Turkse Manieren - De bruiloft

Een huwelijk aangaan is in de turkse cultuur een belangrijk moment. Voordat de echte trouwpartij kan beginnen zijn er nog een aantal dagen vooraf, waarin voorbereidingen worden gedaan. Elk gebied in Turkije kent zijn eigen traditie, maar meestal is de volgorde van de handelingen gelijk.Gemiddeld duurt een turkse bruiloft drie dagen. In dit artikel lees je stapsgewijs hoe en met welke zaken je te maken krijgt als je met een Turkse partner trouwt.

Uithuwelijken en huwelijksaanzoek

Tegenwoordig kiezen de meisjes en jongens zelf met wie ze willen trouwen. Vooraf hebben ze elkaar gezien en gesproken. Soms (het komt nog voor!) hebben ze elkaar nog nooit gezien en kennen elkaar dus niet.Gelukkig mogen de meisjes nu steeds vaker zelf beslissen. In Nederland kennen ze elkaar vrijwel altijd vóór er een huwelijksaanzoek plaatsvind. Vaak zijn het dan nog de ouders die uiteindelijk moeten instemmen.

Uithuwelijken of gedwongen huwelijk.
Vroeger kwam het heel vaak voor dat de aanstaande partner gekozen werd door de ouders. Dit (gedwongen) uithuwelijken komt gelukkig steeds minder voor, maar in Oost-Turkije (met name op het platteland) wil het nog wel eens voorkomen. De vrouw wordt dan tegen de wil uitgehuwelijkt aan iemand uit de familie of aan iemand waarvan de ouders (meestal de vader) denken dat het een geschikte kandidaat is. De redenen kunnen zijn: een beter bestaan (rijkdom) of wanneer de ouders denken dat het meisje iets zal overkomen omdat ze er volwassen (rijp) uitziet. Soms wordt de huwelijk gedwongen, dat heeft dan vaak te maken met de schending van de eer. Heel soms komt het nog voor dat iemand trouwt met een broer of zus v.d. partner, als de partner is overleden. Dit laatste is een hele oude traditie dat van oorsprong veel voorkwam in het midden en oosten van Turkije.

Huwelijksaanzoek

In Turkije is het zo dat het huwelijksaanzoek door de ouders of familie van de man wordt gedaan. Over het algemeen past het niet als de man alleen het huis van zijn aanstaande vrouw bezoekt. Wanneer ze voor de eerste keer bij elkaar komen praten de ouders met elkaar. Het is gebruikelijk een bosje bloemen en/of bonbons mee te nemen. Het meisje moet (dat hoort zo) de koffie uitdelen, zodat haar aanstaande schoonouders haar behendigheid en haar schoonheid kunnen zien. Er wordt gezellig gekletst,gegeten en gedronken. Wanneer beide kanten het eens zijn, kan gelijk begonnen worden met afspraken over hoe en wat. Soms willen de ouders van het meisje nog even nadenken en uitzoeken of dit werkelijk de juiste toekomstige partner zal zijn. De achtergrond van de man, maar ook van de ouders worden vaak eerst uitgezocht. Het moet tussen de man en vrouw klikken, maar ook tussen beide ouders. Soms volgen er meerdere bezoeken bij het meisje thuis, waarna pas een echte beslissing wordt genomen. De voorkeur is vaak iemand uit dezelfde regio (in Turkije) en iemand van hetzelfde geloof. Dezelfde regio en hetzelfde geloof betekent namelijk dezelfde tradities.Tegenwoordig wordt het meisje ook gevraagd of zij er mee instemt. Zo niet, gaat het niet door.

De bruidsschat

De bruidsschat is een huwelijksgift en speelt (nog) een belangrijker rol bij een turks (Islamitisch) huwelijk. Het gaat hier met name om geld, goud of vastgoed. De hoogte van de bruidsschat wordt bepaald door onderhandelingen tussen de familie van de bruid en de familie van de bruidegom. De bruidsschat is een huwelijksgift van de bruidegom aan de bruid (niet aan haar familie).Vroeger werd een zeer hoog bedrag gevraagd, wat zelfs onmogelijk was voor de bruidegom (vooral in gebieden waar armoede heerst). Tegenwoordig doet men er wat makkelijker over, maar het blijft een traditie. Er moeten hierover duidelijk afspraken gemaakt voor de bruiloft begint.

