Woedeaanvallen bij kinderen

Heeft je kind woedeaanvallen? Of zit er een leerling bij je klas die zo af en toe de boel op stelten zet? Hieronder lees je hoe je de verschillende stadia van een woedeaanval kunt herkennen en wat je er aan kunt om een woedeaanval te voorkomen of in ieder geval te verminderen.

Wat gaat er vooraf aan de woedeaanval?

Hoewel een woedeaanval voor omstanders uit het niets kan ontstaan gaan er vrijwel altijd een paar gedragingen aan de woedeaanval voor af. Een kind kan bijvoorbeeld humeurig, niet voor rede vatbaar of snel geïrriteerd zijn. Ook kan een kind heel uitdagend gedrag gaan vertonen door bijvoorbeeld dingen te gaan doen die niet mogen. Probeer bij het kind te ontdekken welke gedragingen er vooraf gaan aan een woedeaanval. Dit kan door het kind heel goed te observeren, maar ook door het simpelweg te vragen aan het kind. Vraag bijvoorbeeld aan het kind wanneer hij/zij begint te merken dat de boosheid toeneemt.

Hoe kalmeer ik het kind met woede?

Probeer na te gaan wat helpt om het kind rustig te krijgen voorafgaand aan de woedeaanval, maar ook tijdens de woedeaanval. Voorkomen zal namelijk lang niet altijd lukken. Kun je bedenken welke gedragingen van jezelf de woedeaanval vorige keer verergerden of welke gedragingen het kind juist hielpen te kalmeren? Had het kind er baat bij om een rondje buiten te lopen of was het gedrag van het kind zo gevaarlijk dat dit niet mogelijk was? Hielp het om het kind stevig vast te pakken of verergerde zijn woede hier juist door? Vraag ook aan het kind zelf wat hij/zij denkt dat kalmerend werkt. Vaak hebben kinderen zelf hier best goede ideeën over. Probeer een lijstje te maken van wel en niet werkende gedragingen. Het is voor jezelf handig om zo een lijstje te hebben zodat je niet reageert uit emotie, maar op basis van wat wel of niet werkt. Dit lijstje kun je eventueel ook delen met andere mensen die met het kind te maken hebben.

Positief bekrachtigen van positieve momenten, maar met mate

Probeer het kind op goede momenten zoveel mogelijk te bekrachtigen. Kinderen die veel woedeaanvallen hebben, krijgen vaak veel negatieve reacties uit de omgeving. Een kind positief bekrachtigen op goede momenten is daarom van essentieel belang. Probeer steeds op andere manieren een kind te bekrachtigen, anders verliest de bekrachtiging zijn waarde. Geef bijvoorbeeld de ene keer een bemoedigend knikje en spreek het kind de andere keer positief toe. Probeer van positief bekrachtigen geen 'moetje' te maken, maar zoek naar dingen die je echt kunt waarderen in het kind. Dit zorgt ervoor dat de bekrachtig beter aankomt. Let er ook op dat je niet teveel in de belonende zin werkt en dat de bekrachtiging passend is bij het gedrag.

Woedeaanvallen: straffen heeft weinig zin

Een woedeaanval ontstaat vaak niet uit onwil, maar uit onmacht. Een kind straffen vanwege een woedeaanval zal daarom weinig zin hebben. Een kind weet immers niet hoe hij het anders moet doen of weet het wel, maar het lukt op zo een moment niet. Ga liever in gesprek met het kind. Uiteraard zal je sommig gedrag wel moeten begrenzen. Als het kind bijvoorbeeld een ander kind pijn heeft gedaan, moet je hier wel tegen optreden en ontkom je niet aan een gepaste straf.

Schakel hulp in

Soms zit je zelf zo vast in een bepaalde situatie dat het kan helpen om hulp in te schakelen. Vreemde ogen zien soms weer andere dingen die je zelf gewoon niet meer kunt zien, omdat jij het bent die in de situatie zit. Misschien ben je al geholpen als iemand een keer met je mee komt kijken en je zo tips kan geven over hoe je het anders aan kan pakken. Of misschien is het kind zelf gebaat bij therapie.