Het effect van een leugen

Iedereen heeft wel eens een leugentje om bestwil verteld. Wanneer leugens succesvol zijn kun je hier vrolijk van worden. Aan de andere kant wordt je niet graag voorgelogen. Toch gebeurd dit in het dagelijks leven. Denk alleen maar aan de verkopers die je iets proberen te verkopen. Hoe kun je zien dat iemand liegt? Wat betekend de term ''duping delight'' en hoe kun je dit herkennen?

Definitie duping delight

Duping delight ontstaat wanneer er pret bij liegen wordt ervaren (bedriegerspret). Deze pret kan waargenomen worden door non-verbale uitingen. De non-verbale uitingen die ervaren worden bij duping delight zorgen ervoor dat non verbale uitingen van het liegen overschaduwd worden en de leugen niet wordt herkend als een leugen.

Duping delight is op zijn grootst wanneer de leugen een uitdaging is. Met uitdagingen wordt onder andere bedoeld wanneer meerdere mensen tegelijkertijd een leugen geloven of wanneer iemand, die moeilijk voor te liegen is, de leugen geloofd. Zo zal een kind trots zijn wanneer hij zijn ouders om de tuin weet te leiden.

Een leugen, twee benaderingen:

1. Een intentionele poging om een ander te misleiden. De intentie van de zender is daarbij de belangrijkste factor, niet of de leugen daadwerkelijk geslaagd is (Depaulo & Depaulo, 1989).
2. De definitie van een leugen richt zich volgends de federal trade commision (FTC) op de gevolgen die een leugen heeft op de ontvanger.

De eerste definitie van een leugen richt zich op de zender van de leugen en is psychologisch van aard. De tweede definitie van een leugen richt zich op de gevolgen van een leugen. Deze definitie is commercieel van aard. Een verkoper probeert immers via verkooppraatjes zijn product te verkopen. Verkooppraatjes zorgen ervoor dat een product mooier lijkt dan het in werkelijkheid kan zijn. Hun leugentjes zorgen ervoor dat de klant het product koopt. Op deze manier zijn de gevolgen van een leugen veel aantrekkelijker voor de commerciële wereld.

Situaties

Pokeren: Er wordt een potje poker gespeeld. Hele goede kaarten heb je helaas niet, maar dit weten de medespelers niet. Je speelt onopvallend mee wanneer er verhoogd wordt. Dan komt er een heer op tafel. Zelf heb je geen heer, maar dit is een gegeven dat niemand weet, behalve jijzelf. Je verhoogd met een hoog aantal punten. Omdat je nadat de heer op tafel is gelegd hoog inzet denken anderen dat je een heer hebt. Ook kan het zijn dat een medespeler denkt dat je bluft, maar de inzet is gewoonweg te hoog om het hierop te wagen. De medespelers die nog over zijn gooien hun kaarten weg en jij hebt gewonnen.

Verpleegkunde student: Ester verkondigd op de HBO-verpleegkunde opleiding aan haar klasgenoten dat bloedarmoede heeft. Een klasgenoot vertrouwd het verhaal niet helemaal en leest zich in over het onderwerp bloedarmoede. De feiten kloppen niet met dat wat er verteld wordt door Ester. Esters’s klasgenoot zit in een lastige situatie, waarom zou hierover gelogen worden? Ondertussen gaat het slecht met de opdrachten van Ester. Ester gaat samen in gesprek met de docent. Hierin verteld Ester over haar bloedarmoede. Ester gooit er nog bovenop dat haar waarden zo laag waren dat ze in het ziekenhuis heeft gelegen. De docent gelooft Ester en krijgt uitstel voor haar opdrachten. Het feit dat een docent van de verpleegkunde opleiding Ester geloofde bracht Ester’s klasgenoot aan het twijfelen. Misschien sprak Ester toch de waarheid. Laten we voorop stellen dat Ester loog over haar bloedarmoede. Toen de verpleegkunde docent in haar leugen trapte voelde dit goed. Ester was iedereen te slim af en kreeg uitstel voor haar opdrachten.

Verkopen:Een verkoper gebruikt verschillende marketingtechnieken om producten aan te prijzen. De marketingtechnieken zorgen ervoor dat de waarheid af en toe een beetje verdraaid wordt. Het product wordt vaak mooier dan dat het in werkelijkheid is. Wanneer een marketingtechniek werkt en het product door verkocht wordt zal de verkoper een vrolijk gevoel krijgen. De verkoper is immers trots wanneer een klant de verkooppraatjes gelooft en uiteindelijk het product ook daadwerkelijk koopt.

Duping delight herkennen

• Duchenne lach: deze lach wordt ook wel de echte lach genoemd. Hierbij worden twee soorten spieren gebruikt. De Zygomatieus major en de orbicularis oculis. Het is lastig om onbewust de orbiculatis oculis aan te spannen bij een neplach. Bij een duchenne lach zullen altijd kraaienpootjes aanwezig zijn en zullen de ogen kleiner worden tijden het lachen.
• Gedempte lach: deze lach laat zien dat de verkoper iets achterhoud. In sommige gevallen word de duchenne lach verborgen achter een gedempte lach.
• Harder, sneller, hoger praten: Dit komt door de opwinding die ervaren word.
• Meer handbewegingen: om extra overtuigend over te komen.
• Het niet wegkijken van de ontvanger: Om overtuigend over te komen zal diegene die een leugen verteld niet weg kijken. Bovendien moet de reactie van de ontvanger gepeild worden.
• Verkopers zullen bij producten die zij zelf niet goed vinden, meer overdrijven dan bij producten die zij wel goed vinden.
• Leakage: wanneer diegene die de leugen verteld zo enthousiast is over het feit dat de leugen het gewenste effect heeft kunnen er emoties gaan ‘’lekken’’. Dit wil bijvoorbeeld zeggen dat de blijdschap nauwelijks te onderdrukken is. Een gedempte lach kan een vorm van leakage zijn.