De Nutsschool in Nederland

Geschiedenis van de Nutsscholen
In de zeventiende eeuw was onderwijs alles behalve goed. Leraren waren onbekwaam, leermiddelen waren verouderd en schoolgebouwen verkeerden in slechte staat. Daarom ontstond rond 1800 een onderwijsvernieuwing in Nederland. Deze vernieuwing kwam onder andere tot stand door de verlichting. Mensen gingen anders denken over opvoeding en onderwijs. De rede (het verstand) werd, door sommige onderwijsvernieuwers, als grondbeginsel van alles gezien. Door de rede konden mensen goede beslissingen maken en goed van slecht onderscheiden.In 1784 werd er een organisatie opgericht voor 'het algemene volksgeluk'. Deze organisatie werd de Maatschappij tot Nut van 't algemeen genoemd. Waar de organisatie zich vooral mee bezighield was het ontwikkelen en verbeteren van scholen en schoolmiddelen. Ook kregen mensen die daar het geld niet voor hadden toegang tot (school)boeken. Ze zorgde ervoor dat kleuterscholen werden opgericht en richtte bibliotheken, banken en verzekeringen op. Nu bestaat de Maatschappij tot Nut van 't algemeen nog steeds.
De kern van het Nutsscholenonderwijs
Nutsscholen kwamen voort uit de Maatschappij tot Nut van 't algemeen. Het zijn tegenwoordig scholen zonder levensbeschouwing of maatschappelijke stroming. In het onderwijs gaan ze uit van een aantal kernpunten:- Iedereen heeft respect voor andere levensbeschouwingen.
- Kritisch denken is belangrijk. Hierdoor komen mensen tot een weloverwogen oordeel op basis van vrije wil.
- Leerlingen hebben recht op een doorlopend ontwikkelingsproces. Dit proces is afgestemd op de mogelijkheden en talenten van elke individueel kind.
- De mens moet zich helemaal kunnen ontwikkelen. Dit betekent zowel op emotioneel als op verstandelijk vlak.
- Leerlingen moeten zowel kennis, als sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden kunnen verwerven.
- Kinderen groeien op in een multiculturele samenleving.
De uitgangspunten van de Nutsschool/ mensbeeld
De uitgangspunten van de Nutsschool kunnen worden gezien als mensbeeld.Een mensbeeld is het beeld dat iemand/een organisatie van de mensheid heeft. Dit heeft grote invloed op wat iemand belangrijk vindt en op diens handelen.Algemene uitgangspunten
De algemene uitgangspunten van de Nutsschool zijn gelijkwaardigheid, rechtvaardigheid, betrouwbaarheid en verantwoordelijkheid. Deze komen steeds terug in alles wat er in de school gebeurt. Deze waarden worden als belangrijk gezien, omdat ze ook van groot belang zijn in de maatschappij.
Onderwijskundige uitgangspunten
Op onderwijskundig niveau zijn de waarden veiligheid en vertrouwen belangrijk. Daarnaast zijn orde en rust ook een belangrijk punt. Ook moet er in de klassen wederzijds respect zijn. Dit kan tussen leerlingen zijn, maar ook de leerkracht en de leerling moeten elkaar wederzijds respecteren. Een stimulerende leeromgeving is daarnaast ook belangrijk in de Nutsscholen. Leerkrachten kunnen deze aanbieden aan de leerlingen. Door de leeromgeving stimulerend te maken, gaan leerlingen vanzelf beter leren en ontdekken.
Didactische uitgangspunten
Op didactisch niveau (hoe je iets uitlegt of leert) is het belangrijk dat de leerling als mens centraal staat. De leerling is een mens met eigen gedachten en gevoelens. Daarnaast moet er een doorlopende ontwikkelingslijn zijn voor leerlingen. Die is afgestemd op elke leerling. Daarbij wordt rekening gehouden met mogelijkheden en talenten. Ook moet de leerkracht planmatig vernieuwing aanbrengen. Hij/zij kan constant leren en verbeteren. Door te vernieuwen kan ook hij de doorlopende ontwikkelingslijn volgen.
Sociaal-culturele uitgangspunten
Op sociaal-cultureel gebied is het belangrijk dat er aandacht is voor een eigen identiteit. Iedereen is anders, maar dat betekent niet dat dat erg is. Er moet goed om kunnen gegaan met verschil. Hiervoor moet de ruimte zijn en dit moet gerespecteerd worden. Hierdoor kan het punt onderlinge samenwerking ook goed worden volbracht. Door samen te werken kun je meer bereiken. Door opbouwend kritisch naar elkaar te zijn, kunnen mensen zich ontwikkelen. Zo wordt de school een levend organisme in de maatschappij.