In het openbaar leren spreken

Veel mensen vinden in het openbaar spreken niet echt prettig en zullen een dergelijke situatie proberen te vermijden. Mogelijk niet eens wetend of het ze inderdaad zo moeilijk afgaat als ze denken. Toch kan het zinvol zijn de stap tot openbaar spreken eens te zetten. Met een goede voorbereiding, het in acht nemen van enkele basisregels en veel oefenen, komt menigeen een heel eind. Hoe werkt dat?

Wat maakt in het openbaar spreken zo moeilijk?

Er kunnen verschillende redenen aan ten grondslag liggen waarom iemand liever niet in het openbaar spreekt. Voor nogal wat mensen is de focus vanuit de zaal, net iets teveel van het goede. De ogen zijn op hem of haar gericht en dat kan iemand zenuwachtig maken. Zenuwen kunnen de mens uit focus halen, met als gevolg dat je je verhaal bijvoorbeeld kwijt bent. Maar het kan je ook onzeker maken of je verhaal lijkt plots niet de moeite waard. Dit zijn zaken die je zomaar kunnen overvallen en die maken dat veel mensen het geven van een toespraak proberen te vermijden.

Maar in het openbaar spreken kan nu eenmaal wel eens handig of zelfs noodzakelijk zijn. Op dat moment is het zinvol dat je weet waar je op moet letten als je toch voor een groep komt te staan. Is de angst erg groot, dan zijn er allerlei cursussen te volgen en boeken te lezen. Feitelijk komt het neer op enkele basisregels én veel oefenen.

Volg de basisregels

Vooropgesteld dat je er met alleen de basisregels niet bent, kunnen ze je wel een eind op weg helpen. De basisregels in acht nemend, kan je gaan oefenen. Gewoon ‘droog’ oefenen voor de spiegel of in de huiskamer, al dan niet met kritische huisgenoten.

Voorbereiding
Een goede voorbereiding is het halve werk. Feitelijk is dat ook zo, want met een goede voorbereiding ondervang je automatisch een aantal zaken die anders een (verstorende) rol kunnen gaan vervullen. Dat wil zeggen dat je in ieder geval op de volgende zaken moet letten, te weten:

• Verdiep je in het onderwerp. Dit helpt je bij de samenstelling van je speech, bij het eventueel improviseren, maar ook bij het beantwoorden van mogelijke vragen uit de zaal.
• Zorg dat je bij de voorbereiding van je speech geen lange zinnen gebruikt. Knip het op in logische segmenten, spreek duidelijk en bedenk goed wat je over wilt brengen c.q. wat je wilt bereiken.
• Probeer je speech qua tijd binnen de perken te houden, bijv. maximaal 15 minuten.
• Bedenk goed wat voor jezelf handig werkt om op papier te zetten: uitgeschreven zinnen of steekwoorden (wat vaak handig is als je de speech uit je hoofd probeert te leren).
• Ken je publiek. Het is altijd handig om te weten wat voor ‘type’ mensen je tegenover je hebt (bijvoorbeeld kritisch of weinig actief). Daar kan je je dan meer op voorbereiden.
• Zorg dat je de locatie kent. Als je de locatie kent, dan kan je naar de opstelling van de zaal kijken. Maar ook waar jij komt te staan en of je een lessenaar met een vaste microfoon hebt, of je het uit de hand moet doen, of met een headset. Het spreekt voor zich dat je op de dag zelf nog even vooraf test of alles werkt.
• Bedenk iets voor jezelf wat ontspannend werkt. Dit even voor het speechen toepassen, kan je tijdens je voordracht helpen.
• Kijk vooraf naar enkele video’s van goede sprekers, zoals Steve Jobs, President Obama of Martin Luther King. Let op de woordkeus, intonatie, stiltes en bewegingen.

Kleed je comfortabel

Alle ogen zijn tijdens een toespraak op je gericht en dat maakt dat je je dusdanig moet kleden, dat je je er lekker in voelt. Dat geeft een meer ontspannen beeld. Je kleedt je naar de gelegenheid en deze kan iedere keer weer anders zijn. Kleding die bij de gelegenheid past en waar je je prettig in voelt, maakt het je gemakkelijker. Daarbij is een basisuitgangspunt dat, welke kleding je ook draagt, deze past, schoon is en niet verfomfaaid is.

Starten

Meestal is het starten het lastigste gedeelte. Begin met een logische start en spreek het publiek op een vriendelijke manier aan. Zeg vooral niet dat je het speechen als moeilijk ervaart. Concentreer je uitsluitend op datgene wat je over het voetlicht wilt krijgen en niet op het medium op zich.

Bewegen

Oefenen is belangrijk, want zo merk je ook dat teveel bewegen vaak niet handig is. Zorg dat je met mate beweegt. Dat kunnen, als je zonder lessenaar werkt, bijvoorbeeld enkele stapjes zijn. Maar het kan ook betekenen dat je zo nu en dan met je handen beweegt. Maar niet te grote gebaren met de handen en armen, dat wordt nogal eens als ‘dominant’ uitgelegd en daar zitten veel mensen niet op te wachten. Het zou te veel afleiden van de inhoud. Tenslotte moet het vooral zo natuurlijk mogelijk zijn.

Wat levert het je op?

Ten eerste kan het zakelijk altijd handig zijn als je in het openbaar kunt spreken. Ook levert goed speechen je op dat je aandachtige luisteraars hebt en dat je je verhaal over hebt kunnen brengen. Verder geeft het menigeen een gevoel van meer vertrouwen in zichzelf.

De verbinding die je met het publiek (groot of klein) hebt, kan je vervolgens ook weer gemakkelijker toepassen in de één op één situatie. Tenslotte is ook aangetoond dat je je gemakkelijker weet te bewegen onder de mensen.

Tot slot

In het openbaar spreken is niet zelden een stap zetten voorbij het onbekende. Dit is eng en haalt je uit je comfortzone. Als de barrière echter eenmaal weg is, maakt het de weg vrij om vrijer te spreken in kleine en grote(re) gezelschappen. De meeste mensen die die stap gezet hebben, hebben er veel profijt van.