Lichaamstaal, hoe werkt het?

Machtig interessant voor de een en doodeng voor de ander. Het kan immers iets over je zeggen, wat je liever niet uitspreekt. Je lichaamstaal zal je voor je gevoel dan mogelijk verraden. Echter, voor diegenen die het interessant vinden, ook prima toe te passen in verschillende situaties. Hoe werkt lichaamstaal en wat kan je er mee?

Wat is het?

Lichaamstaal, ook wel bekend als de zogenaamde non-verbale communicatie, is een van de vele vormen van communicatie. We gebruiken geen woorden maar:

• mimiek
• gebaren
• gezichtsuitdrukking
• aanrakingen (als je dichtbij staat)
• eventueel oogcontact*
• lichaamshouding (hoe sta je, hoe loop je of geef je een hand)

* onderzoekers slagen er maar niet in, hoe het komt dat oogcontact zoveel kan zeggen. Wat zeggen de ogen en hoe kan die ander het oppikken?

Meer dan woorden

Hoewel de mens met name taal als communicatie gebruikt, een die gecontroleerd is c.q. kan zijn, zijn er natuurlijk veel meer vormen van communicatie. Datgene wat we binnen de groep lichaamstaal scharen, is overigens ook heel uitgebreid.

Als je het gaat vergelijken zijn er natuurlijk veel meer woorden, maar kan lichaamstaal heel veel over je zeggen. Hoe je over iets of iemand denkt, maar ook je gedachten over situaties. Sterker nog, het wordt gezien als belangrijkste vorm van communicatie, zeker als het gaat om het vaststellen van onderlinge relaties. Dit heeft te maken met het gegeven dat je het proces misschien – indien gewenst – wat aan kunt passen, maar echt manipuleren is voor de meeste mensen niet te doen (als je alert bent valt menig manipulator door de mand). Een relatief zuiver proces dus. Daarnaast worden onderlinge relaties vaak “bepaald” via het non-verbale traject.

Interpretatie

Wel is het zo dat non-verbale communicatie goed geïnterpreteerd dient te worden. Je vormt immers je eigen mening over iets wat je denkt waar te nemen door deze lichaamstaal. Wees dus voorzichtig met je vertaling van de lichaamstaal en stel desgewenst toetsende vragen. Menig "spookverhaal" is zo te wereld in geholpen. Daarnaast speelt ook de cultuur nog een rol. Sommige gebaren kunnen in verschillende culturen geheel andere betekenissen hebben.

Hoe toe te passen?

Behalve dat het “echt” is als je het laat gaan zoals het gaat, kennen we inmiddels ook allemaal wel de sollicitant die goed weet hoe hij/zij over moet komen als hij/zij die functie wil hebben. Er hangt aan een vacature een bepaald type wat bij die functie de voorkeur geniet. Als je je “prepareert” om hieraan te voldoen (in combinatie met je uiterlijk), kan je - als je van nature al in de richting komt - een heel eind komen. Echter, als je bijvoorbeeld erg introvert bent, kan je het niet “naspelen” om een ultra extroverte persoon ten toon te spreiden. Het manipulatieve (wat ten onrechte vaak als negatief wordt gezien) werkt dus maar ten dele.

Als je iets om iemand geeft, maar woorden schieten te kort of je hebt altijd moeite met je mondelinge uitingen, kan lichaamstaal dat mogelijk wel zeggen. Voorwaarde is wel dat de ander sensitief genoeg is dat hij/zij dit op kan en wil pikken.

Tijdens een vergadering kan een stukje non-verbale communicatie helpen om meningen op elkaar af te stemmen. Een soort geheimtaal wordt het dan.

Enkele voorbeelden

• Contact maken kan je prima doen door de combinatie te maken van oogcontact met een zachte glimlach. Mensen moeten dan echt wegkijken, om je vriendelijkheid te ontwijken.
• Een open houding is uitnodigend, dus met een rechte rug, borst vooruit, hoofd recht vooruit en armen langs het lichaam, kom je een heel eind. Hardlopen geeft je bijvoorbeeld die goede houding ook.
• Als je gezicht boekdelen spreekt, kan je je focussen op je mimiek tijdens een gesprek. Verbazing, als deze ongewenst is, kan je voorkomen door je te focussen op die bekende wenkbrauwen. Echter, als je je boosheid of verontwaardiging al wel wil uiten, kan lichaamstaal je helpen door je gezicht deze blik mee te geven.
• Als je gaat zitten en je wilt toegankelijk zijn, ga dan niet met de armen en benen over elkaar zitten. Maar plaats je benen naast elkaar en je armen rustig op de leuning of aan de tafel. Heb je geen zin in discussie of denk je "ze zoeken het maar uit" hanteer je uiteraard wel deze houding.
• Rustiger en zelfverzekerder kom je over als je net alles één slag rustiger doet én raak niet te veel je gezicht aan. Hooguit ondersteunend als je aan het nadenken bent.
• Neem datgene wat je in de handen hebt, altijd onder de hoogte van je hart vast. Dit komt minder gereserveerd over en helpt vaak in het bijbehorende gesprek.

Tot slot

Lichaamstaal is een wereld op zich die je kunt ontdekken. Het is echt, het is zuiver en soms kan je net even wat doen om een bepaald beeld te benadrukken of juist te ontkrachten. Sla er niet in door, meestal val je dan toch door de mand.