Presentatie geven met gezonde spanning, zonder faalangst

Onzekerheid voor spreken in het openbaar hebben de meesten van ons. We hoeven ons er dan ook niet voor te schamen dat we nogal gestresst zijn, de dagen en minuten vlak voor een speech. Het is wel belangrijk met die plankenkoorts verstandig om te kunnen gaan. Zodat de toehoorders in de zaal denken, dat je bij het houden van je presentatie een en al zelfvertrouwen bent. Want alleen al het besef dat we onze faalangst kunnen verbergen voor het publiek in de zaal, heeft een kalmerend effect zowel voor als tijdens onze redevoering.

Lezing, speech, productpresentatie

De onzekerheid voor een optreden voor een volle zaal, heeft alles te maken met angst. In feite de angst om publiekelijk en, minstens even erg, tevens voor bekenden af te gaan. En die faalangst heeft weer te maken met een gebrek aan zelfvertrouwen.

Hoe kunnen we ons zelfvertrouwen vergroten?

Neem de tijd

Als het gaat om een onverwachte spontane speech, bijvoorbeeld een kort dankwoordje voor de gids die onze buitenlandse rondreis zo goed heeft begeleid, hoeven we ons natuurlijk amper zorgen te maken, omdat het alleen maar gaat om de intentie die achter de dankwoorden zit. Geheel anders ligt het natuurlijk bij een uitgebreide speech waarvan we al weken weten dat we die voor een volle zaal met aandachtig publiek moeten gaan houden. Podiumangst kan onze spreekbeurt wel degelijk in de weg zitten.

Het belangrijkste is natuurlijk dat we ons goed en ruim van te voren gaan voorbereiden op hetgeen we tijdens onze toespraak moeten uitdragen. Gehaastheid en tijdnood zijn niet echt rustgevend. Neem er dus liefst enkele weken de tijd voor. Verdiep je ruim van te voren in de materie. Laat je verhaal rijpen, dat wil zeggen: probeer het niet in een avond volledig klaar te hebben, maar zet eerst een globaal idee op papier en schaaf dat gedurende enkele weken hier en daar bij. Als het lukt op het laatste moment nog iets aktueels toe te voegen is dat natuurlijk heel goed en geeft dat een spontaan effect. Het voordeel van een lange voorbereidingstijd is tevens dat je het verhaal goed kent. Maar leer het liever niet woordelijk uit je hoofd, want hoe moet je de draad weer op pakken als zich iets onverwachts voordoet.

Humor

Als het bij jouw persoon past, en het doet geen afbreuk aan je boodschap, is een leuke toepasselijke grap of kwinkslag niet verkeerd om de zaal een beetje te ontdooien waardoor je sneller op je gemak raakt. Maar blijf altijd jezelf en forceer niets.

Beamer en flipover

Via een flipover of powerpointpresentatie kunnen we ons verhaal soms ondersteunen. Het voordeel is dan dat onze boodschap beter overkomt. Maar ook geeft het onszelf een steun tijdens de presentatie. Het remt namelijk de gehaastheid van het gesproken woord af, want er ontstaan als vanzelf (noodzakelijke) rustpunten en adempauzes.

Wat kunnen we nog meer tegen de stress doen?

Realiseer je goed dat ieder ander ook last van spanning zou hebben, maar dat het de meeste toch lukt desondanks succesvol voor de dag te komen. Kennelijk vinden zeer velen een manier om de spanning in goede banen te leiden. De wetenschap, dat zelfs vele geslaagde politici, en artiesten altijd weer opnieuw last van spanning vooraf hebben, is in ieder geval goed voor ons zelfvertrouwen.

Wat noteer ik op mijn spiekbriefje?

Het mooiste is als je uiteindelijk de belangrijkste zinnen (nog beter alleen de trefwoorden) in telegramstijl hebt opgeschreven, zodat je het verhaal niet woordelijk van een papier hoeft op te lezen, want dat gegluur op je geschreven tekst komt je presentatie niet ten goede. Voor de zekerheid kun je evengoed het verhaal woord voor woord uitwerken en meenemen. Dan kun je er op terugvallen, mocht je in problemen komen. De ervaring leert echter, dat alleen al het feit dat je weet dat je op die volledig uitgewerkte tekst kunt terugvallen, voldoende rust en zekerheid geeft om je verhaal soepel vanaf je steekwoordenspiekbriefje te doen.

Hou je onzekerheid geheim

Zeg nooit tegen iemand, ook al is het vermoedelijk wel waar, dat je er tegen op ziet en nerveus bent. Zelfvertrouwen uitstralen naar iemand(het publiek) aan wie je zo-even nog hebt toevertrouwd dat je bang bent is namelijk een onmogelijke opgave.

Korte tijd voor het grote moment

• Ga vooraf even op het podium staan en beeld je alvast een volle zaal in
• Neem contact met degene die eventueel licht en geluid regelt
• Inspecteer het geluid, spreek door de microfoon, werkt de beamer
• Staat de spreekstoel goed afgesteld
• Doe even de podiumlichten aan dan hoef je straks niet te schrikken en met je ogen te knipperen.
• Kijk de zaal in en bedenk welke richting je straks uitkijkt
• En je weet dat je straks pas begint met spreken nadat de zaal echt stil is.

Je bent er klaar voor, en vergeet niet dat je vooral in langzaam spreektempo van start gaat zodat men aan je stem kan wennen. En ook daarna een beheerst tempo aanhouden, opdat je goed kan articuleren en dus duidelijk verstaanbaar blijft.

Lees verder

• Tips voor originele spreekbeurt die veel indruk achterlaat
• Tips voor onvergetelijke jubileum- of afscheidsspeech