Wat is een droge redding?
Veel mensen die in het water iemand in nood zien verkeren, hebben de neiging er zelf meteen in te springen om die persoon te helpen. Wanneer je als toezichthouder aan een zwembad staat heb je, als het goed is, geleerd dat je dit soms beter niet kunt doen. Wanneer het mogelijk is iemand naar de kant te halen met de daarvoor geschikte hulp- of reddingsmiddelen, is dit veruit te verkiezen boven te water gaan. Een droge redding is namelijk veiliger omdat er geen lijfelijk contact is met de drenkeling. Voorwaarde is wel dat de drenkeling goed aanspreekbaar is en zich binnen jouw bereik bevindt. De vraag is: op welke manier kun je een droge redding tot een goed einde brengen en wat zijn de hulpmiddelen die je daarbij kunt gebruiken?
Belangrijke voorwaarden voor het slagen van een droge redding
- De drenkeling moet goed aanspreekbaar zijn en niet te zeer in paniek.
- De drenkeling moet zichtbaar zijn aan het wateroppervlak (en dus niet op de bodem liggen).
- De drenkeling moet in staat zijn, het reddingsmiddel vast te pakken, zodat hij naar de kant getrokken kan worden.
- Hulpmiddelen moeten binnen handbereik liggen, zodat de redder ze snel kan pakken en gebruiken.
De positie van de drenkeling
Afhankelijk van waar de drenkeling zich in het water bevindt, kun je je plan van aanpak bepalen. Je kunt hierbij onderscheid maken in drenkelingen die:
- Binnen handbereik zijn
- Buiten handbereik zijn
Binnen handbereik
Wanneer de drenkeling dichtbij de kant is en opeens niet meer kan zwemmen, omdat hij bijvoorbeeld kramp heeft, is het voldoende dat je zijn hand of arm pakt. Kijk hierbij wel uit dat de zwemmer jou niet in het water trekt en zoek een stabiele positie, bijvoorbeeld plat op je buik.
De meeste zwembaden hebben geen al te hoge randen meer, dus een drenkeling uit het water halen is meestal niet zo'n probleem. Als het een klein, tenger kind is, is de klus zo geklaard. Wanneer de drenkeling zwaarder is dan vijfentwintig kilo, is het beter dit met zijn tweeën te doen. Draai de drenkeling met zijn rug tegen de kant van het zwembad. Met je buitenste hand (die het verst van de drenkeling af is) pak je zijn pols en met je binnenste arm, ga je onder zijn oksel door, totdat je elleboog zich onder zijn schouder bevindt. (dan buig je je arm en heb je een stevige greep). Jouw collega aan de andere kant doet hetzelfde. Samen trekken jullie de drenkeling op het droge.
Buiten handbereik
Wanneer er sprake is van een zichtbare drenkeling, aan het wateroppervlak, die niet binnen handbereik is, kan er toch geprobeerd worden hem te helpen door middel van een droge redding. Dan gebruik je een hulp- of reddingsmiddel.
Hulp- en reddingsmiddelen bij een droge redding
In een zwembad zijn er niet zoveel echte reddingsmiddelen die bedoeld zijn voor het uitvoeren van een droge redding van een drenkeling die buiten handbereik is. Natuurlijk kun je zo iemand een mat of een band toewerpen waaraan hij zich kan vastgrijpen, maar daarmee heb je hem nog niet aan de kant. Vroeger zag je nog weleens een reddingsboei. Dit was een band met een touw eraan, zodat je de drenkeling ook naar de kant toe kon trekken. Het was nog een hele kunst zo'n reddingsboei te werpen, zonder de drenkeling te verwonden. Mede om die reden, heeft men naar andere reddingsmiddelen gezocht. Reddingsmiddelen die nu veel gebruikt worden zijn de:
- Reddingsklos
- Werpzak
- Leshaak
Reddingsklos
De reddingsklos is een drijvende kunststof klos (met een diameter van tien of twaalf centimeter) met tenminste tien meter koord voorzien van een lus. Het werkt eenvoudig. Je doet de lus om je pols. Twee slagen koord om je hand. Pak de klos onderhands beet en werp hem onderhands over het hoofd van de drenkeling. Bij het werpen moet je de klos nawijzen tot het moment waarop de klos over het hoofd van de drenkeling het water raakt. De drenkeling pakt het koord vast en jij trekt hem uit het water door aan het koord te trekken. Een nadeel is dat de klos best klein is en daardoor soms moeilijk te vinden.
Een ander nadeel is dat bij het nat oprollen van de klos, het koord bij het opdrogen nog weleens gaat klitten, waardoor de klos bij gebruik niet goed meer afrolt.
Werpzak
Een alternatief voor de reddingsklos is de werpzak. Deze bestaat uit twee delen: een zak en een werplijn. De werplijn is ongeveer vijftien meter lang en blijft drijven. Hij zit opgeborgen in een zak, die een opvallend rode kleur heeft.
Ook de werpzak werkt eenvoudig. Bij een eerste worp doe je de lus van de lijn om de muis van de hand waarmee je niet gooit. Sla de lijn tweemaal om die hand heen. Maak de werpzak voordat je hem gaat gooien, eventjes nat. Dit omdat hij dan tijdens het gooien meer gewicht heeft en je verder kunt komen. Je neemt de werpzak in de andere hand en gooit hem naar de drenkeling. Tijdens het gooien komt de lijn (geel) eruit. Ga na het gooien met je voet op de lijn staan. Wanneer de drenkeling de werpzak vast heeft, haal je de lijn met de drenkeling, bovenhands binnen.
Wanneer je de drenkeling hebt gemist, kun je nogmaals gooien. Je haalt de werpzak binnen door de lijn in grote lussen in de werphand te nemen, samen met de werpzak. Hierna gooi je de lijn en de werpzak weer naar de drenkeling.
Leshaak
De leshaak is geen echt reddingsmiddel, maar een mogelijk hulpmiddel. In een aantal zwembaden zie je dit attribuut nog aan de wand hangen. Je kunt hem gebruiken voor een drenkeling die zich niet op een al te grote afstand van de kant bevindt. De stok van een leshaak is twee tot drie meter lang. De haak zelf is rond. Je loopt op de kant zo dicht mogelijk naar de drenkeling toe en steekt de haak voorzichtig naar hem uit. Roep naar hem dat hij de haak moet vastpakken en trek hem naar de kant.