Voorlezen aan je baby of peuter

Of je nu zelf houdt van lezen of niet; feit is dat de meeste baby’s en peuters absoluut geïnteresseerd zijn in boekjes en het bijbehorende voorlezen door hun vader of moeder. En je kunt geen boek of magazine over baby’s meer openslaan of je kunt het zelf ook lezen dat voorlezen aan je baby of peuter goed is voor diens ontwikkeling en dan met name op het gebied van taal.

Taalontwikkeling

Tegenwoordig wordt het op vele manieren gestimuleerd om je baby of peuter voor te lezen. Het consultatiebureau zal een vader of moeder er op wijzen en in allerlei informatieve magazines en boeken over baby’s en peuters is het terug te vinden. De laatste decennia er veel aandacht is voor taalontwikkeling bij kinderen in Nederland, en die aandacht begint tegenwoordig al bij baby’s. Een zwangere vrouw wordt gestimuleerd om veel te praten en te zingen voor haar ongeboren baby’s, zodat hij haar stem alvast leert kennen; het allereerste begin van taalontwikkeling. Na de geboorte is het niet veel anders; baby’s kalmeren van hun moeders stem, bij negen maanden brabbelen ze in een poging van zich te laten horen en doen na hun eerste jaar de woordjes na die ze van hun verzorgers het meeste horen.

In die taalontwikkeling bij kleine kinderen wordt voorlezen als iets belangrijks beschouwd. Nu vragen veel ouders zich af of het zin heeft om een kleine baby die bijna de hele dag slaapt voor te lezen of hoe ze het beste een voorleesmoment in kunnen plannen tijdens een drukke dag met hun peuter.

Voorlezen aan je baby

Jazeker, voorlezen aan je baby van nog maar een paar maanden oud heeft zin. Je baby wordt rustig door de klank van jouw stem (van papa of mama dus) en laaft zijn oortjes aan jouw intonatie van de woorden. Feit is echter dat je hem alles voor kunt lezen, omdat je kindje nog geen woorden begrijpt. Als je dat leuk vindt, mag je de kleine dus rustig de voetbaluitslagen van afgelopen weekend voorlezen of het recept wat je van plan bent te gaan maken. Het gaat je baby alleen nog maar om het geluid van jouw stem. Je hoeft er dus in principe niet eens een boek bij te pakken; je kunt hem of haar ook op een rustige manier een verhaaltje vertellen, bijvoorbeeld over je plannen voor die dag. Voor sommige baby’s werkt het geluid van papa of mama’s stem zo rustgevend dat ze er van in slaap vallen.

Voorlezen aan je dreumes

Als je baby rond de 1 jaar oud is, ontwikkelt hij zich tot een dreumes die van plan is de wereld te gaan ontdekken. Ondanks dat hij nog steeds geen woorden kan begrijpen, haalt hij wel heel veel uit de intonatie van een stem. Dus wanneer zijn vader of moeder hem iets verbieden en hem streng toespreken, kent hij wel degelijk het verschil met wanneer hij zachtjes welterusten wordt gekust als hij naar bed gaat. Omdat je kindje rond deze tijd de wereld gaat ontdekken, zal hij ook belangstelling krijgen voor mooie, felgekleurde boekjes die hij makkelijk in zijn handjes kan pakken (klein formaat dus). Papieren bladzijden zijn niet veilig voor je kindje’s ontdekgrage en scheurgrage vingertjes, dus kartonnen boekjes hebben de voorkeur. Omdat ze op deze leeftijd zo bezig zijn met zelf ontdekken en zelf doen, zullen ze het liefst zelf in een boekje willen kijken. Om het voorlezen te stimuleren, kun je een vast moment van de dag kiezen dat je met je kindje op de bank gaat zitten en een boekje gaat lezen. Zo went hij aan het idee van samen met papa of mama een boekje lezen. Je dreumes zal waarschijnlijk nog geen vijf minuten blijven zitten en als je twee zinnen hebt voorgelezen, zal zijn aandacht al weer ergens anders zijn of zal hij zelf door het boekje willen bladeren. Dat geeft helemaal niks en laat je kindje zijn gang maar gaan. Het belangrijkste is dat hij plezier krijgt in boekjes te “lezen”. Ook een aanrader op deze leeftijd zijn de “voelboekjes”. Op elke bladzijde is een ander stukje stof verweven, waar kleintjes aan kunnen voelen om zo een begrip te krijgen van verschillende stoffen en texturen.

Voorlezen aan je peuter

Vanaf anderhalf jaar oud maken kindjes een enorme taalsprong. Ineens begrijpen ze meer dan de helft van wat je ze vertelt. Dat maakt het voor papa’s en mama’s een stuk makkelijker om te communiceren met hun kleine spruit en dat maakt ook het voorlezen ook een stuk leuker. Je kindje zal het inmiddels goed begrijpen wat de bedoeling is als jullie met een boekje op de bank gaan zitten. Omdat zijn woordenschat zulke grote sprongen maakt, zal hij het vooral leuk vinden om plaatjes aan te wijzen zodat papa of mama kan benoemen wat dat is. Op deze leeftijd krijgen kinderen ook duidelijk een voorkeur voor wat ze wel leuk vinden en niet. Dus wees niet verbaasd als je kindje een week lang elke avond uit hetzelfde boekje voorgelezen wil worden of twee weken lang iedere keer hetzelfde plaatjesboek te voorschijn trekt. Ook al merk je dat je steeds hem hetzelfde aanwijst en benoemt, zijn woordenschat vergroot hierdoor enorm.

Als kindjes twee jaar zijn geworden, kun je gewone boekjes voor gaan lezen. De zinnetjes in de boekjes worden dan iets langer en je kindje zal dan echt gaan luisteren naar het verhaaltje in het boek. Nadat je een bladzijde voorgelezen hebt, zal je kleintje eerst graag het bijbehorende plaatje op de bladzijde bekijken voordat je verder leest.

“Flapjes” boeken

Een grote aanrader op alle leeftijden vanaf ongeveer zes maanden tot minimaal vier jaar oud, zijn de zogenaamde “flapjes” boeken of “ luikjes” boeken. Dit zijn kartonnen boekjes, die op elke bladzijde een aantal luikjes of flapjes hebben, die je kindje open kan doen zodat hij de tekening kan bekijken die achter het luikje zit. Kinderen tot twee jaar hebben het gevoel dat ze echt zelf lezen als ze de luikjes open maken omdat ze actief met het leesboek bezig zijn. Vanaf twee jaar begrijpen kinderen inderdaad de tekeningen achter de luikjes in combinatie met het verhaal en dat levert iedere keer weer een verrassing op in het lezen van het boek.