Che Guevara, revolutionair en modeverschijnsel
Che Guevara, Revolutionair werd "modeverschijnsel". In Cuba wordt op de nationale feestdag - 8 oktober - ter ere van Che, door de jonge communististische pioniers, nog steeds gezongen "we zullen worden zoals Che". In Europa heeft de modale tiener geen flauw idee wie Che Guevara juist was en wat hij betekende in Cuba.Che Guevara, één van de bekendste revolutionairen van de twintigste eeuw - nu zou hij eerder een terrorist genoemd worden - was gedurende vele jaren de belichaming van het linkse gedachtengoed.
Ernesto "Che" Guevara, geboren in Argentinië op 14 juni 1928, arts, was de man die samen met Fidel Castro, de Cubaanse dictatuur omverwierp in januari 1959. Na meerdere, min of meer, dubieuze ministeriële postjes onder het Castro bewind, vertrok hij in 1965, op 39-jarige leeftijd, naar Bolivia om daar het marxisme te propageren. Che Guevara werd tijdens een militaire operatie van het Boliviaanse leger, georganiseerd door de CIA, opgepakt.De Amerikanen hadden zeker geen behoefte aan een zoveelste martelaar, maar de Bolivianen hadden minder consideratie voor de mogelijke gevolgen en executeerden Che Guevara. De overblijfselen van Che werden pas in juli 1997 overgebracht naar Cuba om, met militaire eer, bijgezet te worden in een mausoleum in Santa Clara.Eind de jaren '60 ontstond een persoonlijkheidscultus rond de persoon van Che Guevara. De oorzaken: ten eerste de foto van Alberto Korda - Che met lang haar, een baard en een baret op zijn hoofd - plus de kleurendruk van dezelfde foto door de Ierse graficus Jim Fitzpatrick. Deze foto is misschien wel de bekendste portretfoto die ooit gemaakt werd. De tweede oorzaak is zijn executie aan vrij jonge leeftijd. Hij stierf strijdend voor de rechten van de armen. Hij verpersoonlijkte de communistische revolutie. En, last but not least, de hippiebeweging. Deze laatste organiseerden constant betogingen tegen de Vietnamoorlog, eisten betere sociale omstandigheden, hadden een hekel aan al wat "Amerikaans" was, en vonden in Che "de martelaar" die met de hulp van de CIA geëxecuteerd werd. Dat dezelfde Che Guevara in Cuba, de eerste jaren na de revolutie, misschien wel verantwoordelijk was voor het nodige aantal executies werd even terzijde geschoven!
Che's politieke betekenis verdween uit het algemeen geheugen. Hij werd gezien als een cultfiguur. Het gezicht van Che Guevara was - iets dat hij zelf onder geen beding zou gewild hebben - een aantal jaar te zien op petjes, boekentassen, T-shirts, sleutelhangers, koffietassen en magneten. Hij evolueerde van "revolutionair" naar modeverschijnsel en verkoopsinstrument.
De bewonderaars van Che waren meer geïnteresseerd in mode dan in "revolutie" - sommigen wisten niet eens wie hij was. Het jonge volkje showde met zijn afbeelding op T-shirts of andere modegadgets. Op een bepaald ogenblik werden zelf truitjes voor baby's verkocht met zijn afbeelding. Een nieuw smaakje van een ijsfabrikant "Cherry Guevara" werd gelanceerd, en ook Swatch, het bekende horlogemerk, liet zich kennen aan een Che-horloge!!!
De Cubaanse fotograaf, Alberto Korda, die het populaire portret in 1960 maakte was niet bepaald gelukkig met de diverse reclamecampagnes. Toen Smirnoff de overbekende snoet gebruikte om een campagne te starten voor wodka, spande Korda een rechtszaak in tegen het reclamebureau met als reden “Ik ben tegen het uitbuiten van Che’s portret …voor zaken die de reputatie van Che schaden”!!!. Waarom wodka plots "de reputatie van Che" meer zou schaden dan de ontelbare gadgets die vooraf gingen - dat is natuurlijk de vraag!
In Cuba is Che nog steeds de ster van de revolutie. In de westerse cultuur wordt hij ondertussen langzamerhand vergeten en zijn zelf de reclamebureaus niet meer geïnteresseerd in zijn afbeelding op allerlei gadgets. Anno 2009 is hij zelf geen revolutionair meer, maar een vreemd fenomeen van de losgeslagen “hippies” en daarop volgende generatie, die men ondertussen ook al supersnel aan het vergeten is!
