Agressie in de samenleving, aangeleerd of aangeboren?

Agressie in het nieuws
Waar komt geweld vandaan?
Het is niet eenvoudig om te achterhalen waar al die agressieve gevoelens in een mens vandaan komen. We weten wel dat menselijke agressie vaak geweld voortbrengt. Door gedragswetenschappers wordt verondersteld dat het gaat om een wisselwerking tussen een persoon en zijn omgeving. De meeste theorieën over de herkomst van agressie, zijn echter nogal eenzijdig. Zonder het grotere verband te zien, stelt men dat agressie in onze genen zit, dat het is aangeleerd of dat het een fysiologische aangelegenheid is. Maar wat is nou eigenlijk de waarheid?Agressief gedrag sinds heugenis
Al sinds het begin van de mensheid bestaat er agressief gedrag. Kaïn sloeg zijn broer Abel al dood in de tijd van Adam en Eva. Het is dus duidelijk dat agressie en geweld, geen nieuwe verschijnselen zijn, maar in de loop der jaren is de hoeveelheid agressie en geweld wel drastisch toegenomen. Het ziet er ook naar uit dat niemand er iets tegen kan doen. In 1969 werd door de Nationale Commissie inzake de Oorzaken en Preventie van Geweld, een rapport uitgebracht. In dat rapport stond dat geweld de samenleving misvormt, vestingen maakt van delen van de stad en de mensen in gewapende kampen verdeelt.Aangeboren agressie
Een eerste theorie stelt dat agressie een biologische eigenschap is, dit wil zeggen dat agressie in onze genen zit. Freud was de eerste die kwam met de gedachte dat agressie iets is dat we bij de geboorte meekrijgen. Volgens Freud zijn de twee belangrijkste drijfveren in ons leven de levensdrift en het doodsinstinct. De levensdrift is gericht op overleven en het doodsinstinct is gericht op zelfvernietiging. Beide drijfveren vragen om bevrediging, waardoor de behoefte tot zelfvernietiging door de levensdrift afgewend wordt van de persoon zelf en gericht wordt op personen in de omgeving. Het doodsinstinct uit zich in de vorm van gewelddadig gedrag. Bij hele jonge kinderen kunnen we dit gedrag al zien, ze bijten en slaan. Volgens Freud is dat een natuurlijke en noodzakelijke vorm van gedrag.Aangeleerde agressie
Een tweede theorie meent, dat de mens in de loop van zijn leven geweld leert gebruiken. Een groep gevangenen werd, in een onderzoek, naar hun verleden gevraagd. Driekwart van de gevangenen die vastzitten voor geweldsmisdrijven blijken in hun jeugd zelf mishandeld te zijn. Een ander voorbeeld uit de maatschappij, waar we onaardig gedrag van kunnen leren, is de televisie. Ouders hebben diverse methoden tot hun beschikking om het gedrag van kinderen te sturen. Een aantal van deze methoden werken ook via de televisie, maar niet allemaal.Overeenkomsten tussen opvoeders en televisie
Een voorbeeld gevenDe hele dag door geven ouders verschillende voorbeelden van gedrag, houdingen, meningen, normen en het intellectueel functioneren. Deze voorbeelden kunnen speciaal op het kind gericht zijn, bijvoorbeeld wanneer een kind een ander pijn doet en ouders het kind vertellen dat zij hun excuses aan moeten bieden. Of het kind ziet hoe de gezinsleden met elkaar omgaan en krijgt zo zijn voorbeeld. De televisie geeft kinderen veelvuldig voorbeelden, sommige van die voorbeelden, vinden onbewust plaats. Ook zijn er speciale kinderprogramma’s, waar voorbeelden bewust aan kinderen worden gegeven.
Wat doen deze voorbeelden?
Wanneer consequent dezelfde methoden, om bijvoorbeeld een conflict op te lossen, worden gebruikt door ouders, nemen kinderen dat voorbeeld sneller over dan wanneer er steeds andere methoden worden gebruikt. Uit onderzoek is gebleken dat kinderen het consequente gedrag van hun ouders overnemen. Het blijkt dat kinderen deze voorbeelden overnemen en later ook gebruiken om hun conflicten op te lossen. Ook de televisie geeft het kind vele voorbeelden. Wanneer het kind vaak naar programma’s kijkt waar conflicten met agressie en geweld opgelost worden, dan zal het kind juist dat voorbeeld gaan volgen. Geweldloze voorbeelden geven dus minder agressieve kinderen.
Straffen en belonen
Het systeem van straffen en belonen die ouders tot hun beschikking hebben, kunnen in indirecte of directe manier worden toegepast. Indirect is het straffen of belonen van anderen in het bijzijn van het kind. Direct is het straffen of belonen van het kind zelf. Er zijn verschillende manieren om te straffen en te belonen.