Fuggerei te Augsburg, woonadres van grootvader W.A. Mozart

Het aan de romantische Strasse gelegen Augsburg behoort tot de mooiste steden van Duitsland. Haar rijkdom dankt Augsburg aan de koopmans-en bankiersfamilies Wessler en Fugger. Aan de rand van Augsburg stichtte Fugger de eerste sociale woonwijk van de wereld. Op nr 14 woonde Franz Mozart vanaf 1684 tot zijn dood in 1694. Volgens de Duitsers kwam Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) evenals zijn vader Leopold in Augsburg ter wereld. Uiteraard bestrijden de Oostenrijkers dit. De enige geboorteplaats van Mozart is volgens hen en volgens de boeken Salzburg.

Fuggereimuseum

Het op nr 14 gevestigde Fuggereimuseum laat zich niet uit over het welles of nietes van de geboorteplaats van Wolfgang Amadeus. Wel gaat ze uitgebreid in op de geschiedenis van de Fuggerei. In 1521 werd deze gesticht door Jakob Fugger (1459-1525), bijgenaamd de Rijke. Jakob deed dit mede namens zijn overleden broers Ulrich en Gering ‘tot heil van hun stad en uit dankbaarheid voor de van God ontvangen goederen uit devotie en grootmoedige vrijgevigeheid’.

Geldschieter van Karel V

Jakob was een van de belangrijkste personen uit het rijk van de Zwaben. Voor een groot deel controleerde hij de koper-en zilverproductie van Hongarije en Tirol. Als zaakwaarnemer van de paus voor Midden- en Oost-Europa inde hij de kerkbelastingen en gelden uit de handel in aflaten waarmee rijken hu zonden afkochten. Toch werd Jakob vooral bekend als geldschieter voor Karel V. Zo financierde hij voor Karel V diens verkiezingscampagne. Als pand veroverde Jakob o.a. de productie van de kwikzilvermijnen van Almaden. Een groot deel van zijn winsten investeerde Jakob in onroerend goed, waaronder de Fuggerei.

Bankroet Habsburgers

In 1511 werd Jakob in de adelstand en in 1514 door Karel V tot graaf verheven, evenals zijn neven en erfgenamen. Later leenden ze ook veel geld aan de Habsburgers. Herhaaldelijke staatsbankroeten van de Habsburgers betekenden een drastische afnamen van het familiekapitaal en de macht van de Fuggers. Tenslotte restte de familie Fugger slechts nog een flink stuk land. Opgenomen in de Zuid-Duitse adel legde ze zich later vooral toe op het bevorderen van kunst.

Anton Pieck

Met zijn schilderachtige huisjes en pittoreske straat doet de Fuggerei denken aan een decor van Anton Pieck. Als een oase van stilte heerst er een aangename rust op loopafstand van het drukke Augsburg. Door de eeuwen heen wist de Fuggerei haar sociale betekenis te bewaren. Nu genieten senioren hier een aangename oude dag. Tot vandaag de dag wordt de Fuggerei geleid door het senioraat bestaande uit vertegenwoordigers van drie takken van de familie Fugger. Verwoest door de Tweede Wereldoorlog werd de Fuggerei vanaf 1950 in zijn geheel weer opgebouwd.

Foto: Fiedrich Stettmeyer, bezoekers in de Fuggerei.