De scheiding der machten: België

De scheiding der machten: BelgiëIn alle EU-landen heerst er democratie. Dit wil zeggen dat er een scheiding van de machten is. Deze scheiding is er om alleenheerschappij te vermijden en om politieke vrijheid te waarborgen. Er zijn drie machten, de uitvoerende macht, de wetgevende macht en de rechterlijke macht. Wie zijn deze machten en wat doen ze? U komt het allemaal te weten in dit artikel.

De wetgevende macht

In België zijn er twee wetgevende machten. Men heeft een wetgevende macht op federaal of nationaal niveau en een wetgevende macht op niveau van de deelstaten.

Op federaal of nationaal niveau
De wetgevende macht op federaal niveau is het parlement en de koning. Het parlement kan men onderverdelen in de kamer en de senaat.

De kamer doet al het wetgevende werk. Het doet wetsvoorstellen en het keurt wetsontwerpen van ministers al dan niet goed. De senaat waakt over de gemeenschappelijke belangen van de deelstaten. Het treedt op bij belangenconflicten tussen federaal parlement en parlementen van de deelstaten. Samen kunnen de kamer en de senaat de grondwet wijzigen. De koning heeft de taak wetten te ondertekenen en deze nieuwe wetten af te kondigen in het Belgisch Staatsblad.

De immuniteit van het parlement:
De immuniteit van het parlement zorgt er voor dat de parlementsleden politiek onverantwoordelijk zijn voor hun uitspraken in het parlement. Ook zijn de parlementsleden onschenbaar. Zij kunnen tijdens hun mandaat niet aangehouden of vervolgd worden. Tenzij de parlementsleden op heterdaad betrapt worden bij illegale activiteiten of wanneer men de onschendbaarheid opheft.

Op niveau van de deelstaten
In België zijn er vijf deelstaten, dus zijn er ook vijf parlementen of raden. De deelstaatparlementen maken decreten. De Brussels Hoofdstedelijke Raad is daar een uitzondering op, want deze raad maakt ordonnaties.

De uitvoerende macht

De uitvoerende macht in België heeft twee onderverdelingen, namelijk de uitvoerende macht op federaal niveau en op niveau van de deelstaten.

Op federaal niveau
Op federaal niveau is de uitvoerende macht de regering en de koning. Deze bevat maximum 15 ministers. Dit zijn zeven nederlandstalige ministers, zeven franstalige ministers en de eerste minister. Samen vormen de 15 ministers de ministerraad. De regeringsraad wordt gevormd door de ministers en de staatssecretarissen. De regeringstop zijn dan de premier en de vice-premiers. Elke partij heeft een vice-premier.

De uitvoerende macht maakt koninklijke en ministriële besluiten. Het doel hiervan is de wetten die gemaakt zijn in het parlement in de praktijk uitvoerbaar te maken. Deze besluiten worden collegiaal genomen. Dit betekent dat de meerderheid beslist.

Op niveau van de deelstaten
Zoals u al vernomen hebt, zijn er in België vijf deelstaten. Als logisch besluit stelt u dan vast dat er ook vijf deelstaatregeringen zijn. Deze deelstaatregeringen kunnen besluiten maken op hun niveau. Ze gaan problemen, moeilijkheden in hun deelstaat vaststellen en daar een besluit rond vormen. Zo kunnen ze hun problemen, moeilijkheden oplossen.

De rechterlijke macht

De rechterlijke macht zijn de rechtbanken en de gerechtshoven. In het kanton hebben we het vredegerecht en de politierechtbank. Verder hebben we in het arrondissement de arbeidsrechtbank, de rechtbank van eerste aanleg en de rechtbank van koophandel. Op niveau van de provincies hebben we het arbeidshof, het hof van beroep en het assisenhof. Tot slot hebben o federaal grondgebied het hof van cassatie. Deze rechtbanken en gerechtshoven hebben als taak de wet toe te passen op individuele gevallen.

De vijf basisprincipes:
  • De rechtzitting is openbaar
  • Iedereen gelijk voor de wet
  • Enkel feiten tellen
  • Strafbare feiten zijn bij wet vastgelegd
  • Het vonnis is gemotiveerd en uitgesproken voor publiek
  • De wetgevende macht kan alleen een rechtbank oprichten
© 2011 - 2025 Karlvanosselaer, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.