De Amerikaanse War on Drugs in Zuid-Amerika

De 'War on Drugs' klinkt voor veel mensen vast bekend. Het onderwerp is nogal naar de achtergrond verdwenen met het opdoemen van de problemen in het Midden-Oosten. Drugs-gerelateerd geweld in Midden- en Zuid-Amerika blijft echter een groot maatschappelijk probleem waar maar moeilijk een oplossing voor te vinden is.

War on drugs

• Wat is de 'War on drugs' en waarom is deze gedoemd te mislukken?
• Wat maakt Mexico zo geschikt als drugsleverancier aan de VS?
• Wat is het effect van de drugshandel op de Mexicaanse cultuur?
• Wat zijn narcocorridos?

Wat is de 'War on drugs' en waarom is deze gedoemd te mislukken?

De VS probeert niet te kijken naar de vraag naar drugs maar naar het aanbod ervan en legt hiermee het probleem in het buitenland en dan dus met name de producerende landen als Bolivia en Colombia. Het hoofddoel van de War is dan ook om de productie van drugs tegen te gaan. Productie verminderen zou de prijs doen stijgen waardoor minder mensen de drugs kunnen betalen, maar dit is onzin.

In 1986 komt de War naar Bolivia. Er is dan een offensief van de VS waarbij onder meer landingsbanen gesloten worden die iets met drugstransport te maken hadden.

In 1989 komt het Andesoffensief om cocavelden te vernietigen. 7000 hectare wordt vernietigd maar er komt meer bij dus het offensief mislukt. In 1989 had je ook de Operation Just Cause waarbij een invasie werd gedaan van Panama.

Bolivia werd het succesverhaal genoemd omdat daar het aantal hectare wel afnam volgens cijfers. Het punt was alleen dat in die periode de productie in Colombia steeg, het zogeheten balloneffect. De enige duidelijk indicatie van het succes van de War is de straatprijs van drugs omdat die aangeeft of er meer of minder in omloop is. Hoe hoger de prijs hoe hoger de succesfactor. Dat de verkrijgbaarheid, de prijs en kwaliteit nu zo hoog zijn geeft de mislukking aan.

Het wegnemen van de coca betekent het wegnemen van inkomsten van kleine boeren. Deze boeren zijn zich gaan verenigen en er zijn confrontaties gevolgd met het leger waarbij geweld gebruikt werd. Ook worden wegblokkades als middel gebruikt. De militairen werden gesteund door de VS. De VS heeft zelf een machtsmiddel gecreëerd: de certificatie. Dit is een rapport over hoe het staat met de drugs in verschillende landen. Een negatief stempel betekent geen buitenlandse hulp meer, ook niet van de Wereldbank en het IMF. Dit middel is vaak tegen Bolivia gebruikt als pressiemiddel. Iedere keer dat Bolivia toegeeft aan de VS komen de boeren in opstand waardoor de regering hen weer concessies moet doen waarna de VS weer met sancties komt, het is dus een vicieuze cirkel.

Wat maakt Mexico zo geschikt als drugsleverancier aan de VS?

• In 1975 had je Operatie Condor waarbij besproeiingen als middel werden gebruikt in Sinaloa, hier werden echter alleen kleine boeren het slachtoffer van want de bazen waren als in Guadelajara.
• In 1977 kwam de marihuana-crisis vanwege de besproeiingen maar men kwam terug met coke en heroïne.
• In 1985 sluiten de Colombiaanse kartels een verdrag met Mexicanen om transport door dit land te laten lopen. Het is onmogelijk om de doorgang naar de VS te stoppen omdat het op zo veel manier en zo frequent gebeurd. Het gaat over land met auto’s en vrachtwagens, onder de grond door met tunnels, met vliegtuigen, over zee in containers etc.
• In 1985 werd in Mexico een DEA-agent vermoord.

Wat is het effect van de drugshandel op de Mexicaanse cultuur?

Het effect is gigantisch. De drugshandel is voor veel mensen de enige manier om aan de armoede te ontkomen en bovendien heeft het leven als drugshandelaar een spanningselement. Het leven van de drugs wordt verheerlijkt in liedjes, de narcocorridos, er zijn drugsheilige, kinderen die vernoemd worden naar grote drugshandelaren, degenen die er rijk mee zijn geworden worden verafgood in hun geboorteplaatsen. Ze zorgen ook erg goed voor hun gemeenschap en zijn bij wijze van spreken de andere kant van het loket van de Sociale Dienst. Het werkt ook de corruptie in de hand. Plata o plomo is een uitspraak die iedereen kent. Je helpt mee en pakt het geld of je wordt afgemaakt.

Wat zijn narcocorridos?

Ze hebben teksten over de narcos. Het leven en de wereld van de drugs komt in z’n geheel voorbij. Uit de VS komt protest vanwege de legitimering van de drugshandel. In Mexico is het razend populair. De liedjes zijn niet alleen fictief maar gaan vaak ook over echte narcos en echte gebeurtenissen. De armoede krijgt altijd de schuld van de handel. Duidelijk komt altijd terug dat het gevaar van een narco niet komt van de staat of de politie maar van de concurrenten.