Amulet & Talisman

Amuletten en talismans beschermen ons al eeuwen tegen het 'Boze Oog', brengen ons daarnaast ook al het goede en kregen een moderne variant in een mascotte. Een amulet is niet hetzelfde als een talisman al worden de twee woorden vaak als synoniemen gelezen. De kracht en bescherming van deze symbolen hebben de jaren doorstaan, bijgeloof of een beetje meer? Je gelooft niet in de magie en bescherming van amuletten en talismans? Misschien toch een heel klein beetje? Die voetbalsokken zonder welke iedere wedstrijd verloren is, het bedeltje van een klaver-4, het kruisje dat je draagt en wanneer je geen rode sokken draagt verlies je met poker. Een beetje magie en heel veel bijgeloof.

Inhoud

• Amulet en talisman, het verschil
• Waar worden amuletten en talismans van gemaakt
• Wat is een Ankh
• Wat is een scarabee
• Oog van Horus
• Het boze oog
• Wat is een mascotte

Amulet en talisman, het verschil

Een amulet beschermt de drager tegen ziekten, onheil, vervloeking en andere rampen die een mens kunnen achtervolgen. Een talisman brengt geluk, gezondheid, rijkdom en succes of versterkt deze. Het woord ‘amulet’ komt uit het Latijn, amuletum. Een andere verklaring is dat het woord afkomstig is van het Arabische hamalet, een met spreuken beschreven reep perkament. De term talisman komt ook uit het Arabisch, talis of talismon, de vertaling is ‘wonderbeeld’of ‘toverbeeld’. Talis heeft waarschijnlijk een oudere vorm in het Griekse telesma, een heilig sieraad. De woorden amulet en talisman worden tegenwoordig door elkaar gebruikt.

In veel verschillende culturen komt het gebruik van amuletten en talismans voor. De Egyptenaren stopten amuletten tussen de windsels van mummies en de Romeinen beschermden zich met amuletten tegen het 'boze oog'. Indische en Hebreeuwse stammen hadden amuletten met sterrenbeelden en dieren op steen of metaal. In oost-Europa droeg men knoflook om de vampiers af te weren en spiegeltjes waren een goede manier om boze geesten af te schrikken.

Waar worden amuletten en talismans van gemaakt

Amuletten en talismans worden vaak om de hals gedragen en meestal gemaakt van natuurlijke materialen. Ze kunnen gemaakt zijn van een (half)edelsteen maar ook van koper, een veertje, een spreuk op een stukje perkament, een spiegeltje of een klein hangertje met kruiden. De magie van beide is dat de energie die ze bevatten niet kan worden aangetoond. De bescherming of het brengen van geluk is strikt persoonlijk, niemand anders dan de eigenaar mag een talisman of amulet aanraken.

Wat is een Ankh

De Ankh is één van oudste amuletten. Uit dit symbool hebben zich waarschijnlijk het kruis en de ring ontwikkeld. Als hiëroglief betekent de ankh 'leven' maar wordt soms ook vertaald als 'gaan'. Het zijn vaak goden die koningen of farao's de ankh aanbieden. Over de exacte betekenis bestaat nog discussie maar de ankh zou de bezitter een lang leven geven en soms ook een eeuwig leven, een leven als god.

Wat is een scarabee

Het scarabee-amulet was in het oude Egypte verbonden met de zonnegod Ra. Een scarabee is een stilistische weergave van een mestkever. De kever was voor deze eer verkozen omdat het z'n eieren in een mestbal legt waarna hij de bal in het zonlicht duwt. Door de warmte kwamen de eieren uit, de zon kon leven scheppen. De scarabee werd gezien als 'de beschermer van het hart' en werd bij mummies ook op die plek gebruikt. Voor de levenden zorgde een scarabee-amulet voor een lang leven en beschermde het het hart van de drager.

Oog van Horus

Het 'oog van Horus' is nu nog steeds een populair amulet. Horus was de zoon van Osiris (die grote god van het dodenrijk) en werd aangevallen door Seth, zijn boze oom.Seth staat voor al het kwade terwijl Osiris en ook zijn zoon het goede symboliseren. Seth hakte het oog van Horus in een aantal stukken maar de god Toth wist het oog weer te herstellen, op een klein stukje na. Het 'oog van Horus' kreeg een beschermende functie voor de drager en diens gezondheid.

Maar het amulet werd vooral populair omdat het een goede bescherming is tegen het 'boze oog'.

Het boze oog

Amuletten zijn beschermers tegen het 'boze oog', een term die in de mythologie en geschiedenis van veel culturen gebruikt wordt. Het 'boze oog' is een vervloeking en een van de donkerste en machtigste. Het 'boze oog' is één van de onderdelen van de zwarte magie. Aan ogen werden altijd special gaven toegeschreven. De Kelten hadden hun reus Balor, die met zijn enige oog kon doden. De Romeinen hadden hun geweldige Medusa die mensen met haar blik kon verstenen. Maar niet alleen goden bezitten een 'boos oog'. Sommige mensen lijken met het 'boze oog' geboren te worden en kunnen onbewust anderen vervloeken, gewoon door ze aan te kijken.Anderen kunnen heel bewust met het 'boze oog' iemand vervloeken. Heksen werden vroeger vooral beschuldigd van deze zwarte magie.

Wat is een mascotte

De mascotte is een soort moderne amulet of talisman. Een mascotte brengt geluk aan meestal een groep mensen. Het woord komt uit het Frans, eigenlijk uit de Provence, en was een magische bescherming voor het huis. Enkele beroemde mascottes zijn: Ronald McDonald (van McDonald's), Flipje (van Tiel), Vechtarend Hertog (even van Vitesse) en Zakumi (het WK 2010).

Lees verder

• Wat is mijn geboortesteen