Equity theory als middel om te mensen te motiveren
Equity theory biedt een solide basis om werk zodanig vorm te geven dat de motivatie van werknemers niet negatief beïnvloed wordt. Motivatie hangt binnen deze theorie samen met een sociaal vergelijkingsprincipe, waarbij mensen hun eigen situatie constant, bewust of onbewust, vergelijken met mensen in een soortgelijke situatie. Om de motivatie van mensen te verhogen, moet binnen equity theorie dan ook voldaan worden aan enkele voorwaarden voor een zo optimaal mogelijke vergelijking.
Equity theory en motivatie
De equity theory heeft als basisprincipe de gepercipieerde eerlijkheid binnen een organisatie of bedrijf. Deze theorie stelt dat werknemers gelijkheid zoeken tussen hun eigen input in het werk (de bijdrage die de werknemer aan het werk levert) en de verkregen output (bijvoorbeeld salaris, waardering) en de daarbij gepercipieerde input en output van andere, vergelijkbare, werknemers. Ze vergelijken zich dus met anderen. Werknemers zullen proberen gelijkheid te bewerkstelligen en zijn gemotiveerd om deze eerlijkheid te behouden. Indien een werknemer bijvoorbeeld een collega ziet die dezelfde output krijgt, maar veel minder werk verzet (een lagere input), stelt de theorie dat de werknemer zijn/haar eigen input zal verlagen zodat de input/output ratio weer hetzelfde is als bij collega’s.
Andere voorbeelden zijn ook mogelijk; een manager die veel meer geld verdient (output) dan een andere, vergelijkbare manager maar evenveel werk levert (input) zal deze ongelijkheid ook willen opheffen. Dit gebeurt dan echter niet door minder salaris te accepteren, maar door de eigen bijdrage (input) hoger in te schatten dan de input van de vergelijkbare manager. Op deze wijze wordt de gepercipieerde input/output ratio weer gelijk.
Equity theory in teamverband
Binnen equity theorie wordt het belang van de gepercipieerde gelijkheid niet alleen op individuen betrokken, maar het belang van deze gelijkheid wordt ook binnen teamverband erkent. Als binnen een team bijvoorbeeld één persoon minder werk levert dan de overige personen, maar de output is hetzelfde, zal de intrinsieke motivatie van de overige groepsleden dalen. De daling van de intrinsieke motivatie zorgt voor een minder goede bijdrage aan het werk (input). Om dit te voorkomen kan een vermindering van de beloning bij de slecht presterende persoon toegepast worden; hierdoor zal de intrinsieke motivatie van de overige teamleden conform de equity theorie niet meer dalen.
Extrinsieke motivatie/motivator binnen equity theory
Om een vermindering van de beloning bij de slecht presterende persoon te realiseren, kan een manager een sanctie of straf gebruiken om de "beloning" voor het werk van de werknemer te verlagen. Hierdoor wordt de gepercipieerde input/output verhouding tussen de teamleden weer hersteld. De sanctie die opgelegd wordt, wordt in het verband van equity theorie gezien als een extrinsieke motivator; dit is een prikkel van buiten de persoon zelf, die invloed heeft op de extrinsieke motivatie. Een extrinsieke motivator kan, naast een sanctie, dus ook bijvoorbeeld een geldelijke beloning zijn.