Liegen: Waaruit blijkt of iemand liegt?

Het schijnt dat mensen zo'n twintig keer per dag liegen en dat is eigenlijk best veel als je erover nadenkt. Niet alle leugens zijn even zwaar; veel ervan zijn waarschijnlijk kleine onwaarheden "om bestwil". Gezien het feit dat er zoveel wordt gelogen, is het goed om te weten waaraan je nu precies een leugenaar kunt herkennen. Dit artikel geeft bruikbare tips; onthoud echter wel goed dat dit geen exacte wetenschap is. Pas goed op, wanneer je iemand van leugens beticht...

Hoe weet je of iemand tegen je liegt of niet?

Je kunt er zeker van zijn dat iemand zich anders gaat gedragen, wanneer hij of zij aan het liegen is. Bij de ene persoon zie je het beter dan bij de ander. Maar bij ieder uniek individu kun je leren herkennen wanneer er wordt gelogen en wanneer niet. Omdat het soms tijd kost om iemand zijn lichaamstaal en stemgebruik te leren kennen, mag je niet te snel conclusies trekken. Stel dat ze toch onjuist blijken te zijn. Zie de tips die hier nu volgen dan ook als handreiking en niet als conclusief bewijsmateriaal.

Herhalen van wat jij hebt gezegd

Het kan zijn dat iemand die liegt jouw vraag herhaalt in plaats van direct en gericht antwoord te geven. Diegene doet dat waarschijnlijk om tijd te rekken en na te denken over een geschikt antwoord.

Veranderingen in de manier van praten

Wanneer iemand zijn toon opeens omhoog gaat schijnt dat een teken te zijn van liegen. De leugenaar wordt onrustig en gaat letterlijk piepen. Ook kan sneller of langzamer praten dan gewoonlijk een aanwijzing zijn van liegen.

Een andere mimiek dan gewoonlijk

Wanneer je een leugen vertelt kan het zijn dat je meer expressie gaat vertonen om te benadrukken dat je bijvoorbeeld geschokt bent over de vraag, die wordt gesteld: "Ik? Welneeee, dat zou IK toch nooit doen?"

Zichzelf aanraken in het gezicht

Mensen, die liegen hebben de gewoonte hun gezicht met één van beide handen aan te raken. Vaak wordt er een vinger op de mond gelegd, bijna alsof de persoon die liegt probeert de leugen te verhullen door deze tegen te houden.

Oogcontact vermijden

Oogcontact vermijden is nooit goed en altijd een teken dat iemand ofwel extreem verlegen of niet waarheidsgetrouw is. Wanneer iemand normaal gesproken oogcontact maakt, is het opeens ontbreken daarvan zeker een signaal om aandacht aan te geven.

Veranderingen in de oogbewegingen

Wanneer mensen rechtshandig zijn en naar rechts kijken werken ze met dat deel van de hersenen, dat hen in staat stelt uit herinneringen te putten. Wanneer je een vraag stelt en diegene kijkt naar rechts probeert hij dus waarheidsgetrouw te herinneren wat er eerder is gebeurd. Kijkt hij of zij naar links, dan wordt er gefantaseerd en wordt er dus iets verzonnen dat niet echt heeft plaatsgevonden. Dit kan maar hoeft niet omgekeerd te werken bij linkshandigen, dus pas opnieuw goed op met het trekken van voorbarige conclusies.

Tegenstrijdigheden in gedrag en mimiek

Als iemand zegt dat hij vrolijk is en er niet bij lacht is dat natuurlijk verdacht. Meestal zijn de bedoelde tegenstrijdigheden iets subtieler. Het werkt soms goed om wanneer iemand iets zegt heel goed te focussen op de mondbeweging en de uitdrukking in de ogen. Komen die wel met elkaar overeen of passen ze eigenlijk niet bij elkaar?

Defensieve reacties

Wanneer iemand zich heel sterk gaat verdedigen en bijvoorbeeld fysiek afstand neemt is er reden voor ongerustheid. Jammer maar waar: Vaak is boos reageren op een vraag een teken van liegen.

Uitgebreide rechtvaardiging

Een leugenaar doet vaak erg zijn of haar best om een goed verhaal te fabriceren en daar horen ook veel details bij. Juist door de overvloed aan details en het uitgebreide verhaal herken je echter de leugenaar. Er zijn op dit moment ontwikkelingen, waarbij leugens in sms-berichten worden herkend door een computer. Deze techniek is gebaseerd op dit kenmerk van liegen: ook in geschreven taal zal degene, die liegt teveel details in het verhaal proberen te leggen. Doordat de leugenaar teveel informatie in het bericht probeert te stoppen om zichzelf te verklaren, verraadt hij of zij zichzelf ongewild.