Goed luisteren is een kunst
Een goed gesprek heeft met hart te maken. Goed luisteren is warm luisteren. Een intense wisselwerking in een gesprek produceert veel energie. Hoe komt dat tot stand? Hoe verloopt informatieverwerking? Ben jij boeiend? Wat kun je tegen slechte luistergewoonten doen? Weet je wat je wilt? Hoe word je een briljant causeur?
Een mooie, geslaagde dialoog
Als je een goed gesprek hebt gehad blijft een warm gevoel je voor lange tijd bij. Het voedt je. Welke elementen zorgen daarvoor? Interesse is belangrijk. We communiceren juist als we luisteren naar wat de ander zegt of probeert te zeggen. Met empathie weet je dat snel. Beide partijen praten ongeveer evenveel, niet teveel in één keer. Vergelijk het met het samen verorberen van een taart, elke keer samen een stukje werkt prima, als iemand meteen al meer dan de helft tot zich neemt zal de ander snel overgeven.
We zijn altijd benieuwd wat een mens van weinig woorden te zeggen heeft.
Goede communicatie gebeurt indien:
- er oprechtheid is, je voelt je veilig bij een eerlijk persoon. Bij gladde praters lijkt het of al hun woorden iets te verbergen hebben.
- er empathisch begrip is. Het is prettig als de ander in je huid kruipt en zodoende weet wat jou beweegt. Het heeft geen zin je hart te openen als iemand negatieve motieven aan je toeschrijft.
- er positieve waardering is. Je gaat zweven bij iemand die jou uitsluitend positieve intenties toedicht. Dat is een luxueuze ervaring.
- ]e erbij-bent. Je aandacht is gericht op de communicatie. Je denkt niet aan wat je wil zeggen, je hoort alles, je merkt de reacties, je voelt wat het voor jou betekent.
- er wederzijdse gelijkheid is. Als iemand zich superieur opstelt, zal de ander zich sluiten. Je gaat geen parels voor de zwijnen gooien.
- er een inspirerende atmosfeer is. Een atmosfeer die uitnodigt en motiveert om hetgeen je hoort direct in praktijk te brengen. Het geeft je vleugels.
Er is geen groter compliment dan het tonen van belangstelling voor de ander.
Informatieverwerking
Tijdens het complexe proces van luisteren onderscheiden we drie niveaus van informatieverwerking:
- signaalverwerking. We moeten de taal kennen, communiceren met iemand die jouw taal niet kent is een frustrerende bezigheid.
- betekenisverwerking. Wat wordt er bedoeld? Je haakt af als iemand technisch jargon gebruikt om een probleem te beschrijven. Het moet wel leuk blijven.
- verstandelijke verwerking. Als je hebt begrepen wat er bedoeld wordt, gaan we pas echt aan de slag: zelf nadenken, conclusies trekken, evalueren. Hier creëren we onze eigen werkelijkheid: dit is heilige grond.
Onze aandacht is onze wereld.
Waarom luisteren we eigenlijk?
We hebben er alle belang bij om te luisteren. We luisteren omdat:
- we waardering hopen te krijgen. Het vissen naar complimentjes verraadt dat we niet zo zeker zijn van onszelf als we doen voorkomen. Op een mooi compliment kunnen we een dag leven. Als iedereen één complimentje per dag zou geven, zou de aarde er anders uitzien.
- we ons onderscheidingsvermogen willen ontwikkelen. Je komt meer vergelijkingsmateriaal tegen zodat je kwaliteit kunt beoordelen. Als je altijd dezelfde wijn koopt is die wijn voor jou 'de enig ware'. Mensen die elke keer een andere wijn in verschillende prijsklassen kopen, ontwikkelen onderscheidingsvermogen. Zij hebben recht van spreken.
- we willen begrijpen. Des te meer je begrijpt, des te zekerder zul je je voelen. Veel begrijpen doet veel vergeven. Als je verstand met je hart samenwerkt om te begrijpen dan ga je je machtig goed voelen.
- we open staan voor therapie. We zijn onbewust altijd op zoek naar de geschikte helende woorden waardoor we weer gesterkt door kunnen gaan. Hoe goed is een woord op zijn tijd!
- we kritiek willen leveren. Wil je kritiek leveren dan zul je eerst goed moeten luisteren, anders kun je beter je mond houden.
- we willen evalueren. We willen het hele verhaal horen zodat we het juist kunnen beoordelen en er lering uit kunnen trekken.
Waar we onze aandacht op richten groeit.
Wanneer is een spreker boeiend?
Bron: Rembrandt, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Hoe komt het dat we soms gebiologeerd naar iemand luisteren terwijl zijn boodschap niet bijzonder is en dat onze gedachten afdwalen bij een saaie piet die een belangrijke waarheid te vertellen heeft? Een boeiend spreker zorgt voor drie dingen:
- afwisseling. Zeur niet dóór over een onderwerp. Wees niet bang om even van de hak op de tak te springen. Durf een kwakje verf op het doek te gooien. Het houdt de mensen bezig.
- nieuwigheid. We zijn allemaal dol op interessante nieuwtjes. Heb je dit al gehoord? Een oud nieuwtje kun je soms in een ander jasje steken. Gewoon afstoffen en een verfje geven.
- intensiteit. De aandacht en energie die jij in het vertellen stopt, komt ook over bij de luisteraar. Is het onderwerp duidelijk voor jou? Dan zal het ook duidelijk worden voor de luisteraar. Beleef je iets met emotie? Dan zul je snel de zaak enthousiasmeren.
Where the attention goes, the energy flows.
Slechte luistergewoonten
Zonder dat we het doorhebben worden we een slechte luisteraar. Als een onderwerp of een spreker ons verveeld, gaan we dagdromen. Droom je of let je op? Dagdromen is de weg van de minste weerstand. soms wordt het in de hand gewerkt als we al weten wat de spreker wil zeggen, aangezien denken veel sneller gaat dan spreken, creëren we extra tijd voor een innerlijk uitje, dat dan langer duurt dan we wilden. Faalangst kan ons doen afhaken. Als het onderwerp te moeilijk lijkt, doen we al geen moeite meer. Zo bewaren we onze energie.
Praat mét mensen, niet tégen ze.
Slechte luistergewoonten overwinnen
Bewustwording is de eerste stap. Weet wat je fouten zijn. Neem jezef onder de loep. Ga de dag langs en analyseer je gedrag. Waar had ik moeten opletten? Waar had ik meer geduld moeten hebben? Kweek motivatie om je slechte gewoonten te veranderen. Wie wil die kan. De laatste fase is om de fouten te vervangen door goed gedrag. Visualiseer jezelf nu met de vervanging in een situatie. Elke dag één situatie verbeterd is een gevierde persoonlijkheid na een jaar. Der Weg ist das Ziel.
Selectie is het puikje van wie je bent.
Bewuste keuze, selectie
Mooi is wanneer je je bewust bent van je levensdoel. Onze aandacht en intentie hangen namelijk af van vroegere ervaringen, motivaties, waarden en attitude. Vraag jezelf af: waar wil ik aandacht aan besteden? Wie zo baas in eigen persoon wordt, zal de kracht krijgen om zijn aandacht te richten, om zijn aandacht vast te houden en om geconcentreerd te blijven. Dan word je iemand om rekening mee te houden.
Psychische energie is gebaseerd op aandacht en intentie.
Lees verder