Kinderen: Emotionele gevolgen scheiding van de ouders

Hoe groot is de impact van een scheiding op een kind? Hoe aangrijpend en angstig is de periode rond de scheiding van zijn vader en moeder voor een kind? Zijn er emotionele gevolgen op het kind na de scheiding van zijn ouders? Heeft een kind altijd steun nodig rond een scheiding? Op welke manier kunnen de ouders het kind het best voorbereiden op een scheiding?

Voor altijd samen

Voor een kind is het vanzelfsprekend dat zijn papa en mama altijd samen blijven. Een kind twijfelt er geen moment aan dat zijn vader en moeder gaan scheiden en voorgoed uit elkaar gaan.

Spanning

De periode voorafgaand de definitieve breuk, zal het kind geconfronteerd zijn met spanning tussen de twee meest dierbare mensen in het leven van een kind: zijn vader en moeder. Ondanks de spanning bleef alles vertrouwd voor het kind: zijn papa en mama zijn samen.

Ruzie

De periode voor de scheiding kan een periode zijn geweest vol ruzie. Dagelijkse (heftige) ruzie tussen de ouders van het kind, is een zeer aangrijpende en angstige periode voor het kind. Erger nog: het kind kan gaan denken dat de ruzie het gevolg is van iets wat het kind gedaan heeft. Het kind kan gaan denken dat hij de schuldige is van alle ruzie tussen zijn geliefde ouders. Als deze periode vol ruzie lang duurt, kan er probleemgedrag bij het kind gaan ontstaan.

Scheiding

De situatie tussen de ouders kan zo erg zijn, vol met spanning en ruzie, dat scheiden de enige oplossing lijkt. Als de ouders van een kind gaan scheiden, is dit een grote ingrijpende gebeurtenis voor een kind. Zonder goede begeleiding, kan het kind emotioneel flinke problemen vertonen. Alles wat vertrouwd was, valt weg. Behalve de nieuwe omgeving en de vele veranderingen, heeft het kind vaak nog te maken met hoog oplopende ruzies tussen zijn ouders en wrokgevoelens. Het kind voelt zich verlaten en alleen als het geen goede begeleiding en ondersteuning krijgt.

Boos

Het kind kan zeer boos op zijn ouders reageren. Het kind kan zeer boos op zijn gescheiden ouders reageren. Het kind kan zeer boos op zijn nog steeds ruziënde ouders reageren. Het kind wil niet dat zijn ouders ruziën. Het kind wil niet dat zijn ouders scheiden. Het kind kan een enorme boosheid gaan ontwikkelen. Boos om de angst van de onbekende, boos om de angst dat het kind zijn ouders niet meer dagelijks ziet. Boos omdat het kind niet meer bij zijn ouders terecht kan, de ouders hebben immers hun handen vol met hun eigen hoog oplopende emoties. Deze boosheid verergert als er een derde in het spel komt/is: dit wordt als het grootste verraad ervaren voor het kind!

Opluchting

De situatie thuis kan ook zo erg zijn geweest voor het kind, dat het kind een enorme opluchting ervaart als eindelijk de ouders gaan scheiden. Eindelijk komt er rust in de tent. Vooral kinderen die hoog gevoelig zijn, zeer slecht om kunnen gaan met spanningen en ruzies thuis, kan een definitieve breuk tussen zijn ouders ervaren als een enorme opluchting. Een kind kan flink in de war raken als het gaat beseffen dat het opgelucht is als een van de ouders gaat vertrekken: een kind wil helemaal niet dat zijn ouders uit elkaar gaan! Ook hier geldt: goede begeleiding is absoluut noodzakelijk voor het kind!

Geen gevoelens

Er zijn ook kinderen die – op het eerste gezicht – helemaal geen gevoelens tonen als de ouders gaan scheiden. Het lijkt deze kinderen absoluut niet te kunnen schelen of hun ouders bij elkaar blijven of niet. Ze tonen weinig emoties. Dit gedrag is om de ouders te ontzien! Het kind denkt: ”Mijn ouders hebben het al zo zwaar, laat ik ze niet opzadelen met mijn emoties en verdriet!” Kinderen die weinig emoties vertonen tijdens een definitieve breuk van de ouders, hebben goede begeleiding nodig! Goede begeleiding is noodzakelijk!

