De selfie: een narcistische illusie

Het nemen van selfies is een fenomeen dat tegenwoordig sterk ingeburgerd zit in onze cultuur, wat duidelijk te zien is op de talloze social mediawebsites zoals Facebook, Pinterest en Instagram. Deze sites worden als het ware overwoekerd door selfies waardoor wetenschappers en psychologen toch aan de alarmbel trekken. Het opkomen van de selfie-generatie gaat volgens psychologen immers hand in hand met de opwaartse trend van narcisme en onzekerheid waardoor mensen meer en meer te kampen krijgen met een minderwaardigheidscomplex en zelfs depressie.

Selfies vs eigenwaarde en zelfvertrouwen

Bijna iedereen kent ongetwijfeld het fenomeen van die ene dag waarop je vindt dat je er echt goed uit ziet, geen last hebt van een "bad hairday" of wallen onder de ogen na een nacht uit, en je dit moment absoluut wil delen met anderen via de sociale media. Op zich is dit een vrij normale reactie en geeft het een gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen wanneer anderen je die bevestiging geven waar je op uit bent. Wanneer je dit echter op regelmatige basis doet kan het toch ongezonde proporties aannemen.

Het gebeurt vaak dat mensen een foto van zichzelf op sociale media plaatsen en deze nadien weer verwijderen omdat ze hier te weinig –al dan niet positieve- reactie op krijgen. Je eigenwaarde en populariteit meten aan de hand van het aantal likes die je krijgt op een selfie zal immers leiden tot een stijgend gevoel van onzekerheid. Je ontvangt een honderdtal likes op die ene selfie waardoor je steeds meer wilt. Wanneer je dan echter een foto plaatst die iets minder populair blijkt te zijn zal je al snel je eigen uiterlijk in vraag beginnen stellen.

De aandacht die je krijgt na het posten van een selfie zal slechts een tijdelijk hoogtepunt bereiken, en net zoals ieder hoogtepunt volgt er een afname. Het zal dus niet lang duren eer je opnieuw een selfie plaatst omdat je alsmaar meer hunkert naar dat hoogtepunt. Dit is het moment waarop de vicieuze cirkel start: Een hoogtepunt waarop je heel populair bent, gevolgd door een afname waarop je minder complimenten zal ontvangen en vervolgens meer tijd zal besteden aan het nemen van de perfecte selfie met de juiste filter.

Overwinnen van een selfie-verslaving

De beste manier om een selfie-verslaving te overwinnen bestaat in eerste de plaats uit het besef dat niemand eigenlijk geeft om het feit dat je vandaag andere make-up draagt dan vorige week of het feit dat je een nieuwe outfit kocht die je lichaam eigenlijk te sterk benadrukt. Ook de sepia-filter die je gebruikte om je bleke huidskleur te verbergen zal niemand een zorg zijn. Wanneer je je dit realiseert zal je tot het besef komen dat je voor niets of niemand je uiterlijke schoonheid moet bewijzen op sociale media.

Wees bewust van je eigen schoonheid

Daarnaast is het ook belangrijk om te beseffen dat familie en vrienden zich reeds bewust zijn van jouw schoonheid. Vertrouw er dus maar op dat je hen hier niet constant aan hoeft te herinneren. Elke dag een nieuwe foto van jezelf posten wil niet zeggen dat je je goed in je vel voelt, integendeel. Iemand met veel zelfvertrouwen heeft net niet het gevoel dat hij zich constant moet bewijzen aan anderen, ze gaan er van uit dat iedereen reeds weet hoe mooi hij wel is. Of misschien trekken ze zich helemaal niet aan wat anderen hierover denken. Deze mensen nemen er genoegen mee dat ze zelf bewust zijn van hun eigen schoonheid.

Besef wie je in werkelijkheid bent

Wanneer je regelmatig selfies neemt zonder ze effectief te verspreiden op sociale media is er nog altijd sprake van een selfie-verslaving en een mogelijk gebrek aan zelfvertrouwen. Toch is het belangrijk om te beseffen dat je niet bent hoe je lijkt op de perfecte selfie. De honderden foto’s die je ervoor nam, maar waarschijnlijk al hebt verwijderd, geven een meer realistisch beeld van jezelf en is overigens ook de manier waarop anderen je in het echte leven waarnemen.

De kunst van fotografie

De laatste stap bij het overwinnen van je selfie-verslaving doe je door je smartphone te gebruiken voor zaken die de moeite waard zijn om vast te leggen, herinneringen voor kinderen en kleinkinderen, beelden die een verhaal vertellen zoals vakantiefoto’s, belangrijke gebeurtenissen in je leven. Dit in tegenstelling tot selfies die slechts het doel hebben om zoveel mogelijk likes op sociale media te vergaren.

Besluit

Vandaag de dag zijn mensen te afhankelijk van hun smartphone of camera. Iedere gebeurtenis, ieder moment van de dag moet als het ware vastgelegd worden. Mensen die continu trachten om elke gebeurtenis vast te leggen zijn vaak afgeleid van het eigenlijke evenement en missen daardoor het hele gebeuren wat een destructieve invloed heeft op de herinnering van desbetreffende ervaring. Dit kan gaan van een eenvoudig nachtje uit tot de unieke ervaring tijdens het bungeejumpen.

Het komt er dus op neer dat het essentieel is om een selfie-verslaving aan te pakken om terug ten volle te kunnen genieten van het moment. Stap af van die ijdele gedachte en besef dat een spontaan leven meer voldoening geeft dan het aantal likes op sociale media.

Lees verder

• Internet narcisme
• Hoe omgaan met kritiek op sociale netwerksites
• De negatieve impact van sociale netwerksites