Wat is het Verdrag van Schengen?

In het Akkoord van Schengen is vastgelegd dat landen die dat verdrag hebben ondertekend geen grenscontrole meer uitoefenen en dat de visumplicht tussen die Schengenlanden is opgeheven. Er is vrij verkeer van personen. De meeste EU-landen vallen onder dit Schengengebied, maar ook andere landen kunnen zich hierbij aansluiten.

Beperkingen

Als u reist binnen het Schengengebied geldt dat u wel een vreemdeling blijft. U moet zich daarom altijd kunnen legitimeren met een paspoort of identiteitskaart.

U kunt uw persoonlijke bezittingen meenemen, maar dat geldt (uiteraard) niet voor drugs, pornografie en beschermde dieren of platen, of delen daarvan. U mag uw eigen benodigde geneesmiddelen meenemen, maar niet meer dan dat. In sommige lidstaten moet u ook aangifte doen van de hoeveelheid geld die u bij u heeft.

Schengenlanden

De meeste EU-landen vallen onder het Akkoord van Schengen: België, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, Zweden.

Ook een aantal niet-EU-landen hebben zich aangesloten: Zwitserland, Liechtenstein, IJsland en Noorwegen.
Roemenië en Bulgarije zijn wel onlangs toegetreden tot de EU, maar zitten wat betreft het vrij verkeer van personen in een overgangsfase. Zij zullen in 2011 toetreden.

Groot-Brittannië en Ierland hebben als EU-land een uitzonderingspositie afgedwongen. Zij hebben het verdrag niet ondertekend en hebben hun grenscontrole behouden.

Inwoners uit niet-Schengenlanden

Tot voor kort moesten burgers van buiten het Schengengebied voor ieder land apart een visum aanvragen. Sinds 5 april 2010 kunnen inwoners van een niet-Schengenland met een visum binnen het gehele Schengengrondgebied reizen, voor een periode van maximaal drie maanden.

Burgers uit Servië, Montenegro en Macedonië mogen vanaf 2009 zonder visum de EU betreden. Dit zou ook voor Albanië en Bosnië-Herzegovia kunnen gaan gelden, wanneer zij zich gaan houden aan een aantal voorwaarden. Daarnaast wordt met Rusland, Oekraïne, Moldavië en Kaapverdië over deze materie gesproken.

Korte geschiedenis van het Schengenverdrag

Het Verdrag van Schengen was een initiatief van België, Nederland, Luxemburg, Duitsland en Frankrijk. Zij ondertekenden dit verdrag op 14 juni 1985 als eerste en wel in de Luxemburgse plaats Schengen. In 1986 hebben de 12 twaalf leden van de toenmalige Europese Gemeenschap een soortgelijk verdrag ondertekend, De Europese Akte. Het Schengenverdrag is daarna geleidelijk aan uitgebreid en omvat inmiddels 27 leden.

Toetreding van nieuwe gebieden

Een land kan niet zomaar toetreden tot het Schengengebied. Eerst moeten aan allerlei voorwaarden worden voldaan. Een nieuw potentieel wordt onder andere door de andere lidstaten getoetst op het goed kunnen bewaken van de buitengrenzen en van het kunnen afgeven van geldige visa. Gegevens moeten beschermd worden en politie moet met de andere lidstaten samenwerken. Heel belangrijk ook is de aansluiting op het Schengeninformatiesysteem, oftewel SIS. Dat is een systeem waarmee informatie over personen en voorwerpen wordt uitgewisseld. Dat gaat dan bijvoorbeeld over mensen die gezocht worden of vermist zijn of die de toegang tot het gebied moet worden geweigerd. Ook staat in het systeem informatie over verloren en gestolen voorwerpen, zoals identiteitsbewijzen en voertuigen.