Het experiment van Milgram

Het experiment van Milgram is een experiment naar het gedrag van mensen. Proefpersonen krijgen de opdracht om een medemens schokken toe te dienen tot wel 450 volt. De reacties van mensen waren schokkend, want hoe ver kun je gaan wanneer iets de verantwoordelijkheid van een ander is? Na afloop van het experiment was er niet voor niets veel kritiek, maar werd er ook verwezen naar de volgelingen van Hitler.

Experiment

Het Milgram experiment is een experiment dat in 1963 is beschreven door de psycholoog Stanley Milgram. Het experiment werd uitgevoerd in de Verenigde Staten op de Yale University. Een groep deelnemers en een groep acteurs deden mee aan het onderzoek. Een deelnemer en een acteur kregen allebei een kaartje met leraar en leerling erop. Dit gebeurde zogenaamd willekeurig, maar de onderzoeker zorgde er voor dat de acteur altijd het kaartje met leerling kreeg. Daarna vertelde de onderzoeker de deelnemer en de acteur dat het onderzoek zou gaan over de invloed van straf op leren.

Schok toedienen

Vervolgens moest de acteur plaatsnemen in een kamertje, afgescheiden van de deelnemer. De deelnemer kreeg een aantal kaartjes met vragen die hij moest stellen aan de acteur. Bij ieder fout antwoord moest de deelnemer een schok toedienen aan de acteur. Elke keer was deze schok vijftien volt hoger dan de voorgaande schok. Dit zou door moeten gaan tot 450 volt. Hij kon de acteur hierbij niet zien, maar hoorde wel zijn geschreeuw. In werkelijkheid kreeg de acteur helemaal geen schok, maar werd er een bandrecorder vastgemaakt aan de schokgenerator. Die speelde geluiden af die vooraf opgenomen waren. Op deze manier leek het alsof de deelnemer de acteur heel veel pijn deed, in werkelijkheid gebeurde er niks. Na een tijdje begint de acteur op de deur te bonzen en te schreeuwen dat hij last heeft van zijn hart. Tenslotte hoort de deelnemer helemaal geen geluid meer uit het kamertje waar de acteur zit.

Verantwoordelijkheid

Bij dit punt stopten veel deelnemers met het toedienen van schokken. Ze zeiden tegen de onderzoeker dat ze het niet meer wilden doen. De onderzoeker moedigde de mensen dan aan om toch door te gaan. Veel deelnemers vroegen of ze niet verantwoordelijk waren voor de gevolgen van dit onderzoek. Wanneer de onderzoeker zei dat hij de verantwoording op zich zou nemen, gingen veel mensen door met het onderzoek.

Hoe ver gaan mensen?

Van te voren werd aan een aantal mensen gevraagd hoe zij dachten dat de deelnemers zouden reageren. Zij dachten dat slechts een enkeling door zou gaan tot de 450 volt. Het resultaat van het onderzoek was schokkend. Ruim 65 procent van de deelnemers ging door tot de 450 volt. Geen één deelnemer gaf op voor de driehonderd volt.

Kritiek

Tegenwoordig is er veel kritiek op het experiment. Het zou voor emotionele spanning zorgen en het gevoel van eigenwaarde van de mensen zou afnemen. Na afloop van het experiment werd de deelnemers gevraagd hoe ze over het experiment dachten. Dit gaf een heel ander beeld van het experiment: ruim 85 procent vond het een positieve ervaring.

Hitler

Tegenwoordig zeggen veel mensen niet goed te begrijpen waarom niemand tegen Hitler in ging en veel Duitsers hem zelfs hielpen met het verraden van hun landgenoten. Dit experiment toont aan dat mensen tot veel in staat zijn wanneer zij het gevoel hebben dat de verantwoordelijkheid bij iemand anders ligt. De onderzoeker had een soort machtspositie en daarom deden mensen heel gemakkelijk wat hij ze vroeg. Dit toont aan dat het helemaal niet zo moeilijk is om mensen met je mee te krijgen, ook al ben je tot hele erge dingen in staat. Hitler had veel volgelingen die waarschijnlijk net zo dachten als de mensen in het experiment.