Verloving

Nadat het huwelijk door beide ouders zijn ingewilligd kan de verloving beginnen. Er volgen dagen met inkopen. Het meisje gaat samen met haar aanstaande partner, in aanwezigheid van familie, de stad in om kleding uit te zoeken voor de verlovingsdag. Bij de juwelier worden gouden ringen uitgezocht.

De ringen en het lintje

Op de verlovingsdag is de vrouw en man mooi gekleed. De ringen worden aan een lint vastgemaakt en dan mogen ze elkaars ringen over de vinger schuiven. Voordat het lintje geknipt kan worden is het gebruikelijk dat de imam (of een andere vertegenwoordiger) een paar goede woorden doet. De schaar wordt op een versierd dienblad gebracht en vervolgens wordt het lint geknipt. Meestal wordt dit gedaan door een imam of iemand anders die religieus is. Tegenwoordig zie je steeds vaker dat een broer of ander familielid van het meisje het lint doorknipt. Wanneer het lintje verbroken is, betekent het dat de aanstaande partners verloofd zijn. De gasten krijgen een mooi versierd zakje met snoep als aandenken.

Verlovingsfeest wel of niet?

Op het platteland en in armoedige gezinnen wordt het niet echt uitgebreid gevierd. Toch wordt wel vaak lokum (turks fruit) met een koekje en limonade aangeboden. Soms wordt het gevierd met de trom en trompet. Er wordt dan gedanst en niet te vergeten de belangrijke turkse volksdans: halay. Wanneer het mooi weer is, wordt dit vaak buiten gedaan.

In de steden wordt de verloving over het algemeen wel uitbundig gevierd. Soms wordt er een zaal gehuurd, maar het kan ook gewoon bij het meisje thuis. Tijdens het verlovingsfeest worden er geschenken gegeven aan de toekomstige bruid en bruidegom.

De tijd tussen verloving en de bruiloft duurt over het algemeen enkele maanden tot een jaar.

Heel soms, i.v.m. de kosten, vindt de verloving en de bruiloft tegelijkertijd plaats. Het is dan één groot feest.

Ruim van te voren wordt afgesproken hoe de bruiloft plaats zal vinden. thuis, in een zaaal of in de moskee?

Daarna worden de trouwkaartjes gedrukt en uitgedeeld.

Trouwen voor de Wet en voor de Imam

In Turkije is het verplicht te trouwen voor de Wet én voor de Imam. Voor een rechtsgeldig huwelijk moet dit gebeuren in aanwezigheid van twee getuigen.

Trouwen voor de Wet.

Voor het huwelijk moeten de bruid en bruidegom minimaal 18 jaar oud zijn. De aanstaande bruid en bruidegom komen op het gemeentehuis en tekenen, na het "Ja-woord", in het trouwboek. Ook de getuigen tekenen mee. Net zoals in Nederland. In Turkije zijn vaak zeer veel gasten,vooral vrouwen, aanwezig zijn bij de burgerlijke huwelijkssluiting. Na afloop wordt het bruidspaar gefeliciteerd, zoals gebruikelijk. Het burgerlijke huwelijkssluiting vindt plaats vóór de bruiloft. In Turkije is het gebruikelijk om het op de dag van de bruiloft te doen. In Nederland wordt dit vaak weken of soms maanden van te voren gedaan. Met name als de partner vanuit het buitenland moet komen. Het trouwboekje is namelijk het bewijs en zo kunnen ze makkelijker een verblijf aanvragen.

Trouwen voor de Imam.

