Slumming: een trend in de 19e eeuw

Slumming was een fenomeen eind 19e/begin 20ste eeuw. Mensen uit de elite trokken de sloppenwijken in om te kijken hoe het leven er daar aan toeging. Dit gebeurde voornamelijk in Londen. Er werden veel verschillende initiatieven ontplooid met tot doel de verbetering van de situatie van de armen, maar de rijken moesten er natuurlijk vaak ook iets bij winnen.

Slumming

Eind 19e tot half 20ste eeuw vonden mensen 'slumming' heel belangrijk. Je moest het leven in de krotten met eigen ogen gezien hebben als lid van de elite. Het werd bijna een toeristische attractie. Adderley was een voorbeeld van een man van goede komaf die z'n rijke leventje heeft opgegeven om tusen de armen te leven en het werk van een priester te doen. Misschien hadden de filantropen de armen wel meer nodig dan andersom. Sommigen zagen het als een soort boetedoening voor de zonde van hun klasse die rijk was geworden over de ruggen van de bewoners van de slums. Velen leerden van deze ervaring en schreven hun bevingen op in rapporten. 'Echte slummers' als Adderley hadden een hekel aan veel anderen die het alleen uit eigenbelang deden. Hij noemde dit 'fashionable slumming', maar legde anderzijds nooit uit wat volgens hem het gewone slumming nu precies inhoudt.

Bezwaren

Er waren ook bezwaren tegen deze nieuwe trend, zoals het argument dat men op deze manier nooit een goed beeld van de armoede kreeg, of dat het een voorrecht van de rijken was en dit precies de tegenstellingen weer weergaf. Bovendien was er niet één groep armen, maar was er een grote diversiteit. Sommige arbeiders hadden een beroep dat seizoensgebonden was en leefden een helft van het jaar in betere buurten of in een betere woning en met meer toegang tot gezond voedsel. Weer anderen waren door een handicap volledig werkeloos en konden qua levensstandaard niet dieper zinken. De slummers noemden wat ze deden overigens zelf vrijwel nooit slumming, want dit had een te negatieve en elitaire lading.

James Hinton was een voorbeeld van een sociaal-filosoof die bijdroeg door zijn promotie van het altruïsme. Hij vond het van essentieël belang dat vrouwen zouden genieten van seksualiteit en schreef veel over seksuele vrijheid waarin hij nogal vooruitstrevende standpunten toonde op het gebied van vrouwenrechten.

Het werk van Octavia Hill

Een andere persoon uit de elite die zich heeft ingezet voor de belangen van de armen was Octavia Hill. Zij zag dat het pachtstelsel in Londen niet deugde. De arbeiders leefden dicht op elkaar gepakt en de eigenaar van de panden onderhield deze niet of nauwelijks. Hill trok zich het lot van deze mensen aan na een bezoek aan een arme wijk op jonge leeftijd. Zij ging de rol van pachter op zich nemen na een gift van een vriend die diende als startkapitaal. Ze herstelde woningen en had persoonlijk contact met haar huurders. De verhoudingen waren in het begin slecht en mensen hadden veel argwaan, maar langzaam verbeterde dit tot een warm contact. Ze trok zich ook niks aan van het beleid van woningbouwverenigingen die tegen meerdere gezinnen op één kamer waren. Dit was namelijk niet te rijmen met de wens van zedelijkheid. De ernstig behoeftigen konden echter geen kamer apart betalen, dit was een feit. Om die reden liet zij wel toe dat meerdere gezinnen op een enkele kamer woonden. Niet met een winstoogmerk, maar uit medeleven. Misschien was het een voordeel dat ze een vrouw was en droeg dit bij aan een beter sociaal contact.

Goede bedoelingen

Met het beetje winst dat Hill maakte met de verhuur van kamers kon ze haar projecten weer verder uitbreiden. Ze maakte gemiddeld zo'n 5% winst, en voorkwam tegelijkertijd dat de huren niet buitensporig hoog werden zoals in sommige andere wijken van Londen. Af en toe moest ze zich er wel bij neerleggen dat partieele verbetering niet mogelijk was omdat ze geen eigendomsbewijs van zekere percelen kon verkrijgen. Ze wilde dat het mogelijk zou worden dat gebouwen tegen een vergoeding onteigend konden worden als dit tot algmeen nut was. Hier zou een commissie voor in het leven geroepen moeten worden. De verwezelijking van dit plan in de Cross-act liep echter uit op een grote teleurstelling, omdat de schadeloosstelling slecht geregeld was.