De seksuele ontwikkeling van een kind

Vaak wordt bij seksualiteit gedacht dat dit begint in de pubertijd. Tijdens de pubertijd beginnen jongeren te experimenteren met zoenen en relaties. Het klopt alleen niet dat het tijdens de pubertijd begint, al vanaf de geboorte zijn kinderen bezig met hun seksuele ontwikkeling. Een baby is nog niet bezig met seks of zoenen, maar met hele andere dingen die te maken hebben met de ontwikkeling. Vanaf de geboorte, tot het kind volwassen is ontwikkelt hij zich op seksueel gebied.

• Wat is de seksuele ontwikkeling?
• De verschillende leeftijdsfasen
• Problemen in de seksuele ontwikkeling

Wat is de seksuele ontwikkeling?

De seksuele ontwikkeling gaat niet alleen over liefde en seks, maar ook over intimiteit, lustbeleving, geaardheid en eigen kennis. Steeds meer scholen kiezen ervoor om steeds eerder met seksuele voorlichting te beginnen, zelfs al in de kleuterklas. Dit gaat natuurlijk op een heel andere manier dan op de middelbare school. Ook kleuters stellen al vragen, over waar ze vandaan komen en hoe dat in zijn werk gaat. Dit kan op een heel speelse manier uitgelegd worden.

De verschillende leeftijdsfasen

Iedere leeftijdsfase heeft zijn eigen kenmerken over hoe een kind zich ontwikkelt op seksueel gebied.

De baby (0-1 jaar)

De ouders/verzorgers van een baby zijn voor de baby heel belangrijk in de seksuele ontwikkeling. Al vanaf dag één ontstaat er een band tussen ouder en kind. Deze intimiteit wordt ook onder seksuele ontwikkeling gezien. Het eerste contact met papa en mama is ook zeer goed voor de vertrouwensband.

De orale fase
De baby bevindt zich in de orale fase. Dit houdt in dat de baby dingen ontdekt met de mond. Hij zuigt op dingen zoals op de duim en de speen. Het sabbelen is ook goed voor de lust van de baby, want hij krijgt voeding via de drinkbeker of de borst van de moeder. Na de orale fase, na ongeveer 4 maanden, begint de baby ook te voelen met zijn handen. Hij voelt aan dingen, zoals zijn eigen voeten, het gezicht van papa en zijn speelgoed.

Verbondenheid
De borstvoeding geeft niet alleen voeding, maar het drinken bij de moeder zorgt ook voor intimiteit. Als baby is het belangrijk om intimiteit te ervaren. Als de baby dit niet of te weinig ervaren heeft in zijn babyjaren, kan dat verdere problemen opleveren in de seksuele ontwikkeling.

De peuter (1-3 jaar)

In de peutertijd komt het eerste besef dat jongens en meisjes anders zijn. Dit is een heel grote ervaring voor hun en ze willen daar dan ook van alles van weten. Ze gaan kijken bij hun broertje of zusje, raken geslachtsdelen aan en ervaren hoe dit voelt. Billen voelen ook heel anders aan dan een piemel. Het kijken en aanraken van geslachtsdelen hoort bij deze leeftijdsfase. Het is alleen een probleem als er andere mensen bij zijn. Het kind moet leren dat hij dit wel mag, maar niet met andere mensen erbij. Ook is het belangrijk dat hij leert dat zijn lichaam van zichzelf is, niet iedereen mag daar zomaar aankomen.

De kleuter (4-6 jaar)

Kleuters gaan zichzelf vergelijken met hun ouders, leerkrachten en begeleiders. De meisjes specifiek naar de vrouwelijke rollen zoals de moeder en het jongetje naar de mannelijke figuren zoals de vader. In kleuterklassen zijn vaak hoeken ingericht om dit ook te stimuleren. Kinderen kunnen vader en moedertje of schooltje spelen. Ook kleuters spelen nog steeds met hun geslachtsdelen. Vanaf deze leeftijd wordt ook vriendschap belangrijk. Tijdens de peutertijd spelen kinderen vaak naast elkaar, maar niet met elkaar. Tijdens de kleutertijd begint dit te veranderen. Ze zoeken elkaar op en gaan met elkaar spelen. In de kleuterklas ontstaan de eerste vriendschappen.

Het jonge schoolkind (6-9 jaar)

Deze leeftijdsfase gaat vooral gepaard met meer kennis over zaken. Ze gaan steeds meer weten over dat je eerst seks moet hebben om zwanger te raken. Ook weten ze al dat seks meer is dan alleen zorgen voor voortplanting. Niet alleen de kennis over seks gaat vooruit, ook ontstaan de eerste relaties en komt er kennis over relaties met hetzelfde geslacht. Tijdens het zesde levensjaar wordt er nog steeds wel eens een seksueel spel gespeeld.

Het oudere schoolkind (10-12 jaar)

Op deze leeftijd komt interesse naar seks omhoog. Niet alle kinderen zijn hier mee bezig, maar langzaam gaan ze praten over een erectie of masturberen. Kinderen weten op deze leeftijd meer dan dat wordt gedacht. Door sociale media en vrienden komt veel kennis binnen over seks. Dit kunnen realistische beelden zijn, maar ook zeker onrealistische beelden. Ook komen op deze leeftijd de eerste haartjes op delen waar eerst geen haar was zoals op de oksels en rond de geslachtsdelen. Rond de leeftijd van twaalf kan verliefdheid opkomen of interesse naar anderen. Ook zitten deze kinderen in de fase van dat ze alles maar vies vinden, maar er toch wel geïnteresseerd in zijn

Problemen in de seksuele ontwikkeling

Er kunnen verschillende problemen ontstaan wanneer er iets niet goed gaat in de ontwikkeling. Allereerst is ieder mens anders, dus de een zal eerder geïnteresseerd zijn in zoenen, relaties en seks dan de ander. Door veel te praten met kinderen en door open te zijn kun je veel problemen voorkomen. De kinderen krijgen kennis over wie er wel aan je mag zitten, wat voorbehoedsmiddelen zijn en dat je grenzen moet stellen met wat je wel en wat je niet leuk vindt. Wanneer er problemen zijn met de seksuele ontwikkeling, kan er altijd een afspraak gemaakt worden bij een vertrouwenspersoon, huisarts of seksuoloog.