Zelfcompassie: leren houden van jezelf

Zelfcompassie is een psychologische aanpak voor een probleem dat veel mensen zullen erkennen: niet genoeg van jezelf houden. Deze aanpak is in Nederland door hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk vanuit Amerika geïntroduceerd en berust op drie centrale elementen: self-kindness, common humanity en mindfulness. Het leren beseffen en leren accepteren van bepaalde dingen komt in elk van deze elementen van zelfcompassie terug. Om te bepalen of zelfcompassie voor uw situatie een nuttige methode is, kunt u het beste de mening vragen van een specialist, zoals een huisarts of psycholoog. Hieronder vindt u een aantal voorbeelden van verschijnselen en uitingen die met zelfcompassie kunnen worden aangepakt:

• U heeft vaak het gevoel dat wat u doet, nooit goed genoeg is
• U vindt het veel belangrijker dat anderen tevreden zijn dan dat u zelf tevreden bent
• U bent erg onzeker over uw uiterlijk
• Als u problemen heeft, deelt u deze niet met anderen en laat u niks merken aan anderen

De drie elementen van zelfcompassie

Element 1: self-kindness

Letterlijk vertaald: ‘wees aardig voor jezelf’. Als je een probleem hebt of niet voldoet aan de eisen of wensen van jezelf of anderen, probeer dan gevoelens van zelfkritiek of zelfmedelijden te onderdrukken. Deze zorgen namelijk voor stress of frustraties. Probeer te accepteren wat er gebeurt en heb begrip met de situatie. Als je met een positieve, realistische blik naar de situatie kijkt, kun je je gevoelens beter plaatsen.

Element 2: common humanity

Letterlijk vertaald: ‘besef dat fouten maken menselijk is’. Veel mensen hebben de neiging om problemen op zichzelf te betrekken. Sterker nog, ze voelen zich zo teleurgesteld of boos, dat ze denken dat zij de enige zijn met dat probleem. De ‘common humanity’ gedachte is dan heel belangrijk: menselijk zijn betekent per definitie dat ieder van ons onvolmaakt is en in meer of mindere maten problemen tijdens zijn of haar leven meemaakt. Zelfcompassie probeert u ervan bewust te maken dat het meemaken van problemen een gedeelde ervaring is – een gebeurtenis die heel veel mensen treft in plaats van alleen u.

Element 3: mindfulness

Mindfulness is de laatste jaren een hot item in de psychologie en wordt veel gebruikt bij mensen die kampen met stress en overspannenheid. Ook bij zelfcompassie is mindfulness een belangrijk element. Met mindfulness kijkt u op afstandelijke en objectieve manier naar uw probleem of situatie. U observeert wat er aan de hand is, zonder daar een waardeoordeel over te vellen of de situatie te willen veranderen. Deze manier van bewustwording zorgt ervoor dat u zichzelf niet laat overmeesteren door uw (negatieve) gevoelens, waardoor u emotioneel beter in balans zult blijven.

Is zelfcompassie iets voor u?

Op de website zelfcompassie.nl biedt hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk verschillende vormen van praktische informatie. U vindt er oefeningen voor zelfcompassie en tips om uw ‘score’ op elk van de drie centrale elementen te verbeteren. Op haar eigen website vindt u een aantal zelftesten. De kosten hiervoor bedragen enkele euro’s.
Indien u zichzelf serieus wilt verdiepen in zelfcompassie, kunt u zich via vonkzelfbepaling.nl aanmelden voor een ééndaagse Workshop Zelfcompassie.