President van Amerika, James Earl Carter jr. 1977-1981
Jimmy Carter zette de mensenrechten en het milieu op de agenda van zijn regering. Hij hield de regeringsleiders van Egypt en Israël gegijzeld, waarbij een begin werd gemaakt van de vredesonderhandeling tussen beide landen. Hij kondigde de “Carter Doctrine” af. In 2002, na zijn regeringsperiode, ontving hij de Nobelprijs voor de Vrede.
Algemeen
Jimmy Carter was de 1e president van Amerika die is geboren in een ziekenhuis. Hij had als handelsmerk zijn enorme grijns en parelwitte tanden.
Zijn bijnamen waren “Jimmy” “The outsider President” en in Nederland werd hij ook wel “De Pindaboer”genoemd.
James Earl (Jimmy) Carter
Op 1 oktober 1924 werd James Earl Carter jr geboren in het Wise Hospital in Plains te Georgia. Hij was de oudste van de vier kinderen van James Earl Carter sr en Lillian Gordy Carter. Na Jimmy kwamen nog Billy, Gloria en Ruth.
Na High School ging hij in 1941 naar het Georgia Soutwertern College, maar stapte in 1943 over naar de Naval Academy in Annapolis. Hier studeerde hij kernfysica. Hij studeerde af in 1946, als bachelor, en behoort tot de top 10 van zijn klas. Tijdens zijn opleiding heeft hij als technisch officier op een atoomonderzeeër bij de marine gediend.
De carrière van Carter
Nadat hij is afgestudeerd blijft hij bij de marine totdat zijn vader overlijd in 1953. Hij neemt onmiddellijk ontslag en neemt de walnoot boerderij van zijn vader over. Hij gaat een studie landbouw volgen. Tevens hield hij zich bezig met het lesgeven op de plaatselijke zondagschool en werd diaken van de Plains baptistenkerk.
Het is in 1955 dat hij interesse krijgt in de politiek, vooral de rassenproblemen trekken zijn aandacht. Hij wordt lid van de Democraten en wordt in 1962 gekozen als lid van het deelstaatparlement van Georgia. Dan volgt in 1964 de verkiezing tot Senator en in 1970 tot gouverneur van Georgia. Hij zet zich als Senator in voor gelijke mensenrechten en verkrijgt hiervoor de steun van de Afro Amerikanen en de zwakkeren in het land.
In 1976 stelt hij zich kandidaat voor de presidentsverkiezingen. Hij speelde in op het wantrouwen dat was ontstaan tegen de regering naar aanleiding van de lange Vietnam oorlog en het Watergate schandaal. De onhandige houding van de zittende president Ford tijdens een tv-debat was ook in het voordeel van Carter.
Jimmy familieman
Jimmy Carter trouwt op 7 juli 1946 met Eleanor Rosalynn Smith. Samen krijgen ze vier kinderen, namelijk:
- 1947; John William Carter (bijnaam Jack)
- 1950; James Earl Carter III (bijnaam Chip)
- 1952; Donnel Jeffrey Carter (bijnaam Jeff)
- 1967; Amy Lynn Carter
Jimmy Carter president
Na zijn inauguratie liep hij twee kilometer van Capitol Hill naar het Witte Huis.
Zijn regering benoemde meer zwarten, hispanics en vrouwen dan ooit voorheen. Carter verleende duizenden Vietnam deserteurs amnestie. Hij hervormde succesvol het ambtenarenapparaat, de eerste economische maatregelen waren een succes, alsmede de deregulatie van het luchtverkeer in Amerika. Mensenrechten en milieu verschenen op de agenda, de werkloosheid daalde. In Alaska wist hij een groot gebied tot beschermd gebied te laten verklaren.
Ondanks al deze succesvolle maatregelen kwam het land toch in een recessie terecht, dit kwam mede door de hoge rentestand. Ook de stijgende olieprijzen waren een probleem gedurende zijn ambtstermijn. In de zomer van 1979 had nog maar 10% van de tankstations in New York benzine. Ondanks dat Carter niets aan het ontstaan van dit probleem kon doen, kreeg hij er wel de schuld van.
Het was zijn werk dat het eigendom van het Panamakanaal (en kanaalzone) in 2000 aan Panama zou worden teruggegeven en dat de betrekkingen met China werden genormaliseerd. Hij liet in 1978 Sadat van Egypte en Begin van Israël overkomen en hield hen 2 weken in het presidentiële buitenverblijf Camp David. Hier werd een begin gemaakt met het vredesakkoord tussen de landen. Ook de volledige diplomatieke betrekkingen met China waren zijn verdienste.
In 1979 kondigde hij de “Carter Doctrine”af. Dit hield in dat de VS geen andere mogendheid toe zou laten die de controle over de Perzische golf in handen zou krijgen. Hij verbood de Amerikanen deel te nemen aan de Olympische spelen die in 1980 in Moskou gehouden zouden worden.
Op 4 november 1979 vindt er in het Iraanse Teheran een gijzeling plaats van een aantal Amerikanen. Wanneer er twee helikopters naar toe gestuurd worden, waarschijnlijk om de gijzelaars te bevrijden, stort er één neer in de woestijn. Dit betekende de ondergang van Carter tijdens de presidentsverkiezingen van 1980. Hij droeg in het voorjaar van 1981 het stokje over aan Ronald Reagan.
Op dag van inauguratie van Reagan werden in Iran de Amerikaanse gijzelaars vrijgelaten.
President af
Na zijn presidentstermijn stichtte hij het “Carter Presidential Center”, dat in ruim 60 landen actief is op het gebied van gezondheid en mensenrechten. In Afrika zijn grote voedsel- en woningbouwprojecten gerealiseerd. In Haïti, Somalië, Noord Korea en Bosnië zijn succesvolle vredesmissies uitgevoerd. Hij zette zich in voor vredesbesprekingen, wat hem in 2002 de Nobelprijs voor de vrede oplevert.
Hij schrijft diverse boeken, zijn 21e verschijnt in 2006: “Palestine: Peace Not Apartheid”, een boek dat al lange tijd op de Amerikaanse bestsellerslijsten staat. Ook zijn vrouw schreef een boek: “First Lady from Plains”, het wordt in 1984 gepubliceerd en werd een bestseller.