De meest bekeken tv-programma's van 2014

Een van de doelen van radio en tv is het bereiken van zoveel mogelijk mensen. De top tien van meest bekeken programma's laat zien welke programma's in dat opzicht het meest succesvol zijn. In 2014 bleek die top tien volledig te bestaan uit aan voetbal gewijde uitzendingen. Een top tien waaruit alle sportuitzendingen verwijderd zijn, toont aan dat het "Eurovisie songfestival" en "Boer zoekt vrouw" het meest populair waren.

Mediafeiten

Het communicatiebureau Carat BV, een onderdeel van Aegis, probeert al enige jaren zoveel mogelijk feiten te verzamelen over het Nederlandse medialandschap. Ze beschikken inmiddels over een enorme database met gegevens over het gebruik van allerhande media; van radio en tv via de sociale media tot aan kranten en tijdschriften. In een inmiddels populair geworden reeks van boekjes met de titel Mediafeitenboekje, gevolgd door het jaar waarover de feiten verzameld zijn, wordt zo een tamelijk compleet overzicht van het Nederlandse medialandschap gegeven. Het doel is vooral om reclame- en communicatiebureau's te voorzien van relevante informatie. Voor veel van die bureau's zijn de mediafeitenboekjes inmiddels een belangrijk gereedschap geworden bij het opstellen van een communicatie- of reclameplan. Uiteraard biedt Carat daarbij ook consultatiediensten en beweert daarbij gebruik te kunnen maken van een omvangrijk netwerk van specialisten.

De boekjes zijn niet alleen behartenswaardig voor reclame- en communicatiespecialisten. Omdat de media een belangrijk onderdeel zijn van het sociaal en cultureel leven, kunnen de cijfers ook gebruikt worden om een zicht te krijgen op wat de Nederlanders boeit. Waar ze naar kijken en waar ze over praten zegt ontegenzeggelijk iets over de maatschappij als geheel. Daarbij is nog steeds de tv het belangrijkste medium. De gemiddelde Nederlander, aldus een van de feiten vermeld in het Mediafteitenboekje 2015, brengt zo'n 3 uur en 20 minuten van zijn of haar tijd voor de tv door. Dit is zelfs nog iets meer (zo'n 5 minuten) dan in 2013. Om die reden geven populaire tv-programma's een aardig inkijkje in wat de Nederlander boeit. Carat heeft daarbij twee lijstjes opgesteld van tien best bekeken programma's op de tv.

Sport domineert

2014 was in een uitzonderlijk jaar omdat er twee majeure sportevenementen plaatsvonden: het WK voetbal in Brazilië en de Olympische Spelen in Sotsji, Rusland. In de top tien van meest bekeken programma's domineert de sport volledig, zoals onderstaande tabel met de tien meest bekeken programma's laat zien. Dat sport domineert is op zich geen verrassing, maar dat de top tien uitsluitend programma's bevat die aan voetbal gewijd zijn was toch iets minder te verwachten. Zelfs de Olympische Spelen hebben het tegen het voetbal moeten afleggen. Voor reclamemakers en sponsoren is dat relevante informatie. Het geeft ook aan dat voetbal als niets anders in staat is om mensenmassa's bij elkaar te brengen.


In deze tabel zijn een aantal gegevens bij elkaar gezet. Uiteraard staat daarin het programma, het aantal kijkers (als een veelvoud van 1000) en de zender waarop het is uitgezonden. Twee extra cijfers geven nog iets meer informatie over de populariteit. De kijkdichtheid is het percentage van de Nederlandse bevolking dat gekeken heeft. Het marktaandeel is het percentage van alle mensen die naar de tv keken en daarbij kozen voor het genoemde programma. Het marktaandeel zou tot een iets andere ordening van de programma's leiden. Welk getal men als leidend neemt, hangt uiteraard af van het doel waarvoor de cijfers gebruikt worden. Hier boeit ons echter vooral het absolute aantal.

Zonder sport

Het blijkt dus dat voetbal het absolute kijkcijferkanon is. Maar omdat WK's en Olympische Spelen niet jaarlijks plaatsvinden en het relevant is te weten welke andere soort programma's populair zijn, wordt in de volgende tabel een top tien gegeven waaruit alle sportuitzendingen verwijderd zijn, dus ook de uitzendingen over de Olympische Spelen. Ook deze lijst is te vinden in het Mediafeitenboekje 2015 van Carat.


Afgezien van het Journaal en de Nationale Dodenherdenking gaat het uitsluitend om amusementsprogramma's. De absolute winnaar is het Eurovisie songfestival. De finale ervan haalde als enige zelfs een marktaandeel van meer dan 50%. Meer dan de helft van alle televisiekijkers keken dus naar het Eurovisie Songfestival. Het programma Boer zoekt vrouw, met maar liefst drie presenties in de top tien, mag zich het beste Nederlandse programma noemen. Dat het Journaal zich een plaats heeft weten te veroveren in deze top tien, geeft aan dat het dagelijks nieuws zich in een redelijke populariteit mag verheugen. De Nationale Dodenherdenking is weliswaar een louter ceremonieel programma zonder enige nieuwswaarde, maar geeft aan dat ook programma's over de Nederlandse geschiedenis relatief grote aantallen kijkers kan trekken.

Slotwoord

Hoewel de sportuitzendingen tot de actualiteit gerekend mogen worden, is het toch opvallend dat aan alle andere actuele - en uiteraard belangrijkere - gebeurtenissen in 2014 geen enkel programma is gewijd dat grote aantallen kijkers heeft getrokken. Er was sprake van een dreigende oorlog met Rusland, het huidige economisch en financieel systeem stond op zijn grondvesten te schudden, oorlogen waren er volop en grote problemen met vluchtelingen hebben zich aangediend. De wetenschap kende een aantal doorbraken, met name rond het stamcelonderzoek en de nano-technologie. 2014 was, met andere woorden, geen onbelangrijk jaar in de recente wereldgeschiedenis, maar de top tien laat daarvan nauwelijks iets zien. Welke lijst van belangrijke gebeurtenissen men ook hanteert, van een overlap met de top tien van populaire tv-programma's zal nauwelijks sprake zijn.

De tv lijkt daarom eerder de aandacht af te leiden van belangrijke zaken dan dat het de aandacht er naar toe leidt. Toch een soort dansen op de rand van de vulkaan?

Lees verder

• Reclame: de strijd om aanwezigheid