Leiderschapsstijl - De Groep Zelf
Leiderschap door de groep zelf. Er zijn diverse leiderschapsstijlen, zoals de democratische, autoritaire of laissez-fair stijl, waarbij er sprake is van een leider die de groep stuurt. De hele groep zelf kan ook de leiding hebben, waarbij er niet een leider is, maar men afwisselend de leiding verkrijgt. Het groepslid dat op een bepaald moment of bij een issue de juiste capaciteit of vaardigheid heeft, neemt de leiding. Zo wordt individuele kennis en kunde benut om groepsdoelen te bereiken.
De Diverse Leiderschapsstijlen
Er zijn verschillende leiderschapsstijlen te onderscheiden:
Leiderschapsstijl - Door de groep Zelf
Leiderschap door de groep zelf wordt hieronder besproken. Andere leiderschapsstijlen worden per stijl in een apart artikel besproken. Zie hiervoor de links van bovengenoemde leiderschapsstijlen.
Kenmerken - Leiding door De Groep Zelf
Kenmerken Leiderschapsstijl door De Groep Zelf
Deze leiderschapsstijl gaat een stap verder dan de democratische leiderschapsstijl (zie
Leiderschap - Autoritaire Stijl ).
Een groepsstijl waarbij de groep zelf de leiding heeft, kenmerkt zich door:
- Leiding geven wordt niet gezien als functie of taak van een enkele leider, maar de groep zelf vervult deze functie.
- De overeenstemming en consensus berusten op een besef van aanwezige verschillen tussen groepsleden, qua capaciteiten, bereidwilligheid en talent
- De grondhouding hierbij is het besef dat alleen de erkenning van verschillende capaciteiten en het benutten hiervan voor elk individu pas echte samenwerkingsverbanden ontstaan
- De consensus en erkenning van de bestaande individuele verscheidenheid houdt in dat er geen ingebeeld groepsconformisme heerst, hetgeen bij autoritaire leiding vaak wel het geval is en in dat geval vaak zelfbescherming van de groepsleden als doel heeft.
Effecten - De Groep Zelf Stijl
Effecten Leiding door de Groep Zelf
Een groep waarbij de groepsleden zelf de leiding hebben lost haar conflicten op door alle manieren van conflictoplossing te integreren. Integratie is de beste, maar tevens moeilijkste vorm. Meningen of ideeën die met elkaar in tegenspraak zijn dienen bediscussieerd, tegen elkaar afgewogen en opnieuw geformuleerd te worden. De groep in zijn geheel werkt samen aan een oplossing, die voor alle groepsleden bevredigend is. Tevens is het vaak ook een oplossing die beter is dan elk van de voorafgaande deeloplossingen apart. De rollen en functies in een dergelijke groep worden wisselend vervuld door de groepsleden. Ook is er sprake van spontane en volledige participatie van de groepsleden (voor zover ze zich bekwaam voelen).
Typeringen Leiding door De groep Zelf
De aangewezen persoon. Indien de groep zelf de leiding heeft, gaat de leiding (tijdelijk) op een bepaald groepslid over die de middelen of capaciteiten bezit om de behoeften van de groep op dat moment te bevredigen. De leider is degene die datgene doet wat aan de behoeften en het bereiken van het doel van de groep tegemoetkomt. Daar er in een groep vele functies te vervullen zijn en deze onmogelijk door een enkel individu uitgevoerd kunnen worden, worden deze functies beurtelings vervuld door verschillende groepsleden, telkens wanneer ze nodig of de aangewezen persoon zijn. Hierbij gaat het erom dat de functies goed vervuld worden en niet wie deze vervuld.
Tijdelijk aangestelde Leider
Tijdelijk aangestelde leider. Over het algemeen hebben de meeste groepen een aangestelde leider of voorzitter die hiermee een bepaalde autoriteit verkrijgt of natuurlijk gezag heeft. Deze aangestelde leider zorgt ervoor dat de meest noodzakelijke functies voortgang krijgen. Dit houdt overigens niet in dat alle leiderschapsfuncties voorbehouden zijn aan de persoon met autoriteit of natuurlijk gezag. In al wat langer bestaande en goed ontwikkelde groepen wordt van ieder, die ziet dat het vervullen van een bepaalde functie nodig is voor de groep, ook verwacht dat hij/zij deze functie zal vervullen.
Niet iedere groep is altijd of op bepaalde momenten in staat om met de leiderschapsfuncties in deze vorm -verdeling en wisseling onder de groepsleden- goed te functioneren. Dit is de reden dat het meestal tot op zekere hoogte toch aan een aangestelde leider wordt overgelaten om te kiezen welke stijl op welk tijdstip gehanteerd wordt. De aangestelde leider dient in ieder geval de verschillende leiderschapsstijlen te kennen en bewust toe te passen.