Psychiatrie: vroeger en nu

Mensen met een psyiatrische stoornis hebben nu de mogelijkheid om goede hulp te krijgen bij hun probleem. Dit is in onze tijd heel normaal. Toch is dit niet altijd zo geweest. Vroeger werden deze mensen zeer slecht behandeld, ze werden gewoon buiten de poorten van de stad gezet waar ze het maar uit moesten zoeken. Aan hun lot over gelaten.

Geschiedenis

In de 12e eeuw werd vooral vanuit een kerkelijk standpunt naar de psychiatrie gekeken. Als mensen afwijkend gedrag vertoonden waren zij bezeten door satan. Deze mensen werden verbannen van de samenleving en buiten de stadspoorten gezet. Mensen met afwijkend gedrag werden in die tijd dollen en dwazen genoemd.

In de 15e eeuw werd nog steeds vanuit een kerkelijk standpunt naar de psychiatrie gekeken. Als je normaal gedrag vertoonde was je goed christelijk. Als je niet goed christelijk was dan werd je gezien als een heks en verbrand op de brandstapel. Voor anders denkende mensen kwam er een tehuis voor dollen en dwazen. Deze dollen en dwazen werden vastgeketend met kettingen aan de muur. Ze hadden geluk als ze te eten kregen en werden nauwelijks verzorgt. Het was er dan ook erg vies en je kunt je voorstellen dat er allerlei ziekten heersten. In 1442 kwam er het eerste dolhuis, het Willem Arntzhuis in Utrecht. Er begint een verandering in te komen in de psychiatrie.

Door Philipe Pinel kwam er in 1794 een naamsverandering van dollen naar krankzinnig. Pinel bedacht dat je de dollen ook los kon laten lopen in plaats van ze vast te ketenen.

In de 19e vond er een verschuiving plaats van kerkelijk standpunt naar medisch standpunt over de psychiatrie. In 1841 is er voor het eerst in Nederland een krankzinnigenwet en kwam er in Sandvoort het eerste krankzinnigenhuis. De medische wereld ging er vanaf die tijd op vooruit in de psychiatrie. Er waren veel dokters die onderzoek deden en psychiaters werden.

In de jaren ’50 was er een psychiatrische revolutie omdat er voor het eerst medicatie werd voorgeschreven aan psychiatrische patiënten. Voor de jaren ’50 dacht men dat het kwam dat iemand zich anders gedroeg door de persoon zelf, gericht op het individu. Na de jaren ’50 kwam men tot de conclusie dat de maatschappij en samenleving ziekmakende factoren zijn. De zogenaamde sociale psychiatrie.

In de jaren ’50 en ’60 kwam er een tegenbeweging. De ‘antipsychiatrie’. Kortgezegd de vrijheid- blijheid beweging. Er is veel aandacht voor alles wat er om de cliënt heen staat. Zijn familie, vrienden, kennisen, jeugd, vrienden etc. Uit deze tijd komen veel therapieën voort zoals de systeemtherapie en de gezins/ relatietherapie. Er komt een nieuwe denkwijze over de psychiatrie. Het ‘sociale model’.

Tegenwoordig

De psychiatrie is een heel breed begrip geworden. Er zijn verschillende soorten medicatie, er zijn veel verschillende benaderingswijzen en vormen van behandeling en opvang. Op verschillende plekken kunnen mensen met psychiatrische klachten geholpen worden:

• Riagg: een instelling voor de GGZ
• PAAZ: psychiatrische afdeling algemeen ziekenhuis
• APZ: algemeen psychiatrisch ziekenhuis
• RIBW: regionale instelling voor beschermde woonvormen.