Is er verband tussen religie, misbruik en huiselijk geweld?

Vrouwen kunnen zich in het algemeen tot religieuze bronnen wenden om zich persoonlijk te sterken wanneer zij mishandeld worden. Geestelijken kunnen echter voor een dilemma zorgen, die vrouwen het advies geven om bij hun mishandelende echtgenoten te blijven vanwege de religieuze plicht. Uiteindelijk zal ook een geestelijke advies moeten geven om de 'gevaren-zone' te verlaten. Maar werkt religeuze loyaliteit meer langdurig huiselijk geweld in de hand?

Streng patriarchale familie structuur

Brinkerhoff heeft onder andere ontdekt dat hun hypothese dat de meeste fundamentalistische , conservatieve Protestanten meer misbruik verrichten vanwege de stereotypes van de aartsvaders. Er zijn andere suggesties dat familie misbruik, normaal gesproken geworteld is in de streng patriarchale familie structuur en vooral bij conservatieve religies. Dit systeem is soms geïnterpreteerd als rechtvaardiging van de ondergeschiktheid van vrouwen, vooral in termen van afhankelijkheid ten opzichte van krachtige autoriteiten van de man.

Religieuze loyaliteit
Vrouwen in zo’n patriarchale omgeving van wie de intimiterende partners hun kinderen seksueel mishandelen, hebben de intense ervaring over de waarde van het conflict en de behoefte om de familie te beschermen, en hun loyaliteit tot de partner en de kinderen. Conservatieve Protestantse vrouwen vermelden de hoogste cijfers van geweld (37,8%), vergelijkbaar met de hoofdstroom van Protestanten (28,1%), Katholieken (23,9) en niet-kerkelijken.(30,8%)

Fundamentalisme

Er zijn ander indicaties dat o.a. conservatieve christenen en vooral mannen meer geneigd zijn om huiselijk geweld gebruiken. Neufeld, Steele en Pollock suggereren dat fundamentalistische religieuze ouders geneigd zijn om hun kinderen te psychologisch te straffen, en waarschijnlijk ook te mishandelen. Hull en Burke hebben voorgesteld dat leden van een rechts religieus geloof meer geneigd zijn om familiemisbruik toe te staan.

Liberaal
De studie door Brinkerhoff e.a. steunt dit vermoeden. Het is mogelijk dat deze laatstgenoemde opvatting een functie was tussen verschillen in conservatisme tussen man en vrouw: als de vrouw liberaal is en de man conservatief is er meer kans op huiselijk geweld dan wanneer de echtgenoten dezelfde religieuze gedachten hebben. Sommige studies falen echter om zulke verschillen duidelijk te krijgen. Bijvoorbeeld: een onderzoek onder 1440 getrouwde stellen in de VS heeft geen verschillen geopenbaard in intimiderende relaties ten opzichte van normale groepen. Ook niet bij partners met dezelfde geloofsovertuiging. Huiselijk geweld tussen partners komt het meest voor in liberale religies en het minst in fundamentalistische groepen.

Familielid
Een onderzoek met betrekking tot eigen verslagen van eerste jaars universiteit studenten suggereren dat het soort van geloof is gerelateerd of seksueel misbruik bij kinderen is begonnen door een familielid of niet. Studenten die aangaven seksueel misbruikt zijn door een familielid waren meer verwant met het fundamentalistische Protestantse religie.

Gevolgen voor de slachtoffers van misbruik

Studies wijzen uit dat misbruik bij kinderen zowel religieuze als niet religieuze gevolgen heeft voor degene die zijn misbruikt.
Doxet, Jensen en Jensen onderzochten meer dan 5000 vrouwen, inclusief meer dan 600 die zeiden misbruikt te zijn tijdens hun opvoeding. Deze gaven aan meer last te hebben van emotionele en psychische problemen. Pritt heeft gekeken naar de effecten van seksueel misbruik onder Mormoonse vrouwen en het viel op dat het spiritueel ontwrichtend is. Misbruik kan leiden tot vervreemding van zichzelf en God, resulterend in een gevoel van machteloosheid en betekenisloosheid in et leven van een vrouw. De effecten van misbruik bij kinderen en vrouwen in een context van religieuze rechtvaardiging, zijn diepgaand en langdurig.

Coping en huiselijk geweld
Een studie onder 1207 bejaarden vermeld dat degenen met een misbruik verleden, een grotere spirituele schade hadden, maar misbruik was niet gerelateerd met een geheel religieus gedrag. Er zijn echter ook indicaties die er op wijzen dat religie mensen kan helpen omgaan met de gevolgen van huiselijk geweld. Onderzoeken onder verschillende vrouwen maakt duidelijk dat religie een middel is om te leren omgaan met schuld en schaamte en dat het zorgt voor hoop en verandering.

Waarneming van misbruik en huiselijk geweld

Iemands religieuze oriëntatie is gerelateerd aan hoe iemands visie over misbruik in die van de partner past. Burris en Jackson experimenteerden met gevarieerde scenario’s met een afbeelding van een vrouw die werd mishandeld door haar vriend. Zij vonden dat de waarderingen van de studenten van de mishandelde vrouw en haar misbruiker veranderde, afhankelijk van de vraag of de vrouw werd afgebeeld als voortzetter of als een schending van religieuze waarden. (zie Researchbox 13.3)

Draagt religie soms bij aan misdaad?

We moeten de mogelijkheid overwegen dat religie in bepaalde situaties kan bijdragen aan crimineel gedrag. Sommige religies keuren opstand goed ’ oog om oog..’ Een studie van Ellison concludeerde dat de religieuze cultuur in het zuiden van Amerika het gebruik van geweld legitiem vond. In sommige gevallen rechtvaardigen religies zelfs het plegen van huiselijk geweld door middel van een strenge geloofsopvoeding. In de laatste jaren is er veel aandacht aan psychologisch en seksuele mishandeling van kinderen, adolescenten en soms volwassenen door leden van de kerk. De suggestie is dat religie er toe bijdraagt tot zulk misbruik bijvoorbeeld vanwege regels van het celibaat. De meeste kerken nemen een sterk standpunt in tegen afwijkend gedrag wat gebaseerd is op religiositeit.