Schuld

Veel kinderen worden overspoeld door schuldgevoelens: de scheiding van de ouders was de schuld van het kind. Heel veel kinderen leggen de schuld van de scheiding bij henzelf neer.

Valse hoop

Ouders vinden het moeilijk om hun kinderen in alle eerlijkheid te vertellen dat er een scheiding op komst is. Het kind valse hoop geven is echter nog veel erger. Door op tijd het kind, stap voor stap, uit te leggen dat papa en mama uit elkaar gaan, heeft het kind gelegenheid om afscheid te nemen van de oude situatie. Iedere keer moet er duidelijk aan het kind uitgelegd worden, dat de scheiding NIET de schuld van het kind is! Daar moeten de ouders zeer daadkrachtig optreden: de scheiding is NIET de schuld van het kind!

Houden van

Tekst en uitleg geven aan een kind dat de ouders gaan scheiden is heel moeilijk. Een verklaring geven dat papa en mama niet meer van elkaar houden is echt niet voldoende voor een kind. Immers: als papa en mama niet meer van elkaar houden, kunnen ze op en dag ook niet meer van mij houden. Kinderen zijn zeer gevoelige wezentjes met opmerkelijke denkwijze: houdt daar rekening mee en onderschat nooit de gevolgen van een scheiding voor een kind!

Steun

Ieder kind heeft steun nodig tijdens en rond een scheiding. Ieder kind heeft goede begeleiding nodig rond en tijdens de definitieve breuk van zijn ouders. Ieder kind! Juist ook die kinderen waarvan het lijkt dat de scheiding ze niets doet! Steun moet vooral van de ouders komen: de vader en moeder hebben het zwaar tijdens de scheiding, begrijpelijk, maar zij zijn volwassen en weten wat er gaat gebeuren. Een kind niet, een kind heeft oprechte steun en begeleiding nodig, van allebei de ouders. Ook extra steun en begeleiding kunnen ingeroepen worden door peetmoeders, lievelings tantes, ooms, buurvrouwen, de juf op school, de moeder van het beste vriendje en enz. Schenk een kind waarvan de ouders gaan scheiden, extra aandacht!

Conflict

Gaan na de scheiding de conflicten door tussen de ouders, is dit een ware ramp voor het kind. Een kind kan dat niet begrijpen en zal er geen begrip voor kunnen opbrengen. De scheiding was nodig om het conflict tussen de ouders te stoppen. Het kind kan razend worden en serieuze gedragsproblemen ontwikkelen, als de gescheiden ouders ruzie blijven maken. Blijven de conflicten na de scheiding aanhouden is dit een groot verraad naar het kind toe! Zoek deskundige hulp bij een mediator en zoek extra steun en begeleiding voor het kind. Stop met ruzie maken in het bijzijn van het kind.

Tips voor scheidende ouders

Enkele tips voor ouders die gaan scheiden met kinderen:

• Wees altijd eerlijk naar het kind: kinderen zijn bijzonder scherpzinnig en hebben het snel door als de ouders liegen,
• Luister aandachtig: het kind zit vol met vagen over de aankomende scheiding,
• Laat het kind zo vaak mogelijk weten dat de scheiding niet de schuld van het kind is!
• Laat het kind weten dat het kind vrij is om zijn emoties te uiten: het kind hoeft zich niet groot te houden!
• Laat het kind weten dat het normaal is dat het kind wenst dat zijn vader en moeder altijd bij elkaar zijn,
• Laat het kind NOOIT partij kiezen: het kind houdt van allebei de ouders evenveel! Er kan een groot conflict bij het kind ontstaan, met alle gedragsproblemen van dien, als het kind gedwongen word te kiezen.
• Laat het kind nooit horen dat een van de ouders kwaad spreekt over de ander, nooit!
• Laat het kind NOOIT boodschappen overbrengen als de ouders niet meer met elkaar wensen te spreken, wie is hier het kind en wie de volwassenen?
• De ouders moeten een goed werkend sociaal netwerk hebben: goede vrienden die hen steunen. Op deze manier kan het kind niet de vertrouweling gaan worden van alle ellende van een van de ouders.