Bruidstaart, traditie & cake

Hét hoogtepunt van ieder bruiloftsfeest, de BRUIDSTAART. Vol van symboliek hoort een enorme glimmende bruidstaart bij een huwelijk. De gebruikelijke traditionele taart is wit, heeft drie lagen en een miniatuurbruidspaar als kroon op de taart. De klassieke 'royal' bruidstaart is weer razend populair. Hieronder de tradities en geschiedenis van de koningin onder de taarten!

Inhoud

• Traditie van de bruidstaart
• Engeland en bruidstaart
• Een Engelse of Franse kok?
• Een Koninklijke bruidstaart
• Het aansnijden van de taart
• Taart onder het kussen
• De taart van de bruidegom / Groom's Cake
• Een bruidstaart is wit
• Een bruidstaart heeft drie lagen
• Bruidstaarten in andere landen

Traditie van de bruidstaart

De geschiedenis van de bruidstaart zou teruggaan tot de Romeinen. Op een Romeins huwelijksfeestje werd op een plat tarwebrood getrakteerd. Tarwe had een sterke symbolische betekenis, het stond voor groei en vruchtbaarheid. Soms brak de bruidegom een brood boven het hoofd van de bruid. Het huwelijk zou hierdoor gezegend worden met veel kinderen. De gasten bestrooiden het bruidspaar bij het verlaten van het feest met tarwe, misschien gooien wij daarom nog steeds met rijst.

Het vergt veel fantasie om deze broden te zien als voorlopers van de bruidstaarten. Bij een feestje hoort eten en de Romeinen kozen voor een broodje. Versiering, verschillende etages of suikerglazuur was nog ver te zoeken.

Engeland en bruidstaart

In Engeland was het gebruikelijk om zoete broodjes boven het hoofd van de bruid te verkruimelen. Het zou het nieuwbakken echtpaar geluk, fortuin en veel kinderen brengen. De broodjes werden door de gasten zelf meegenomen, want (dit geldt nog steeds) een bruid die haar eigen taart/broodjes bakt, staat een ongelukkig huwelijk te wachten. Ergens aan het begin van de middeleeuwen verdwijnt het verkruimelen boven het hoofd van de bruid. Maar gasten nemen nog steeds iets mee naar het feest, cakejes. De cakejes worden door de feestgangers op elkaar gestapeld. Wanneer de bruid en bruidegom elkaar konden kussen over de stapel cakes heen, zonder die om te laten vallen, werd het een gelukkig en kinderrijk huwelijk. Het begint op een taart te lijken!

Een Engelse of Franse kok?

De gestapelde cakejes leken al een beetje op een echte bruidstaart. De ‘taart’ had al iets van een piramidevorm, hoewel, een wankele piramide. Een Franse kok vond hiervoor een oplossing. Hij goot suikerglazuur over de berg cakejes, de eerste bruidstaart was geboren! Overigens geven de Engelsen de eer aan een Britse kok. De traditionele Franse bruidstaart de ‘croquembouche’ heeft wel een grote gelijkenis met de cakejespyramide.

In de 18e eeuw werd vooral op vruchtengebak getrakteerd tijdens een huwelijksfeest. Fijne suiker en prachtige witte bloem waren eindelijk doorgedrongen tot veel keukens. Vruchtengebak, ver van tevoren gebakken en doordrenkt met sterke drank was op iedere receptie te vinden. Het bovenste gedeelte van de taart werd bewaard voor het papieren huwelijk (het eind van het eerste jaar) of gegeten bij de doop van het eerste kind. Groot ongeluk trof die bruid die de cake niet ongeschonden door het eerste jaar kreeg. Kruimels brachten geen geluk meer.

Een Koninklijke bruidstaart

De eerste geweldige bruidstaarten verschijnen in de 19e eeuw. Queen Victoria gaf haar dochter bij haar huwelijk een gigantische bruidstaart met verschillende plateaus. Deze taart werd de norm voor alle koningshuizen in Europa. Vandaar de naam, Royal Cake. De adel nam deze gewoonte ook over. De traditionele taart in deze dagen had in ieder geval drie lagen. De eerste laag was voor de receptie de tweede kon worden meegegeven aan de gasten en de derde werd bewaard voor de doop van het eerste kind. (of voor het eerste jubileum)

In 1901 maakt Nederland kennis met de klassieke bruidstaart. Koningin Wilhelmina had bij haar huwelijk een enorme bruidstaart. Maar het zou nog zeker vijftig jaar duren voordat de bruidstaart voor iedereen een ‘must’ werd.

Het aansnijden van de taart

Het ‘aansnijden’ van de taart, de ‘eerste’ gezamenlijke taak van bruid en bruidegom. Waarschijnlijk vanuit de traditie van het breken van het brood boven het hoofd van de bruid. De kruimels die daarbij op de grond vielen werden opgegeten door de gasten, dit bracht geluk. Het aansnijden van de taart of cake is uit dit gebruik gegroeid. In eerste instantie was dit een taak van de bruid alleen. Maar de taarten werden groter, de feesten werden uitgebreider en de gastenlijst steeds langer. Voor de bruid was het onbegonnen werk en daarom werd het een gewoonte om de taart samen aan te snijden. Het eerste stuk is voor de bruid en bruidegom. De bruid voert de bruidegom het eerste stukje van de taart en andersom, het staat symbolisch voor de belofte om voor elkaar te zorgen.

