Discriminatie – soorten en betekenis

Discriminatie is iets dat de afgelopen tijd veelvuldig in de media is. De politiek in Den Haag houdt zich er dagelijks mee bezig. De grens tussen vooroordelen en discriminatie is vrij vaag. Dat geldt ook voor de lijn tussen discriminatie en vrijheid van meningsuiting. Bij een aantal politieke partijen doet dit veel stof opwaaien. Maar ook binnen de maatschappij zoals wij die allen kennen speelt discriminatie al jaren een grote rol.

Wat is discriminatie?

Wanneer mensen ongelijk behandeld worden op basis van kenmerken, die er eigenlijk niet toedoen, valt te spreken over discriminatie. Hierbij valt te denken aan sekse, seksuele voorkeur, huidskleur en afkomst. Deze kenmerken zeggen echter helemaal niets over de mogelijkheden en capaciteiten van een persoon. Het is dan ook onterecht als mensen hierop worden aangesproken of afgewezen. Wanneer iemand solliciteert bij een busbedrijf, maar geen baan krijgt omdat hij geen rijbewijs heeft, is dat natuurlijk volkomen logisch. Maar wanneer iemand solliciteert en geen baan krijgt omdat hij een andere huidskleur heeft, is er sprake van discriminatie.

Wat zijn vooroordelen?

Vanuit discriminatie is de stap naar vooroordelen snel gemaakt. Het verschil tussen discriminatie en vooroordelen is dat het er bij discriminatie niet alleen gaat om gedachten en ideeën – zoals bij vooroordelen – maar ook om wat daarover gezegd wordt, en zeker wat daarmee gedaan wordt. Wanneer gehandeld wordt vanuit bepaalde vooroordelen, bereik je discriminatie.

Soorten van discriminatie

Op het gebied van discriminaties zijn verschillende soorten. De meest voorkomende vorm is discriminatie op grond van afkomst. Daaronder vallen ook huidskleur en ras.

Discriminatie op grond van afkomst

Mensen die uit het buitenland komen, krijgen al snel te maken met vooroordelen, die in veel gevallen leiden tot discriminatie. Werknemers nemen liever geen buitenlanders aan, omdat ‘die niet te vertrouwen zijn’, ‘stelen’ of ‘te lui zijn om te werken’. Racisme gaat nog een niveau hoger. Bij racisme worden er ook daadwerkelijk acties ondernomen om rassen achter te stellen, bijvoorbeeld door hen ongelijk te behandelen, maar ook door geweld te gebruiken.

Discriminatie op grond van geslacht

Een andere vorm van discriminatie is die op grond van geslacht. Hoewel mannen en vrouwen dezelfde rechten en plichten hebben, zijn er op grond van geslacht nog veel vooroordelen. Vrouwen horen achter het aanrecht en mannen verdienen de kost. Als een vrouw gaat solliciteren als stratenmaker en ze wordt niet aangenomen omdat dit mannenwerk is, is al sprake van discriminatie op grond van geslacht.

Discriminatie op grond van seksuele voorkeur

Ook deze vorm van discriminatie heeft in het verleden al veel stof doen opwaaien. Wanneer een homo bijvoorbeeld een bar in wilt en niet wordt binnengelaten omdat hij homo is, is al sprake van discriminatie. Andersom geldt natuurlijk precies hetzelfde en ook dat komt – zij het in mindere mate – voor.

Discriminatie op grond van leeftijd

Er is een verschil tussen regels en discriminatie op grond van leeftijd. Wettelijk is namelijk bepaald dat je pas vanaf je zestiende drank mag komen – tot een bepaald alcoholpercentage – en pas vanaf je achttiende je rijbewijs mag halen. We spreken echter wel van discriminatie op grond van leeftijd als je vanwege je leeftijd niet wordt toegelaten tot een bepaalde functie, omdat je niet in de leeftijdscategorie valt. Officieel gezien mogen bedrijven niet adverteren met leuzen als ‘jonge enthousiaste medewerker gezocht’ of ‘gezocht: man tussen de 30-40’.

Discriminatie op grond van handicap

Wanneer mensen vooroordelen en uiten op grond van personen met een handicap en hen om die reden ergens niet deel aan laten nemen, is er sprake van discriminatie op grond van handicap. Een voorbeeld hiervan is lidmaatschap aan een sportvereniging.