De harde waarheid achter Griekenland's faillissement

Europa en Griekenland kijken in een bodemloze put. Het volk is net zo onwillig als de landen die het beste af zijn in de Eurozone. De harde waarheid is dat je geen geld gooit in een bodemloze put. En de Grieken willen niet jarenlang boeten voor corrupte fracties in hun land. Willem Buiten van de Citibank hard een harde mening over de Griekse schulden crisis. Gaan ze dus toch bewaarheid worden?

De harde woorden van Willem Buiten van de Citigroup in Londen worden bewaarheid?

Willem Buiten, econoom bij Citibank Corp. in London merkte op 13 mei 2011 reeds het volgende op over het Griekse probleem (niet woordelijk weergegeven):

• De Griekse staat is de facto failliet.
• Het is noodzakelijk om zo gauw mogelijk deze situatie van het Griekse bankroet te erkennen.
• Steun van de EG (tweede tranche) is alleen maar verantwoord als er inderdaad een kans is om dit bankroet op de meest ordelijke manier te verwerken.
• Het is zaak om onmiddellijk de schuld af te schrijven.
• De Lehman bank-omval vergelijking met Griekenland gaat niet op. Griekenland is vergeleken bij Lehman een 'plaatselijke overheid.' Het is belangrijk om de zaken niet te overdrijven.
• De verliezen die allang geleden zijn moeten gelegd worden bij degenen die die verliezen hebben veroorzaakt: de financiële instellingen die hebben geleend en niet bij de belastingbetaler.
• Omdat dat impliceert dat inderdaad bijvoorbeeld pensioenen in de toekomst van Europeanen worden verlaagd moeten de financiële instellingen gesteund worden tegen omvallen.
• Het is illusoir om te denken dat Griekenland geholpen kan worden met nog meer geldstortingen.
• De Euro is helemaal niet in gevaar door deze situatie.

Het principe 'never support failure'

Het principe om nooit falen te (blijven) ondersteunen is zo oud, dat het niet te vinden is in de 'uitdrukkingen boeken' die een naam kunnen zetten bij een bekende uitdrukking of 'quote'.

• Het principe was allereerst een quote die gebruikt werd in oorlogsomstandigheden: als de zaken op het slagveld fout liepen dan haalde je je soldaten terug. Als er geen uitzicht was op een overwinning dan voegde je geen legioenen toe, maar dan nam je je consequenties en gaf je op, trachtend zoveel mogelijk te redden wat je redden kon.
• Het is ook geen principe dat politici momenteel op hun naam zouden willen zien. Het principe riekt naar hardvochtigheid en meedogenloosheid. Dat is ook de reden waarom de meeste regeringen binnen de EG het niet in hun mond durven nemen als het gaat om Griekenland. De vraag hier is of dat juist is.

Jan Kees de Jager en het principe 'nooit falen te ondersteunen'

Geen geld meer van Nederland voor een bodemloze put?

Jan Kees de Jager is minister van Financiën van Nederland en CDA-er. De Jager bleek onlangs lichtelijk controversiëel ten aanzien van sommige ouderwetse christenlijke principes. Ook nu blijft de overwegend christenlijke moraal niet meer in hem door spreken: als de Grieken er niet zelf iets aan gaan doen gaat de geldkraan wat hem betreft dicht. Er wordt geen andere wang toegekeerd. Of de steun helemaal aan Griekenland wordt ontzegd is en blijft een heikel punt, vooral omdat het een politiek issue is dat vooral geen steun vindt bij de grote geldinstellingen. Minister de Jager is niet de enige financiële minister die dit principe verkondigt. Toch blijt de weg terug moeilijk: eerst wel steun dan weer niet. De grootste vrees is de val van de Euro. Dat kan alleen maar worden voorkomen als Griekenland uit de Eurozone wordt gezet. Dat betekent alleen maar een rotte appel minder.

Zachte heelmeesters...

Er bestaan nog meer adagiums die van toepassing kunnen zijn op de Griekse situatie, die meer in de lijn liggen van socialere opvattingen: 'zachte heelmeesters maken stinkende wonden' bijvoorbeeld. Deze opmerking lijkt minder hardvochtig, maar zegt in principe hetzelfde: dat zachtmoedig optreden en dus het blijven gieten van geld in een failliete economie alleen de zaken maar ernstiger maakt en niets wezenlijks oplost.

De gewone (Griekse) man wil niet lijden

Het is duidelijk dat het Griekse volk, anders dan haar regering, niet van plan is om nog verder te lijden onder hun crisis, die populair gezegd 'niet door de doorsnee Griek is veroorzaakt.' De Griekse regering kreeg Europese hulp in de vorm van 120 miljard toegezegd als de Grieken gingen voldoen aan zeer stringente voorwaarden.

De tweede toegezegde tranche van miljarden steun zal echter alleen worden gegeven als de Grieken in de eerste periode van de eerste steun hebben voldaan aan de eisen van de EG. Het is duidelijk dat de Griekse regering nipt kon bewijzen dat ze aan de voorwaarden van de eerste tranche hebben kunnen voldoen. Het Griekse volk is daar duidelijk over: het is niet hun schuld en zij gaan niet jarenlang lijden onder wat de banken en regering zelf hebben veroorzaakt. Dit laatste betekent dat de Grieken nooit zullen gaan voldoen aan de stringente voorwaarden van de EC en het IMF (Internationaal Monetair Fonds, dat wereldwijd is).

Andere oplossing dan het blijven geven van financiële steun aan de Griekse regering

Het woord dat in dit verband wordt gebruikt is afstempelen. Volgens de definitie van NYSE Euronext is afstempeling:
'Het verlagen van de nominale waarde van een aandeel of een obligatie door de uitgevende instelling. Dit gebeurt vrijwel uitsluitend als de uitgevende instelling in financiële moeilijkheden verkeert. Afstempelen wordt ook wel redenominatie genoemd.'

Het betekent in feite dat de schulden die Griekenland heeft bij de financiële instellingen drastisch in waarde worden verminderd, dus worden verlaagd ten koste van de financiële instellingen. Dit impliceert tevens dat er geen verdere financiële steun aan Griekenland behoeft te worden gegeven. Wel ontstaat er een groot probleem bij de financiële instellingen die aan Griekenland geld hebben geleend.

Door rollen van de schulden

Om een failliet van hun eigen instellingen te vermijden hebben de Fransen, die tot hun nek in Griekenland zitten voorgesteld om de schulden dan maar door te rollen. Dat wil zeggen relatief kortlopende leningen langlopend te maken. Dan is de kans op afbetaling het grootst

Conclusie

Het mag duidelijk zijn dat Willem Buiten een voorstander is van het adagium 'never to support failure.'
Het probleem is dat er teveel politieke overwegingen meespelen bij de beslissingen over deze Griekse tragedie.
Het is uiteraard wel zo rechtvaardig om de fout te laten liggen waar hij is gecreëerd: bij de financiële instellingen. Het recente verleden heeft getoond, dat juist die instellingen in het algemeen capabel genoeg zijn om hun leningen van de EC-landen wel terug te betalen.

Dus landen die niet voldoen aan de voorwaarden: uit de Euro-zone zetten zodat de Euro gered kan worden, door het verwijderen van de rotte appels uit de mand? Het lijkt bijna niet te vermijden.

Lees verder

• Het selectieve faillissement van Griekenland
• Griekenland: een trotse natie