Taart onder het kussen

Het is vooral een Engelse traditie gebleven. Wanneer je een stuk bruidstaart onder je kussen legt droom je over je toekomstige echtgenoot.

De taart van de bruidegom / Groom's Cake

Vanuit Amerika overgewaaid, de Groom’s Cake, de taart van de bruidegom. De taart is klein vergeleken bij de echte bruidstaart. De beide taarten worden meestal tegelijkertijd besteld door de bruid. In de taart worden de hobby’s van de bruidegom verwerkt, bijvoorbeeld een taart in de vorm van een auto? Soms is het de bruidegom die de taart bedenkt. De taart moet het tegenovergestelde zijn van de bruidstaart. Is de bruidstaart glanzend wit dan is de ‘Groom’s Cake’ vaak gemaakt van chocolade. De taart wordt gegeten bij de ‘generale repetitie’ maar kan ook naast de bruidstaart staan tijdens de receptie. Vergeet niet een stuk cake mee te geven aan de bruidsmeisjes, wanneer ze dit onder hun kussen leggen dromen ze over een toekomstige echtgenoot. Zo komen Engelse tradities altijd terug.

Een bruidstaart is wit

Wanneer je de traditie wilt volgen dan is de bruidstaart inderdaad wit. Wit staat voor puurheid en maagdelijkheid. In het Engeland waarin de bruidstaart ontstond werd de taart ook wel ‘bride’s cake’ genoemd, de taart van de bruid. De naam van de Nederlandse taart laat het nog steeds duidelijk zien, bruidstaart. Zij was het middelpunt van de dag, met haar eigen taart en deze moest net als de bruid, wit zijn. Er is een iets minder romantische verklaring. Het suikerglazuur moest gemaakt worden van de fijnste suiker. Hoe beter de suiker, hoe witter het glazuur. Deze suiker was duur en niet voor iedereen betaalbaar. Aan de witheid van het glazuur was de rijkdom en invloed van de familie af te lezen.

Een bruidstaart heeft drie lagen

Het is al genoemd, een taart heeft in ieder geval drie lagen. Voor de receptie, één om uit te delen en de bovenste om te bewaren. De top bewaar je voor het papieren huwelijk (1 jaar) of voor de doop van het eerste kind. Je bewaart de taart in de vriezer.

Bruidstaarten in andere landen

Scandinavië: kransakaka/ kransekak(g)e

Ringen van cake worden op elkaar gelegd en vormen een soort piramide. De taart kan gevuld worden met snoep, vruchten en noten. De buitenkant kan versierd worden met glazuur, bloemen en snoepjes. De vorm van de kransakaka moet de hoorn des overvloeds symboliseren. Geluk en voorspoed voor het bruidspaar. De bruid en bruidegom snijden de taart samen aan en alle gasten zijn verplicht een stuk op te eten, anders loopt het verkeerd af met het huwelijk.

Oekraïne: korovai

Een bruidsbrood, dat het belang van graan voor het land symboliseert. De bruid en bruidegom worden op de receptie begroet met brood, zout en wodka. (of andere sterke drank) De korovai is versierd met muntjes, bloemen, vruchten, takjes, vogels, zonnen en vlaggen. Het is een brood sterk verankerd in traditie en ieder stukje van de versiering heeft een symbolische betekenis. Zeven is het magische getal van de Korovai. Het brood wordt gebakken door 7 vrouwen in het huis van de bruid. Voor het brood worden 7 eieren gebruikt, 7 kopjes bloem, enz..

Litouwen: Sakotis

Een ronde cake, een soort boomstam. De cake wordt gebakken in een speciale oven aan het spit. De verschillende lagen worden om elkaar heen gewikkeld. Het levert een ronde cake op met in het midden een gat (van het spit). Het wordt wel eens vergeleken met een kerstboom en daar heeft het iets van weg. De ‘boom’ wordt versierd met verse vruchten. Wanneer je de cake aansnijdt zie je de verschillende ‘ringen’ van de boom.

Frankrijk: croquembouche

In Frankrijk eet je ‘croquembouche’. De traditionele Franse bruidstaart is een piramide van soesjes. De soesjes zijn gevuld met room maar kunnen ook een hartige vulling hebben. De soesjes worden versierd met chocolade, bloemen of karameldraden. Het aansnijden van de taart gebeurt niet door het bruidspaar. De soezenpiramide leent zich er gewoon niet voor. Foto’s worden gemaakt met een feestelijk versierd mes en de taart waarna de bediening de taart ‘ontmanteld’ in de keuken. Vroeger werd de taart nog wel aangesneden, met een zwaard! De bruidsmeisjes stonden met lakens klaar om de soesjes op te vangen.

Caribisch gebied: vruchten en rum

De taart is een zware vruchtentaart volledig doordrenkt met sterke drank. De taart is verborgen onder een laken, voor een kleine (financiële) bijdrage wordt hij aan de gasten getoond. Wie niet aanwezig kan zijn op het feest krijgt een stukje opgestuurd.

Japan: bruidstaart?

Nep, de bruidstaart die staat te glimmen op de Japanse receptie. De prachtige gigantische taart is gemaakt van kunststof en dus absoluut oneetbaar. Het aansnijden van de taart is geen probleem. Voor de foto heeft de taart een gleuf in de onderste laag. Kleine cakejes voor de gasten staan in de keuken.

Lees verder

• Nederlandse tradities: Wat zijn tradities in Nederland? (special)
• Tradities bij een huwelijk, van stadhuis tot huwelijksnacht