De kern van onze emotie

Emotie is een mooi ding, maar ook eng. Immers, je hebt het meestal niet onder controle. En als je het al onder controle hebt op het moment … dan heeft het zijn weerslag weer op een later moment. Niet altijd handig dus … maar zo waardevol! Emotie, we zouden robotten zijn zonder, dus feitelijk zijn we er maar wat blij mee. Echte emotie, een mooi proces!

Wat is emotie eigenlijk?

Emotie is meer dan waar het vaak voor doorgaat, namelijk “het gevoel” of “de beleving” zoals het verdriet wat je ergens over hebt, de angst of de vreugde wat iets of iemand je kan geven. Maar emotie is ook een lichamelijke reactie en bepaalde gedragingen. Wikipedia noemt het: “In biologische zin kan men een emotie ook definiëren als een reactie van onze hersenen op een affectieve prikkel.”
Zowel mensen als dieren reageren nagenoeg automatisch als een situatie zich voordoet, het is een fysiologische reactie.

We kunnen de basisemoties (universeel) indelen als volgt:

• Afschuw
• Angst
• Verbazing
• Verdriet
• Vreugde
• Woede

Hoe uit een emotie zich?

De belangrijkste reden heeft betrekking op de waarneming van externe gebeurtenissen/activiteiten. Variërend van een angstwekkende gebeurtenis, tot intense boosheid over een situatie of vreugde als je een dierbare weer in de armen kunt sluiten.
Een stemming en de eigen gedachten kunnen ook een emotie oproepen. Fantaseer maar een eind raak en je voelt de bijbehorende emotie opkomen.

Hoewel je je eigen emotie wel voelt, is deze lang niet altijd zichtbaar. Emotie speelt zich voor een groot gedeelte binnen in onszelf af. Daarnaast heb je de onechte emotie, want als je niet echt ergens blij of verdrietig om bent, kan je nog steeds doen voorkomen alsof je iets echt heel leuk vindt of dat je ergens verdrietig over bent. Veel mensen doorzien dit niet, maar een onechte emotie raakt de oerbron in jezelf natuurlijk niet. Daar is de leugendetector op gebaseerd en deze moet het wel kunnen vastleggen. Echter, ook voor de leugendetector zijn mensen te vinden die de werking betwisten. Kortom, het is vaak moeilijk om echte emotie te herkennen.

Aangeboren of aangeleerd?

Een aantal emoties is aangeboren, waarbij schrikken een goed voorbeeld is. Maar aangeleerd kan ook en dan kan je denken aan angsten zoals plein- of straatvrees (agorafobie) of vrees voor mensen of in het openbaar een fout te maken (sociale fobie). Van dit soort angsten afkomen kan wel, maar gaat meestal het beste als je hier een professional bij betrekt.

Wat doet ervaring met emoties?

Ook is het zo dat aangeboren emoties zoals schrikken, in de loop der tijd heftiger kunnen worden. Als je een aantal ervaringen tijdens het leven hebt, waarbij je enorm geschrokken bent, kan dit je in het vervolg eerder of heftiger laten schrikken. Waarbij schrikken overigens niet per definitie slecht is, het maakt je immers ook alert waar het zinvol is om alert te zijn.

Als op jonge leeftijd mensen – die er toe doen – je hebben verlaten (dit kan de dood zijn, scheiding van ouders of mensen die gewoon weg zijn gegaan) kan je verlatingsangst ontwikkelen. Dit gaat ook nog wel eens samen met bindingsangst, omdat het dicht bij elkaar ligt. Het kan dan moeilijk zijn om relaties of vriendschappen aan te gaan.

Emoties zinvol of niet?

Strikt genomen kan je stellen dat als het lichaam het voorziet, dat het dan een functie heeft. Dat is natuurlijk ook zo. Alleen is er in de loop der tijd veel “onecht” bijgekomen en de pure emotie uit het hart, zoals men dit zegt, wordt nogal eens vervangen door een “wenselijke” uiting. Die wenselijke uiting is bedacht en daarmee onecht.

Soms kan het voor “de lieve vrede” wel eens handiger zijn om een echte emotie ietwat te onderdrukken, maar langdurig emoties onderdrukken kan je ook problemen opleveren. Je kunt gefrustreerd raken, je emotie op een ander uiten etc.

Echter, van echte emoties kan ook misbruik gemaakt worden. Een goed voorbeeld is de loverboy die het jonge meisjeshart kan stelen en haar vervolgens gruwelijke dingen laat doen. Belangrijker nog, hij neemt niet zelden ook haar levensgeluk en vertrouwen af.
Maar ook de bekende Nigeriaanse bendes die het op de eerlijkheid en het vertrouwen van mensen gooien en dan goed geacteerd onechte emoties tonen, waarmee ze mensen geld afnemen. Maar mogelijk belangrijker nog het vertrouwen in de mensheid. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden.

Tot slot

Wat in je kern of je oerbron zit is echt en het is belangrijk tot je kern te komen en te ervaren waar de emotie echt aan de oppervlakte mag komen. Emotie ervaren is niet zwak of truttig, emotie maakt het plaatje van de mens tot een geheel en dat is een mooi proces. Laat het soms zo vluchtige leven af en toe voor wat het is en kom tot je kern. Neem er de tijd voor.