Het voorkomen van psychische problemen bij ouderen

Mensen worden steeds ouder en dat gaat samen met problemen die de oude dag aangaan. Ouderen krijgen niet alleen te maken met fysieke veroudering maar kunnen in hun laatste levensfase ook tegen psychische problemen aanlopen. Om deze problemen aan te pakken of te voorkomen is het van belang de zelfredzaamheid van senioren te bevorderen door het stimuleren van sociale contacten, het nemen van voldoende beweging, een gezond eetpatroon en een zinvolle tijdsbesteding. In sommige gevallen kan het inschakelen van hulpverlening een goed idee zijn.

Lichamelijke klachten hebben soms een psychische oorzaak

Oudere mensen praten niet graag over psychische problemen en zullen al helemaal niet snel om hulp vragen. Vaak hebben ouderen de neiging om de klachten die ze hebben te benoemen als lichamelijke klachten. Toch kan er een psychische oorzaak achter de lichamelijke klachten schuilgaan. Een voorbeeld hiervan zijn angststoornissen die zich uiten in lichamelijke symptomen zoals hartkloppingen. Men kan ook een doof of tintelend gevoel in armen of benen ervaren of last hebben van maagpijn doordat er teveel wordt gepiekerd.

Psychische oorzaken voor lichamelijke klachten

Bij lichamelijke klachten met een psychische aanleiding kan er onder andere sprake zijn van een partner die is overleden waardoor de oudere alleen is komen te staan en verder geen of weinig sociale contacten heeft. Als het voor de oudere door lichamelijke klachten ook nog eens lastig is om naar buiten of naar andere mensen toe te gaan, kan men daar eenzaam van worden en zelfs depressief. Ook kan het gaan om een verhuizing naar een verzorgingstehuis of is de oorzaak een (ernstige) ziekte. Het is eveneens mogelijk dat men steeds meer zaken vergeet maar dit eigenlijk niet toe wil geven.

Psychische problemen bij ouderen

• Neerslachtigheid
• Eenzaamheid
• Levensvragen

Mensen kunnen van de een op de andere dag hun houvast kwijt zijn en met allerlei levensvragen komen te zitten. Ze kunnen piekeren over hoe ze verder moeten met hun leven, twijfelen aan de kwaliteit van hun leven of zich afvragen waarom nou uitgerekend zij in deze situatie terecht zijn gekomen. Hierbij moet worden opgemerkt dat medicijnen of alcohol het ontstaan van een depressie kunnen bevorderen.

Hulpverlening bij psychische problemen

Misschien heeft iemand al langer last van psychische problemen en schaamt hij/zij zich hiervoor. Soms zijn mensen zelfs bang dat ze gek zijn geworden. Dan is het goed om een afspraak te maken met de eigen huisarts die de oudere zo nodig kan doorverwijzen. Het kan voor de bejaarde zinvol zijn om eens met iemand te gaan praten, dat kan een vertrouwd persoon zijn, een hulpverlener of misschien geeft de oudere de voorkeur aan een geestelijk verzorger. Samen kan er dan worden gekeken naar een nieuwe en zinvolle invulling van iemands leven.

Psychische problemen aanpakken en/of voorkomen

• Sociale contacten in stand houden en stimuleren
• Het nemen en/of stimuleren van voldoende beweging
• Zinvolle tijdsbesteding
• Volwaardige voeding

Sociale contacten en beweging

Psychische problemen kunnen worden aangepakt en/of worden voorkomen door het stimuleren van of in stand houden van sociale contacten met buurtbewoners en andere senioren of door het bezoeken van verenigingen of clubs. In veel wijkcentra is het sociaal-culturele werk actief waar ouderen terecht kunnen om hun dag op een zinvolle en leuke manier in te vullen. Het is belangrijk dat ouderen in beweging komen en blijven. Dit kan door op dansles voor senioren te gaan, gymnastieklessen te volgen in het buurthuis of door gebruik te maken van de zwemuurtjes voor 65-plussers in het plaatselijke zwembad.

Volwaardige voeding

Doordat ouderen lichamelijk minder actief zijn dan vroeger hebben ze vaak weinig eetlust en ook minder dorst. Tevens is de stofwisseling van oudere mensen langzamer en kunnen ze over het algemeen minder goed ruiken en proeven dan vroeger het geval was. Maar net als iedereen hebben 65-plussers een volwaardige voeding nodig om gezond en actief te blijven en moeten senioren extra drinken omdat de nierfunctie bij het ouder worden achteruit gaat. Als de oudere niet langer zelf kan koken, of het niet langer verstandig is dat er zelf wordt gekookt, kan men gebruikmaken van de diensten van Tafeltje Dekje.