Deïndividuatie: opgaan in de menigte (anonimiteit)

Deïndividuatie: 'het opgaan in de menigte' kent vele toepassingen in de maatschappij. Het is een proces waarbij we onze individuele identiteit verliezen door de schijnbare anonimiteit waarin we vertoeven. Bekende voorbeelden van deïndividuatie zijn de oorlog tijdens het nazi-tijdperk onder de leiding van Hitler en de hippies op het Woodstockfestival in 1969. Tijdens deze oorlog droeg iedereen exact hetzelfde kostuum, waardoor iedere soldaat afzonderlijk identificeren zeer moeilijk was. Ook de hippies waren gelijkaardig gekleed en bevonden zich in een grote massa, waardoor ze minder snel geïdentificeerd konden worden.

Deïndividuatie: opgaan in de menigte

Het proces waarbij we onze individuele identiteit verliezen, ons gedrag zal ontsporen en we minder 'remmingen' zullen kennen op het uitvoeren van afwijkend gedrag. Dit heeft te maken met het enthousiasme en de schijnbare anonimiteit waarin we vertoeven, waardoor we individueel veel minder tot niet kunnen aangesproken worden (*).

Deïndividuatie tijdens de oorlog: de nazi's

Beleid Hitler

Iedereen heeft wel al eens gehoord van het schrikbarend beleid dat Hitler voerde met zijn nazi's. De uitroeiing van de Joden werd een doelstelling en iedere nazi deed hier aan mee. Hitler besteedde hieraan uitgebreid aandacht in zijn boek 'mein kampf', waarin hij zijn ideëen over Duitsland, rassen en politiek uit de doeken deed. Eén enkele nazi viel niet op in de grote menigte waarin deze samen de straat opgingen en mensen uitroeiden (let op: hiermee worden de soldaten bedoeld zonder Hitler, want hij had natuurlijk wel een opvallende persoonlijke identiteit).

Gelijke uniforms

Het uniform zorgde ervoor dat de individuen nauwelijks herkenbaar waren, wat maakte dat er een gigantische groep was die individueel niet kon aangesproken worden. Het (negatief) enthousiasme en de manieren hoe er mensen gedood werden tijdens deze oorlog is een demonstratie van wat deïndividuatie in de praktijk kan betekenen: men roeit in het enthousiasme van de oorlog, onder anonimiteit op de meest schrikbarende manieren uit. Dit zorgt ervoor dat het denken over 'waarmee we bezig zijn' en onze persoonlijke identiteit even verliezen. Dit wil niet zomaar zeggen dat deze personen zich hiermee kunnen vinden, maar men stelt deze daden door minder zelfbewust te handelen (de gedachte waarmee men bezig is proberen uitschakelen).

Deïndividuatie als levensstijl: de hippies (1969)

Van deïndividuatie en 'het opgaan in de menigte' kan er ook sprake zijn bij een grote groep mensen die voor een bepaald doel staan en zich inzetten voor een zienswijze en levensstijl. Ze worden een massa en hun individuele identiteit wordt verbonden aan de massa. Denken we bv. aan een grote groep hippies die ten tijde van het hippietijdperk verzamelden op het Woodstockfestival.

Gelijke uiterlijke kenmerken, waarden en normen

De mannen hadden bv. lang haar, baarden, waren op seks belust en hielden van felgekleurde kleding. Dit zorgde er dus voor dat ze uiterlijk moeilijk van elkaar te onderscheiden waren. De waarden ( tegen de kapitalistische maatschappij) en normen waar ze voor stonden voerden ze als groep uit, met minder aandacht voor de individuele identiteit. Ze lieten zich in hun gedrag ook niet afremmen (gezien de vele drugs, drank en seks).