In Turkije hebben de moslims een verplichting om voor de Imam te trouwen. Het geldt als een verbintenis tussen de man en de vrouw.Deze religieuze huwelijkssluiting is niet hetzelfde als een kerkelijk huwelijk in Nederland. Het verschil is namelijk dat de Imam vaak gewoon naar het huis van de bruid of bruidegom gaat. Het duurt overigens veel korter, namelijk ongeveer 10-15 minuten. Naast de uitwisseling van aanbod en aanvaarding en het vaststellen van de bruidsgave, wordt soms uit de Koran gereciteerd of wordt een kort gebed opgezegd. Zowel bruid als bruidegom worden drie keer gevraagd met het huwelijk in te stemmen. Vaak wordt er een huwelijksdocument opgesteld, met daarin o.a. de bruidsgave. Hierin staat de wens van de bruid (meestal geld, goud of een vastgoed), voor als de bruidegom later het huwelijk verbreekt.

De Turkse bruiloft; 3 dagen feest!

Een Turkse bruiloft duurt over het algemeen drie dagen. In sommige streken in Turkije iets langer, maar de volgorde is het zelfde. De bruiloft kan plaatsvinden in een grote zaal, thuis of in de moskee. Een Turkse bruid kleedt zich in een westerse, witte trouwjurk, voorzien van sluier en (en vaak) sleep.

Twee hulp-personen (in het turks: Sağdıç)

Vóór de bruiloft moeten zowel voor de bruid als de bruidegom een persoon zijn die hen begeleidt. Meestal kiezen ze voor een pas getrouwd stel en vaak zijn het familieleden of goede kennissen. De man loopt met de bruidegom mee en de vrouw met de bruid. Overal waar ze naar toe gaan, gaan ze dan samen. Samen naar de kapper, samen shoppen, samen naar de fotograaf etc. Het doel is eigenlijk hulp aanbieden aan de toekomstige partners. Ze leggen bijvoorbeeld uit wat ze moeten doen en wanneer. Ze geven als het ware steun en dienen ter bescherming. Zij dienen ook als een soort getuigen. Ze hebben een speciale gereserveerde stoel naast de bruid en bruidegom op de bruiloft. Zij zijn de hele bruiloft en alle dagen vooraf aanwezig tot aan de huwelijksnacht. Daarna blijven het meestal hele goede vrienden van de bruid en bruidegom.

---

DAG 1:

Bezichtigen van de bruidskist

---

De bruidskist is gebruikelijk bij een bruiloft. Dit zit boordevol met borduursels, tafellakens, gehaakte kleedjes, versierde handdoeken etc. Vaak heeft de bruid dit zelf met de hand gemaakt. De bruidskist wordt uitgestald bij de bruid thuis. De bruilofsgasten kunnen een kijkje komen nemen. Een deel v.d. bruidskist wordt gegeven aan de ouders en familieleden van de bruidegom, als geschenk.

---

DAG 2:

Henna-Feest

---

Het Henna-feest (in het turks: Kina Gecesi) is altijd één dag voor de bruiloft. Henna hoort bij de Turkse bruiloft. Henna is het symbool voor geluk en bescherming. Het is ook een oude traditie om aan te tonen dat het meisje "vrouw" wordt. Het Henna-Feest begint vroeg in de avond en eindigt tegen de nacht.

Bij de bruid thuis

Het Henna-Feest wordt veelal bij de bruid thuis gevierd onder de vrouwen (soort vrijgezellenavond). De aanstaande bruid is mooi opgemaakt, het haar is in model gebracht en draagt een mooie avondjurk. Kortom ze ziet er vaak schitterend uit, omdat het vandaag haar laatste dag is voor de bruiloft.

Op het Henna-Feest wordt er echt feest gevierd onder de vrouwen. Veel muziek, dansjes, lekkernijen, etc. Dit is de laatste avond van de bruid, waarop ze in haar ouderlijk huis zal verblijven. Het is dan vaak ook een emotionele tijd voor de moeder, maar ook voor de bruid. Vanaf morgen moet de bruid zich meer thuisvoelen bij haar man en zijn familie!

Halverwege het Henna-Feest komen de moeder, zussen, tantes, nichten en vriendinnen van de bruidegom aan de deur van de bruid. Ze komen het Henna aanbrengen. Het is dan avond en het licht gaat uit. De meisjes (meestal vriendinnen van de bruid) gaan in een kring staan met in hun handen een brandend kaarsje. De kaarsjes zijn vaak in balletjes henna gedrukt (zoals klei).
Ze zingen liedjes en lopen om de bruid heen.

