 gehouden op de Europese Dag van de Talen. De hashtag is EDL2017. EDL staat voor European Day of Languages. Wie twittert in zijn eigen minderheidstaal of dialect voegt er #EDL2017 of een ander jaartal als het na 2017 is.

Poëziefestival

Een ander mooi taalevenement is het Transpoesie project, waarbij gedichten in metrostations worden gepresenteerd. EUNIC laat Europese poëzie zien op bussen en trams. Het is een poëziefestival, dat geïnspireerd werd door het succesvolle Poems on the Underground in Londen en Wiersze w Metrze in Warschau. Landen kunnen een gedicht aandragen in hun taal.
Een van de gedichten uit 2012 is de volgende:

Bedreigingde talen

Vele talen zijn bedreigd. Te weinig mensen spreken het nog en in het digitale tijdperk hebben ze moeite om te overleven. Het gaat om minstens 21 Europese talen en dan noemen we hier nog niet eens de vele dialecten. Op de Europese Dag van de Talen worden dan ook taalrapporten gepresenteerd waarin de stand van de taal in Europa wordt beschreven. Een netwerk van taalexperts is daarmee doende. Ruim 200 experts hebben voor 30 van de ongeveer 80 Europese talen vastgesteld of zij digitaal worden ondersteund met taaltechnologie. Dat blijkt lang niet altijd het geval. Bij 21 van de 30 talen is er geen digitale ondersteuning of is deze zwak. Een voorbeeld van taaltechnologische toepassingen zijn programma’s voor spellings- en grammaticacontrole. Andere voorbeelden zijn een automatisch vertaalsysteem en een zoekmachine op het web. Denk ook aan stemmen van navigatiesystemen.
De onderzoekers brachten de taaltechnologische ondersteuning op vier verschillende gebieden in kaart:

1. automatisch vertalen;
2. spraakinteractie;
3. tekstanalyse;
4. beschikbaarheid van taalbronnen.

IJslands

Verschillende talen, bijvoorbeeld IJslands, Lets, Litouws en Maltees scoren op alle gebieden het laagst en 21 talen scoren slecht op minimaal één gebied. Het is opmerkelijk dat zelfs bekende en grotere talen van Europa niet de categorie “excellente ondersteuning” verdienen. Zelfs het Engels komt niet verder dan “goede ondersteuning.” Het Engels wordt gevolgd door het Nederlands, Frans, Duits, Italiaans en Spaans. Om het Nederlands niet te laten verdwijnen of verzwakken is eigenlijk wel excellente digitale ondersteuning nodig.

NL Speaks

Tot 2012 werd de EDT gecoördineerd door het Europees Platform. Die coördinatie werd omdat er geen middelen meer beschikbaar werden gesteld. Veel scholen en instellingen gingen toch door met de activiteiten en de Dag vindt nog steeds plaats. In 2015 namen onderwijsorganisaties het initiatief over. Ze vormen NL Speaks en ontwikkelden draaiboeken in verschillende talen als ondersteuning van activiteiten op de Europese Dag van de talen. De promotiepakketten en draaiboeken zijn aan te vragen via de website www.nlspeaks.eu.

Lees verder

• Dag tegen het Pesten en omgaan met pestgedrag en cyberpesten
• Fries en Frysk – een rijkstaal
• Europese Dag van de Beroerte - Stroke Preventiedag
• Pi-Day - Dag van het oneindige cirkelgetal Pi
• Dag van de Aarde – Earth Day