Gevangenis en uitkering

Tot 1 juli 2009 ontvingen gedetineerden van 65 jaar of ouder een AOW uitkering in de gevangenis. De overheid heeft dit onwenselijk geacht en gewijzigd. Ook is het niet meer mogelijk om te profiteren van studiefinanciering voor de periode dat de student in de gevangenis zit. Zodra criminelen in de gevangenis terecht komen worden de sociale voorzieningen stopgezet. Tot 1 juli 2009 ontvingen de oudere gedetineerden van 65 jaar en ouder nog wel een AOW. Vanuit de gedachte dat de staat al in hun levensonderhoud voorziet ontvangen ze het AOW niet meer. Normaal gesproken hebben alle Nederlanders recht op een uitkering uit de AOW. Ook Nederlandse miljonairs ontvangen maandelijks een AOW-uitkering, ook al hebben ze het niet nodig. Sinds het jaar 2000 ontvangen gedetineerden over de periode waarin ze vastzitten geen uitkering op grond van de Werkloosheids Wet, of een uitkering in verband met arbeidsongeschiktheid. Ook de bijstandsuitkering komt te vervallen. Tot het jaar 2000 waren het leuke spaarpotjes voor de periode na de gevangenisstraf. Ze hebben namelijk nauwelijks geld nodig zolang ze vastzitten.

AOW

Het schrappen van de uitkering voor gevangenen die 65 jaar of ouder zijn, bespaart de belastingbetaler jaarlijks één miljoen euro. De regel is nu dat de AOW uitkering stopt één maand nadat de gerechtigde van de uitkering in de gevangenis terecht is gekomen. Voor de op 1 juli 2009 bestaande gevallen geldt er een overgangsregeling van een half jaar. Gedurende deze periode behouden ze de uitkering nog. Het gaat hierbij om 120 personen in Nederland. Zodra de gevangenisstraf achter de rug is gaan de AOW weer in.

Studiefinanciering en gevangenisstraf

Het is in het nabije verleden mogelijk geweest dat gedetineerden een studiefinanciering kunnen aanvragen. Voor de periode van de gevangenisstraf ontvangt de gevangene maandelijks maximaal ongeveer €60,- zakgeld van de overheid. Ze hoeven niet te betalen voor vaste lasten en bijvoorbeeld eten, dus heel veel geld hebben ze niet nodig. Via onderwijsinstellingen konden ze zich inschrijven voor een opleiding waar een studiefinanciering voor beschikbaar is. Ze konden zich zelfs inschrijven als uitwonende, waardoor de maandelijkse uitkering nog hoger werd. Er is een geval bekend van een gevangene die speciaal verlof kreeg om zijn ov-jaarkaart op te halen. De studiefinanciering voor uitwonende kon oplopen tot wel ruim 750 euro, dit is ruim twaalf keer de hoogte van het zakgeld. De “studenten” betaalden maandelijks de opleiding en van de rest konden ze een leuk bedrag overhouden. De overheid heeft dit ook ingezien en de mogelijkheden stop gezet.

Bij gedeeltelijke staf in de gevangenis toch een uitkering

Er zijn uitzonderingsregels voor gevangenen om toch een uitkering te ontvangen. Het gaat in deze gevallen om mensen die:

• Tijdens proefverlof de tbs-kliniek mogen verlaten
• Indien de gedetineerde een programma volgt gericht op resocialisatie
• Tijdens het verblijven in een particulier opvanghuis. Een vereiste is dat er al recht op een uitkering bestond voor die tijd
• Indien een veelpleger in een inrichting voor stelselmatige daders is geplaatst. Ook hier is een vereiste dat er al recht op de uitkering bestond