Omgaan met jaloezie - hoe om te gaan met jaloerse gevoelens

We hebben er allemaal weleens last van: jaloezie. Het is een menselijke eigenschap waar iedereen in mindere of meerdere mate last van heeft. Jaloezie ontstaat wanneer iemand voelt dat een betekenisvolle relatie wordt bedreigd door een externe situatie. Dit kan bijvoorbeeld zijn in een liefdesrelatie of vriendschap, maar ook een werkrelatie kan te maken krijgen met jaloezie. Omgaan met jaloezie is niet altijd even makkelijk. Zeker als er sprake is van ziekelijke jaloezie, is het niet eenvoudig om hier iets tegen te doen. Toch zijn er wel degelijk dingen die je kunt ondernemen om om te leren omgaan met jaloezie.

Begrijp de oorzaak van jaloezie

Jaloezie is een complexe emotie, die bestaat uit angst en woede. Angst om iets of iemand kwijt te raken en woede omdat iemand anders als oorzaak kan worden gezien van het kwijtraken. Jaloezie is een vernietigende emotie en er kan eigenlijks niks goed uit voortkomen. Dus het herkennen van de emotie is stap één van het omgaan met jaloezie.

Onderzoek waarom je jaloers bent

Probeer te achterhalen waar je jaloerse gevoelens vandaan komen. Vaak ontstaat de onzekerheid en jaloezie, omdat je al eens eerder in een soortgelijke situatie hebt gezeten. Wellicht is je partner in je vorige relatie vreemdgegaan. De angst dat dit in je nieuwe relatie wederom gebeurt kan aanwezig zijn. Jaloezie kan ontstaan omdat je je partner ziet praten met een aantrekkelijke man of vrouw. Onthoud goed dat wat er in het verleden is gebeurt niet betekent dat het weer gebeurt. Wanneer er sprake is van erge jaloezie, ofwel ziekelijke jaloezie, kan dit een negatief gevolg hebben op je relatie en uiteindelijk het einde betekenen van je relatie.

Wanneer je stilstaat bij de oorzaak van jouw jaloezie, zul je merken dat jaloezie niet op zichzelf staat. Vaak gaat het gepaard met gevoelens van onzekerheid, angst of woede.

Kijk naar de gevolgen van je jaloezie

Kijk eens goed naar de consequenties die jouw jaloezie heeft op anderen. Het kan eenvoudig zijn om je achterdocht te rechtvaardigen door de defensieve reacties van anderen te zien als een bevestiging van je vermoedens. Maar bekijk het eens van de andere kant. Wanneer jij bijvoorbeeld continue gevraagd wordt wat je aan het doen bent, met wie en waarom, zou je daar op een gegeven moment ook gefrustreerd van worden. De ander is eigenlijk constant bezig met het bewijzen van zijn oprechtheid. Bovendien betekent dit ook dat je de ander niet kunt vertrouwen en vertrouwen is belangrijk in elke relatie tussen twee personen.

Onderneem direct actie

Iedere keer wanneer je merkt dat je jaloerse gevoelens om de hoek komen kijken, sta dan even stil. Vraag jezelf af waarom je jaloers bent. Is het omdat je bang of boos bent? Waarom voel je je angstig of boos? Wanneer je begint met het stellen van deze vragen aan jezelf, kun je ook beginnen met het aanpakken van je jaloezie.

Verander de verkeerde gedachten die je jaloezie kunnen voeden

Vaak zul je zien dat er verkeerde, ongegronde gedachten ten grondslag liggen aan je jaloerse gevoelens. Je kunt bijvoorbeeld gedachtepatronen hebben zoals: "Iedereen is alleen maar uit op mijn geld" of "Als deze persoon mij verlaat, heb ik helemaal geen vrienden meer". In beide gevallen is er sprake van een generalisatie, die niet toegepast kan worden op iedereen die je kent. Als je je manier van denken verandert, dan verandert ook je gevoel. Probeer eens uit te gaan van het goede, in plaats van het slechte. Gedachten maken emoties en je hebt zelf de keus om die gedachten positief of negatief te laten zijn. Houd er wel rekening mee dat je gedachten soms al plaatsvinden voor je er erg in hebt. Wees dus alert!

