De gelijkenis van de verloren zoon: Lucas 15 vers 28

Maar hij werd toornig, en wilde niet ingaan. Zo ging dan zijn vader uit, en bad hem (Lucas 15: 28) Als we de gelijkenis keer op keer lezen krijgen we er steeds meer een duidelijk beeld bij. We zien ieder vers als een schilderij en zo trekt de gehele gelijkenis als een compositie van schilderijen aan ons voorbij. Het is goed te begrijpen dat de oudste zoon niet naar binnen wilde gaan waar een uitbundig feest werd gevierd. Het is een menselijke emotie maar daardoor zetten we de deur open voor verdere escalatie. Geestelijk gezien zou het zelfs zo kunnen zijn dat we overgeleverd worden aan 'iets' waar we geen controle meer over hebben. De 'boze geest' kon als het ware geen geluk aanvaarden. De vader moest smeken om hem tot bedaren te brengen. De Griekse betekenis van het smeken van de vader is 'troosten' en 'troost' komt weer van de Heilige Geest.

Toornig

Als er van dit Bijbelvers een schilderij gemaakt zou worden zou de schilder waarschijnlijk donkere kleuren gebruiken. In dit vers wordt de oudste zoon kwaad en hier had hij zo zijn reden voor. Hij wilde niet naar binnen gaan. Hij is overigens de enigste in de gehele gelijkenis die kwaad wordt. Hij neemt deze gang van zaken gewoon niet. Kiezen voor of toornig of niet naar binnen gaan werkt niet. Het is een combinatie die niet los van elkaar genomen kan worden. Hij werd kwaad en wilde daardoor niet naar binnen gaan. Boos worden is een menselijke eigenschap als gevolg van de zondeval. De keus die de oudste zoon vervolgens maakt doet hij dus niet in een gewetensvolle toestand. Toornig worden is geen vrucht van de Heilige Geest.

De zoon durft niet naar binnen te gaan

Hij wilde niet naar binnen gaan omdat hij boos was op zijn vader. Als hij in een boze bui naar binnen zou gaan kon het wel eens flink uit de hand lopen. Hij wilde zijn vader en jongste broer niet onder ogen zien. Jezus verteld deze gelijkenis aan de tollenaars en de zondaars. Mensen die vaak nergens naar binnen werden gelaten.

Smeken van de vader bij zijn zoon

Zijn vader heeft misschien van de knechten gehoord dat zijn oudste zoon niet naar binnen wil komen. Hij beseft direct wat er aan de hand is en weet wat hem te doen staat. De vader gaat naar buiten en gaat naar zijn oudste toe. Het Griekse woord wat hiervoor gebruikt wordt is ‘parakaleo’. Dit woord heeft het woord ‘para’ in zich wat ‘naast’ betekent. De vader gaat naast de zoon staan of misschien ook wel zitten.

Betekenis parakaleo

Het woord parakaleo komt heel weinig voor in het Nieuwe Testament en kan vertaald worden met verschillende woorden:

• Bij zich roepen
• Ontbieden
• Toespreken
• Zich richten tot
• Wat gedaan kan worden bij wijze van aansporing
• Smeekbede
• Proberen te kalmeren
• Troosten
• Onderricht
• Vermanen
• Aansporen
• Bidden
• Smeken
• Bemoedigen
• Leren
• Onderwijzen

Smeken en troosten
De betekenis van bidden is eigenlijk niet zo goed gekozen. Voor het woord bidden of aanbidden wordt in het algemeen het woord ‘pros’euchomai’ gebruikt. Dit woord geeft aan dat het gaat om het bidden tot God. In het geval van de vader tot de oudste zoon gaat het niet om het bidden tot God. Hier gaat het om een smeekbede en een poging om te troosten.

Heilige Geest

Parakaleo heeft dus vele betekenissen. Het zijn allemaal werkwoorden die de Heilige Geest in zijn 'takenpakket' heeft. Wanneer Jezus dit gedeelte van de gelijkenis vertelt, wijst hij in principe dus al op de komst en de kracht van de Heilige Geest, de Trooster. De vader smeekt en gebiedt op zijn knieën om zijn oudste zoon tot bedaren te brengen. Dit moet dus wel een woord zijn waaruit we kunnen concluderen dat er iets goddelijks en heilzaams in zit verborgen. Troost ontvangen is dus zoiets als; met liefdevol gezag toegesproken worden of zelfs aanspoort worden om een andere keus te maken.