Een optimist als collega op de werkplek: hoe werkt dat?

Voor de optimist is het glas altijd half vol. Hij kijkt naar de zonzijde van het leven en houdt van 'lang leve de lol'. Zijn slogan is: Je leeft maar één keer en als je het goed doet, is één keer ook genoeg. Hij is allergisch voor problemen en ontloopt ze waar mogelijk. In een werksituatie is hij de vrolijke collega, die overal mogelijkheden ziet en anderen inspireert door zijn visie en enthousiasme. Hij is innovatief, een brainstormer die uitstekend kan plannen. Hij kan met veel dingen tegelijk bezig zijn en is wars van routine. Wanneer werk routinematig wordt, verliest hij zijn belangstelling, wat wel eens lastig kan zijn omdat hij daardoor de neiging heeft dingen niet af te maken.

De optimist als persoonstype

Iemand met een optimistisch karakter ziet overal de zonzijde van en weet dingen die niet leuk zijn, om te buigen tot iets positiefs. Wanneer hij bijvoorbeeld vanwege zijn gewicht op dieet moet, zal hij niet klagen dat hij veel minder mag eten, maar stralend vertellen dat hij nu minder geld kwijt is aan overbodige tussendoortjes en ook nog eens afvalt.

Een optimist denkt in mogelijkheden en vindt het heerlijk om voor zichzelf een mooie toekomst te creëren. Hij fantaseert graag over leuke activiteiten, vakanties die hij gaat boeken en plezier dat hij gaat maken met vrienden. Hij is een kei in het plannen van leuke uitjes en geniet daar ook van. Zijn grote angst is pleziertjes missen. Hij beloont zichzelf ook graag (met iets leuks) als hij een klus geklaard heeft. Zijn motto is: Pluk de dag en geniet van de dingen die op je weg komen zoals een mooie zonsondergang, de glimlach van een kind, een meevallertje in de supermarkt, een leuk tv-programma enzovoort.

Pijn is niet fijn

De aandacht van de optimist gaat van nature uit naar leuke toekomstplannen en alle opties openhouden. Hij laat zich niet graag vastleggen. Hij houdt ervan te doen wat hij leuk vindt en kan een afspraak vrij gemakkelijk afzeggen wanneer er iets leukers voor in de plaats komt. Daarom zal hij het liefst een slag om de arm houden. Een optimist verveelt zich snel. Hij is bang om in een sleur terecht te komen en heeft een hang naar avontuur. Hij kan zeer goed improviseren en is een sprankelende persoonlijkheid, die er graag voor zorgt dat hijzelf of anderen het leuk hebben.

Wanneer iets niet leuk is, stopt hij er het liefst meteen mee. Hij is goed in dingen opstarten, maar haakt snel af als dingen routine worden of bedenkt dan weer iets nieuws. Hij heeft een hekel aan mensen, die klagen of overal problemen zien. Hij houdt sowieso niet van problemen en gaat ze uit de weg. Wanneer hij een relatie heeft, zal hij zich doorgaans terugtrekken zodra er spanningen of conflicten zijn. Hij is bang zijn eigen pijn en frustratie te voelen en overschreeuwt deze door aan 'leuke dingen te denken'. Als een vriend in de put zit, probeert hij hem op te vrolijken, maar als diegene ervoor kiest om somber te blijven, stopt hij daar al snel mee. Dan trekt hij zich terug uit de vriendschap omdat hij zich niet goed raad weet met de pijn van de ander.

Optimisten zijn geneigd hun pijn te rationaliseren en hun gevoel daarover te vermijden om hun zelfbeeld 'Ik ben gelukkig' in stand te kunnen houden. Anderen die hun problemen willen delen, kunnen ze zich daardoor niet serieus genomen voelen, of de optimist nogal oppervlakkig vinden.

De waarheid is dat hij er alles aan doet om zijn eigen angst en pijn te verdringen, omdat hij deze niet wil en durft te voelen. Soms is het verschil tussen dat wat hij uitstraalt (ik ben gelukkig en maak me nergens druk om) en dat wat hij vanbinnen voelt (angst, pijn) zo groot, dat hij in een depressie belandt. Omdat zijn eigen angst en pijn hem als het ware 'inhaalt'.

