Kinderen met denkbeeldige vriendjes

Voor kinderen van een jaar of vier is het vrij normaal om een denkbeeldig vriendje in huis te halen. Uit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van alle jonge kinderen een fantasievriendje bedenkt. Dit denkbeeldig vriendje kan een ander kind zijn maar ook een fantasiefiguur of dier. Recente onderzoeken tonen aan dat kinderen met een denkbeeldig vriendje taalvaardiger zijn dan andere kinderen. Deze vriendjes kunnen geen kwaad en zijn vooral leuk.

Inhoud

• Denkbeeldige vriendjes, voor wie?
• Taalvaardigheid
• Waar komen die fantasievriendjes vandaan?
• Kinderen met denkbeeldige vriendjes: fantasie en werkelijkheid
• Denkbeeldige vriendjes zien eruit als..
• Denkbeeldige vriendjes en ouders
• Denkbeeldige vriendjes een probleem?

Denkbeeldige vriendjes, voor wie?

Het is even schrikken, ineens blijk je een kind extra in huis te hebben! En waren fantasievriendjes niet voor eenzame, contactarme kinderen? Nee, uit recent onderzoek blijkt dat heel sociale, gelukkige kinderen met, inderdaad vaak een gezonde dosis fantasie, ineens een vriendje bedenken. Deze kinderen zijn niet eenzaam, voelen zich niet ongelukkig en ontwikkelen zich prima. Het zijn geen horror-vriendjes maar gewone kinderen, knuffels, dieren of pratende aardbeien, alles kan. Ze staan ook geen vriendschappen met andere kinderen in de weg.

Taalvaardigheid

Zeer recent onderzoek toont aan dat kinderen die denkbeeldige vriendjes hebben taalvaardiger zijn dan kinderen die ze niet hebben. Dit is vooral belangrijk voor de leesvaardigheid op latere leeftijd. Kinderen met denkbeeldige vriendjes lijken hierin een voorsprong te nemen. Het verschil zat niet in de woordenschat, die vrij gelijk was, maar in de vaardigheid om een verhaal te vertellen en af te maken. In het kort betekent dit dat kinderen met denkbeeldige vriendjes een verhaal duidelijker kunnen navertellen en beter informatie verstrekken. Dit komt waarschijnlijk omdat de kinderen het 'verhaal' van het fantasievriendje zelf moeten bedenken en dit verhaal vaak ook willen vertellen aan hun ouders of andere huisgenoten.

Waar komen die fantasievriendjes vandaan?

Vaak wordt gedacht dat kinderen die een vriendje bedenken eenzaam zijn, geen broers of zusjes hebben en moeite hebben om vriendschappen met andere kinderen aan te gaan. Maar dit zijn ze niet, waarom dan toch zo'n denkbeeldig maatje? Het is leuk zo'n vriendje, altijd iemand om mee te spelen en je hoeft het zelfs niet te vragen! Denkbeeldige vriendjes doen wat jij wilt en dat is voor een driejarige geweldig want welke beslissingen mag een peuter in de 'echte' wereld nemen? Is het ook niet leuk om zo af en toe even weg te dromen in je eigen wereldje waar jij de dienst uitmaakt ? In enkele gevallen komen denkbeeldige vriendjes op bezoek wanneer een kind door een spannende periode gaat, zoals een verhuizing of voor het eerst naar een nieuwe school. Het is soms fijn om dan een maatje bij je te hebben. Deze vriendjes zijn een veilige manier om te leren met anderen om te gaan, wat doe je wanneer je boos bent, hoe maak je een ruzie weer goed en wat is leuk om samen te doen en wat niet?

Kinderen met denkbeeldige vriendjes: fantasie en werkelijkheid

Kinderen met denkbeeldige vriendjes hebben een levendige fantasie en weten heel goed dat hun vriendje niet 'echt' is. Ze kunnen stomverbaasd zijn wanneer volwassen dat niet begrijpen. Kinderen die aan een onderzoek meededen over denkbeeldige vriendjes vroegen eerst of de wetenschappers wel wisten dat het fantasie was. Wil je als volwassene mee doen aan zo'n 'spel' laat het kind dan het verhaal bepalen, als volwassene hoor je bij de 'echte' wereld en deze staat los van de fantasie van het kind.

Denkbeeldige vriendjes zien eruit als..

Er is geen typisch denkbeeldig vriendje. Soms zijn het kinderen maar het kunnen ook allerlei fantasiefiguren zijn, dieren, pratende groenten en wandelende takken. Het zijn nooit mini-versies van het kind zelf en meestal eerder een soort idolen dan hulpbehoevende kleintjes.

Denkbeeldige vriendjes en ouders

Kinderen met een normale ontwikkeling hebben denkbeeldige vriendjes, het is een vrij gewone fase in hun leven. Moet je als ouders hierin een rol spelen? Soms kom je er niet onderuit, wanneer al de stoelen in de woonkamer 'bezet' zijn dan moet je wel enige actie ondernemen. Wanneer het een uur duurt voordat 'iedereen' jassen en schoenen aanheeft voor een middagje kinderboerderij, dan zul je toch deel uit moeten gaan maken van de fantasie. Maar met mate en bespreek een oplossing met je kind.

Wanneer een denkbeeldig vriendje een soort zondebok gaat worden dan grijp je ook in. Als het glas ranja over de keukentafel gaat en de peuter wijst richting zijn vriendje, zeg dan dat iedereen wel eens een fout maakt en ruim het samen op. Het komt overigens minder vaak voor dan gedacht dat kinderen 'zondebokken' zoeken in hun fantasie.

Soms loopt realiteit en fantasie een heel klein beetje door elkaar. Als het denkbeeldige vriendje erg bang is voor het donker en niet alleen naar bed wil dan is het mogelijk dat het kind zelf bang is voor het donker. Daarover moet je wel in gesprek met je kind.

Denkbeeldige vriendjes een probleem?

Denkbeeldige vriendjes zijn geen opvoedkundig probleem in vrijwel alle gevallen verdwijnen ze weer, soms heel abrupt maar vaak geleidelijk. Ouders kunnen beter zo'n vriendje accepteren dan deze negeren. Zeggen dat jij het vriendje niet ziet heeft weinig nut want dat weet het kind ook wel. Je grijpt wel in wanneer een kind geen relaties aangaat met andere kinderen en blijft steken in zijn eigen verzonnen verhaal. Ook wanneer het kind een denkbeeldig vriendje als 'echt' gaat zien moet je ingrijpen. Zoek in deze sporadische gevallen professionele hulp.

Maar wanneer je kind net zo graag speelt met andere kinderen, weet wat fantasie is en wat echt, niet teveel de 'schuld' geeft aan een denkbeeldig vriendje, dan voed je een creatief en taalvaardig kind op.