Bied je excuses aan

Wanneer je vindt dat je te ver bent gegaan met je jaloezie, bied dan je excuses aan aan de persoon in kwestie. Je excuses doen hoeft niet zwaar te zijn, noch lang of ingewikkeld. Juist het excuseren zelf zorgt ervoor dat je je vicieuze cirkel kunt doorbreken. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: "Sorry dat ik je al die vragen stelde. Ik was een beetje jaloers en dat zorgde ervoor dat ik dingen zag die er helemaal niet waren". Je geeft hiermee de ander ook de mogelijkheid om te reageren en het uit te praten. Op deze manier weet de ander beter wat er in jou omgaat en kunnen jullie samen een weg vinden om de situaties in de toekomst te vermijden.

Deel je gevoelens

Aansluitend op de vorige tip, is het belangrijk je gevoelens met anderen te delen. Het is niet altijd makkelijk, omdat je je in deze situatie kwetsbaar opstelt. Maar je zult zien dat het praten over je gevoelens kan zorgen voor wederzijds begrip. Zorg er wel voor dat je in het gesprek niet de schuld bij de ander neerlegt. Zijn of haar gedrag is niet de oorzaak van jouw gevoelens: de oorzaak ben je zelf. Let daarnaast ook op je woordkeuze. Ga uit van jezelf en vertel wat jij voelde en niet wat de ander deed om jou zo te doen voelen. Bijvoorbeeld: "Ik voel me schuldig over wat er is gebeurd" in plaats van "Je had dat niet moeten doen". Vergeet ook niet te luisteren naar het verhaal van de ander en probeer zijn of haar kant van het verhaal ook te begrijpen.

Je gevoelens zijn van jou, niet van de ander

Wanneer je merkt dat dingen uit de hand lopen en je gaat over-analyseren, probeer dan je aandacht op iets anders te richten. Ga sporten, maak een wandeling of ga knutselen. Doe iets waarbij je jezelf even uit de situatie haalt en waarbij je je gedachten even kunt verzetten.

Leer van je jaloezie

Jaloerse gevoelens hebben een rol in ons leven. Een daarvan is te laten zien hoe we beter kunnen worden door het omgaan en overwinnen van jaloezie. Andere dingen die je van jaloezie kunt leren zijn:

• Wanneer je een nieuwe relatie hebt, kan het zijn dat je onzeker bent. Dat is normaal voor veel mensen en hierbij komen ook bezitterigheid en kwetsbaarheid om de hoek kijken, die jaloerse gevoelens weer kunnen opwekken. Kijk uit dat je niet gaat onderzoeken hoe ver je kunt gaan.
• Als je collega die promotie wel krijgt, ga dan na waarom dat zo is. Kan het zijn dat ze inderdaad misschien harder werkt of meer ervaring heeft? In plaats van je energie te steken in jaloerse gevoelens, kun je beter de situatie proberen objectief te bekijken en een oplossing zoeken.
• Hoelang twee mensen ook een liefdesrelatie hebben, het is normaal dat mensen naar anderen kijken. Dit betekent niet meteen dat je partner je gaat verlaten voor die ander. Zolang er relaties bestaan, zo lang bestaan er ook dit soort van jaloerse gevoelens. Het kan helpen om te accepteren dat naar anderen kijken onderdeel is van een relatie. Uiteraard, enkel wanneer het bij kijken blijft.

Vertrouw jezelf

De basis van vertrouwen begint bij jezelf. Wanneer je jezelf vertrouwt, kan dit een positieve uitwerking hebben op anderen. Begin eens met het maken van een lijst van je positieve eigenschappen. Hang deze lijst op op een plek waar je regelmatig komt, bijvoorbeeld naast de spiegel in de badkamer. Op deze manier wordt je regelmatig herinnerd aan je goede eigenschappen. Probeer daarnaast jezelf niet te vergelijken met anderen. Ga uit van je eigen kracht en maak je geen zorgen over wat anderen doen. Als er dingen zijn waar je minder tevreden over bent en die je graag zou willen veranderen, doe dat dan. Wanneer je meer zelfvertrouwen hebt, zul je ook minder last hebben van jaloezie.