De optimist in een werksituatie

Een optimist voelt zich vooral aangetrokken tot beroepen waarin hij vrij is om zelf te plannen en creatieve ideeën te bedenken. Hij houdt niet van routinewerkzaamheden en zal dus bij voorkeur een beroep kiezen waarin hij zijn creativiteit ten volle kwijt kan. Je kunt daarbij denken aan beroepen als:

• schrijver
• komiek
• ondernemer
• wetenschapper
• journalist
• reclamemaker
• voorlichter
• reisleider
• piloot
• vertegenwoordiger

Voor de optimist is het belangrijk dat zijn werk afwisselend is en nog mooier is het als hij in zijn gekozen functie baanbrekend, innovatief en risicovol te werk kan gaan. Hij houdt van uitdagingen en kan in noodsituaties snel handelen. Hij zit vol plannen en nieuwe ideeën. Het liefst werkt hij deze zelf uit. Hij vindt het lastig om intensief met anderen samen te werken, omdat anderen hem kunnen beperken bij de uitvoering van zijn plannen. Daarbij denkt de optimist erg snel. Waar collega's het liefst de eenmaal ingeslagen weg blijven volgen, ziet de optimist vaak elders mogelijkheden. Hij schroomt dan niet om abrupt te stoppen met iets waar hij mee bezig was en verder te gaan met iets anders wat hem interessanter lijkt. Collega's kunnen zich daar soms aan ergeren omdat een eerder gemaakt plan op deze manier niet afgemaakt wordt. Hij begint enthousiast aan een klus, maar geeft er halverwege de brui aan.

Een aantrekkelijke werksituatie

• Een baan waarbij de nadruk ligt op innovatie, vernieuwing en kansen
• Een werkplek met een informele sfeer. Iedereen is gelijk; er is geen sprake van leiding en personeel dat hun ideeën uitvoert
• Een plek waar men optimistisch is over de toekomst en volop mogelijkheden ziet
• Flexibiliteit is belangrijk. Plannen moeten waar nodig kunnen worden omgegooid. Liever geen deadlines
• Veel vrijheid, variatie, opties en mogelijkheden
• Creatieve setting, veel ruimte voor nieuwe ideeën
• Geen sterke autoriteit, ieder is gelijk (zie boven)
• Weinig supervisie

Een minder aantrekkelijke werksituatie

• Veel routinewerk, dat van hogerhand is opgedragen
• Beperkingen en grenzen, veel vaste protocollen en geen ruimte voor nieuwe ideeën
• Langdurige projecten
• Bureaucratie
• Strakke regels en/of saai werk

De optimist als collega, goede en slechte eigenschappen

Net als ieder mens, heeft een optimist goede en slechte eigenschappen. In een werksituatie is hij vaak de vrolijke gangmaker, geliefd onder zijn collega's. Hij brengt leven in de brouwerij, is altijd vrolijk en weet iedereen aan het lachen te krijgen met zijn spitsvondige grappen. Zijn vrolijkheid werkt doorgaans aanstekelijk en zijn positiviteit maakt dat problemen minder zwaar lijken.

Zijn talenten

• Aanstekelijk optimisme. Hij maakt anderen vrolijk door zelf vrolijk te zijn en overal mogelijkheden te zien
• Hij is gemakkelijk in de omgang, kan het met praktisch iedereen goed vinden
• Zijn vermogen om te relativeren is enorm, hij denkt in mogelijkheden
• Hij heeft een goede schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid
• Kan erg snel denken, waardoor hij ook vlug kan handelen
• Doordat hij goed met mensen kan omgaan en charismatisch kan zijn, kan hij een groep goed aansturen
• Hij kan mensen snel enthousiast maken voor een idee, vanwege zijn enorme overtuigingskracht en zijn gevoel voor humor, wat maakt dat mensen graag naar hem luisteren

Dingen waarin hij minder goed is

• Slechtnieuwsgesprekken. Pijn gaat hij immers liever zoveel mogelijk uit de weg, om maar te zwijgen over de emoties die een slechtnieuwsgesprek zeker teweeg zal brengen
• Omgaan met negatieve of langzame mensen
• Het accepteren van beperkingen, bijvoorbeeld dat de uitvoering van zijn plan, financieel niet haalbaal blijkt te zijn
• Representatieve verplichtingen
• Gestructureerd en ordelijk werken.
• Dingen afmaken. Zodra de uitdaging weg is en de verveling toeslaat, heeft hij geen zin meer in een klus
• In zijn enthousiasme om zijn plannen er door te drukken, kan hij soms als een stoomwals te werk gaan

Waar je rekening mee kunt houden

In een werksituatie kun je ervoor zorgen dat het werk interessant blijft. Geef de optimist maar de kans om te brainstormen en nieuwe projecten te starten. Hij houdt ervan om uitgedaagd te worden en zijn talenten in te zetten. Natuurlijk moet de werkplek daar wel op afgestemd zijn. Functies die veel routineklussen bevatten zijn immers minder geschikt, daar een optimist zich gauw verveelt. Laat hem merken dat je het waardeert als hij iets afmaakt of stel hem een beloning in het vooruitzicht.

Vergaderingen waaraan geen einde lijkt te komen zijn een doorn in het oog van de optimist. Hij kan zijn aandacht maar kort vasthouden, dus is het beter als je kort en bondig de belangrijkste punten benoemt en hem de gelegenheid geeft, hierop te reageren of zelf mee aan de gang te gaan.