Condoleance: teksten en gedichten

Een condoleancekaart of rouwkaart schrijven is niet altijd even makkelijk: hoe laat je de nabestaanden weten hoezeer je meeleeft? Eigen verdriet of ongeloof over het verlies spelen soms een rol tijdens het schijven van de condoleancekaart. Enkele tips over een goede condoleancekaart, met voorbeelden van tekst of een gedicht.

Wat is een condoleance?

Wanneer iemand overleden is, er de mogelijkheid de nabestaanden te condoleren. Condoleren betekent het tonen van medeleven of medelijden. Soms wordt dit ook uitgedrukt als 'deelname'. Een condoleancekaart zal vaak ook de tekst bevatten 'met oprechte deelneming'. In België wordt dit vaak aangeduid met ‘onze innige deelneming’.

Het condoleren van nabestaanden kan persoonlijk, meestal is dit na een uitvaart, maar ook via een condoleancekaart. Ook komen er tegenwoordig steeds meer condoleance-registers online. Hierbij kan men via internet de nabestaanden condoleren.

Tekst op een condoleancekaart

Het is niet altijd even makkelijk om te bedenken wat men op een condoleancekaart moet zetten. Het verdriet van de nabestaanden is groot, en ook is men zelf vaak aangeslagen door het overlijden van de bekende, familie of vriend. 'Met oprechte deelneming' is in ieder geval een zin die nooit verkeerd staat op een condoleancekaart. Toch willen veel mensen hun medeleven nog eens extra benadrukken, om een hart onder de riem te steken. Dit is niet altijd even makkelijk, want welke tekst is het meest geschikt. Onderstaande teksten zijn een aantal voorbeelden, die wellicht toepasselijk kunnen zijn voor de condoleancekaart:

• Er is niets dat voorgoed verdwijnt, als men de herinnering bewaart.
• Voor altijd uit het oog, maar voor eeuwig in het hart.
• Soms is er zoveel wat we voelen, maar zo weinig wat we kunnen zeggen.
• Woorden schieten tekort om ons verdriet uit te drukken.
• Ik wens je/jullie veel kracht toe bij het verwerken van dit verlies.
• De hemel heeft er een ster/engel bij gekregen.

Een kaart kan persoonlijk gemaakt worden door de naam van de overledene te gebruiken. Dit kan door bijvoorbeeld onderstaande teksten te gebruiken:

• Dat de herinnering aan (naam) een glimlach mag zijn op uw gezicht.
• (Naam's) sterven is zo moeilijk te verwerken, het doet zoveel pijn. Te moeten leven met de gedachte, dat hij/zij er nooit meer zal zijn.
• Wat een verdriet en gemis dat (naam)is overleden. Ik leef in gedachten met jullie mee.

Wanneer het om een dierbare gaat, zoals een familielid of een goede vriend of kennis, dan is het ook mogelijk om een herinnering op de condoleancekaart te zetten. Herinneringen als: ' De vrouw die ik heb leren kennen als een warm liefdevol persoon, laat een onbeschrijflijke leegte achter' of '(Naam), de meest gewaardeerde timmerman, is er niet meer. Wij zullen zijn hamergetik ontzettend missen'. Een persoonlijke herinnering wordt erg gewaardeerd door de nabestaanden.

Gedichten op een condoleancekaart

Een tekst verzinnen is vaak al moeilijk, een gedicht is nog moeilijker. Om een gedicht t schrijven op een condoleancekaart, hoeft men echter geen dichter te zijn: regels hoeven niet perse te rijmen, als ze maar kloppen en in verhouding met elkaar staan. Enkele voorbeelden van kleine gedichtjes:

Het sterven is slechts
het doven van een kaars
als de ochtend is aangebroken
*****
Een mens kan na een welbesteede dag
's avonds blij en tevreden gaan slapen
zo kan ook het sterven zijn
na een lang en welbesteed leven

Let erop dat een gedicht niet te lang wordt op een kaart: wanneer er gekriebeld moet worden omdat er teveel tekst is, wordt het onoverzichtelijk. Let ook op dat het gedicht van toepassing is: een gedicht over een zeeman op een tekst schrijven van iemand die watervrees had, is natuurlijk uitgesloten. Hiermee kunnen nabestaanden gekwetst worden.

Tips voor het condoleren

Condoleer nooit of te nimmer via een sms of via de email. Dit is heel onpersoonlijk. Daarbij lezen de meeste nabestaanden deze sms of email pas dagen na de uitvaart, omdat ze op dat moment niet bezig zijn met sms-of email-verkeer. Schrijf een condoleancekaart altijd met de hand en nooit via een schrijfmachine of gedrukt via internet. Een handgeschreven kaart is het meest persoonlijke wat men kan versturen: het geeft aan hoeveel medeleven er getoond wordt.

Koop altijd een condoleancekaart of een naturel-kaart. Een condoleancekaart bevat vaak een mooie afbeelding en een tekst. Een naturelkaart kan een afbeelding van bloemen zijn, of wolken. Hier staat geen tekst op. Koop nooit een ander soort kaart zoals een beterschapskaart of een verjaardagskaart. Kaarten met vrolijke of grappige afbeeldingen kunnen spottend overkomen.

Zet altijd een tekst op de kaart. Alleen de naam erop zetten kan echt niet. Dit geeft aan alsof men niet echt meeleeft. Hoe moeilijk ook, een klein zinnetje wordt zeer gewaardeerd. Zie voor voorbeelden, hierboven. Het hoeft geen unieke of originele tekst te zijn, wel moet er het gevoel achter schuil gaan dat er gedacht wordt aan de overledene en nabestaanden. Verstuur de kaart ook tijdig en niet weken achteraf. Het is heel vervelend om een condoleancekaart een paar weken na de uitvaart te ontvangen.