De charme van een begraafplaats

Voor de een is een begraafplaats een “no go area”, andere mensen vinden er troost of rust en weer andere mensen doen er energie op. Kortom, voor iedereen heeft de begraafplaats weer een andere functie. Soms komt het een beetje vreemd op mensen over als je zegt dat een begraafplaats je energie geeft. Moet je ergens in geloven of werkt het zoals het werkt? De begraafplaats … voor iedereen is het weer anders.

Een mooie begraafplaats

Dat een begraafplaats iets mistroostigs heeft, is al lang niet meer zo. De meeste begraafplaatsen worden goed bijgehouden, geven een rustig beeld weer en voldoende privacy voor degene die een moment bij een overledene wil zijn, het graf wil verzorgen of gewoon “de goede geest” zoekt. Dat maakt het alleen nog maar meer wrang als er weer eens vandalen, die niets beters te doen hebben, graven schenden. Soms met grof geweld en waarom? Weinig verstand en veel testosteron is vaak de conclusie. Dat het behalve schokkend in zijn algemeenheid is, is het ook triest voor degene waarvan de graven geschonden worden. Veel mensen hechten er waarde aan dat graven mooi bijgewerkt blijven (of het nu een sober of uitbundig graf is).

Rituelen

Bij de begraafplaats horen rituelen, voor de een meer dan voor de ander. Ieder mens heeft rituelen en we begraven of cremeren mensen op een bepaalde manier vanuit respect, een stuk geloof en om de praktische reden dat een gestorven lichaam uiteindelijk vanzelf “verdwijnt” en opgenomen wordt in de natuur. Nieuwe mensen komen er voor terug en zo draait de wereld al heel erg lang.

De mens heeft zich verheven boven de dierenwereld, is zich gaan ontwikkelen en hoewel dieren ook respectvol met hun overleden soortgenoten om kunnen gaan, heeft de mens rituelen. Waar de ene cultuur mensen zichtbaar verbrand, gaan andere mensen in de oven en weer andere mensen gaan de grond in. Het geloof is er expliciet over en voor de niet gelovigen, die bepalen zelf wat ze willen. Zo kan je ook je lichaam aan de wetenschap geven, weer een andere oplossing.

Rouwen

Rouwverwerking is een onderdeel als een naaste je ontvallen is en menigeen heeft er baat bij als ze zo nu en dan de laatste rustplaats op kunnen zoeken. Even gaan zitten, een babbeltje maken of het graf netjes bijwerken. Voor andere is een laatste rustplaats slechts een laatste rustplaats en hebben weinig met een graf. Iedereen is anders, gelovig of niet en respect voor ieders rouwverwerking is dan ook erg belangrijk.

Waarom en wanneer heeft een plaats charme?

De sereniteit van de begraafomgeving brengt het vaak met zich mee dat we zelf rustiger worden, we houden ons in, voelen de kracht van de stilte en dat maakt dat mensen vaak veel meer tot zichzelf komen. Dat maakt het ook zo confronterend voor degene die niet dicht bij zichzelf staat. De stilte die je normaal min of meer dwingt om tot jezelf te komen, is voor iemand die niet dicht bij zichzelf staat erg confronterend. Men gaat zich ongemakkelijk voelen en als het te lang duurt, kan men zich gaan overschreeuwen. Gewoon praten om het praten, kan die stilte opvullen.

Stilte ondergaan

Dit neemt niet weg dat een ongemakkelijke stilte ondergaan, toch heel goed kan zijn. Laat de stilte maar vallen. Kijk rond, bekijk wat voor lieve woorden mensen soms op graven zetten of met hoeveel zorgvuldigheid een graf bijgehouden wordt. Maar ook de omgeving is vaak een brok rust en als je dat tot je door laat dringen, dan voel je jezelf. Je gaat je eigen ademhaling horen en het knisperend grind onder je schoenen.

Inspirerend

Er zijn clubjes mensen die begraafplaatsen gezamenlijk bezoeken (er zijn speciale routes vastgelegd), bewust rondwandelen en alles overzien. Hoe is een begraafplaats opgebouwd, zijn er op mooi plekjes bankjes geplaatst, is de omheining mooi en respectvol opgezet, hoe is het groen aangebracht en hoe zien de graven er uit. Is er een mooie kapel bij, geven teksten inspiratie, zijn ze lekker over de top of wordt er met een minimum aantal woorden, iets wezenlijks uitgedrukt.

Enkele mooie plaatsen

Iedereen heeft een eigen smaak, maar er zijn wat begraafplaatsen die overall het predicaat “mooi” krijgen.

• Parijs: Cimetière du Père-Lachaise
• Antwerpen: Schoonselhof
• Gent: Westerbegraafplaats
• Heilig Landstichting: Begraaf- en gedenkpark Heilig Land Stichting
• Utrecht: Begraafplaats Soestbergen

Tot slot

Begraafplaatsen kunnen inspirerend zijn en als je dat gaat zien dan is het een mooie plaats om naar toe te gaan. Niets lugubers, angstig of anderszins, maar gewoon een mooie plaats waar mensen hun laatste rustplaats vinden en waar de mens een overledene kan bezoeken, zelf rond kan wandelen of rust en inspiratie op kan doen.