De bruid heeft een rode sluier over haar hoofd heen. Daarna brengt een familielid van de bruidegom het Henna aan op de handen (en vaak ook voeten) van de bruid. Het Henna moet even inwerken en zodoende worden de handen en voeten bedekt met. (vaak in het rood). De rode sluier gaat eraf en er wordt verder gefeest.

De vriendinnen en familieleden van de bruid blijven meestal de hele avond bij haar gezelschap te houden.

Bij de bruidegom thuis.

Mannen verzamelen zich bij de bruidegom thuis of soms ook bij de bruid, maar dan wel in een aparte ruimte. De bruidegom krijgt een groene sluier over zijn hoofd. Bij de bruidegom wordt ook Henna aangebracht op de hand. Ook de bruidegom viert onder zijn vrienden, neven en andere familieleden een beetje feest. Er wordt gedanst en gegeten onder het genot van muziek. Dit is vaak bij de bruidegom thuis. Er is een Imam aanwezig die d.m.v. Koranrecitatie het bruidspaar geluk, vruchtbaarheid en gezondheid wenst.

In Nederland wordt vaak een zaaltje gehuurd om het Henna-Feest te vieren, veelal alleen voor de vrouwen. Soms zijn de mannen erbij, maar ze zitten meestal apart. Wanneer het henna aan wordt gebracht zijn de bruid en bruidegom wel vaak naast elkaar. Nadat het henna is aangebracht, gaan ze samen dansen.

---

DAG 3:

De Bruiloft

---

Dit is een drukke vermoeiende dag voor zowel de bruid als bruidegom. De bruiloft begint vaak s'avonds en eindigt tegen de nacht. Al vroeg in de middag moet de bruid naar de kapper, waar ze mooi wordt versierd. Make-up, de bruidsjurk, kroontje, sluier etc. Soms wil de bruid met haar hoofd bedekt verschijnen. Ook dan zorgt de kapper voor een mooie verwikkeling van de doek om het hoofd. Meestal gaat het bruidspaar nog even naar een fotograaf om mooie trouwfoto's te laten maken.

Het lint om het middel (Belangrijk!)

Als teken van haar maagdelijkheid zal de vader of broer van de bruid haar een rood lint om het middel knopen. Dit gaat volgens een ritueel. Met deze plicht laten ze zien dat het meisje "maagd" het huwelijk ingaat. In Turkije en zeer belangrijke kwestie!

Versierde auto

Ondertussen wordt een auto versierd, waarin de bruid en bruidegom naar de zaal worden gereden. In Turkije wordt er ook nog na de bruiloft een toer gemaakt met de versierde auto. Vaak zie je de voorletters van de bruid en bruidegom op de achterruit van de auto.

Turkse bruiloften kennen vaak zeer veel gasten. Zowel familie, vrienden en kennissen van de bruid en bruidegom zijn uitgenodigd.

Bruiloft in een zaal.

Er wordt een (grote) zaal gehuurd, omdat er veel mensen zijn uitgenodigd, die vaak met hun hele gezin komen. Het is vaak een overvolle zaal vol met volwassenen, jongeren en kleine kinderen. Meestal veel drukker dan verwacht. Een tip is dus om op tijd aanwezig te zijn!

Voor de bruid en bruidegom is een aparte tafel versierd. Voor de naaste familieleden is meestal een tafel gereserveerd dichtbij de versierde tafel.

De ouders van zowel de bruid als bruidegom verwelkomen de gasten en staan bij de ingang te wachten. De bruid en bruidegom komen later. Er is een muziekband die de hele avond zal zorgen voor de muziek. In het midden wordt een ruimte opengelaten waar de mensen kunnen dansen. Soms is er ter traditie ook een trom en trompet aanwezig. Dat maakt de bruiloft wat origineler.

Een uur later, na aanvang, komen de bruid en bruidegom in de versierde auto aan bij de zaal. Bij de ingang staan jonge meisjes en vrouwen die met hun armen omhoog een boog vormen. De bruid en bruidegom moeten onder deze boog door de zaal binnenkomen. Het licht is vaak gedimt en er speelt een romantisch lied waarop de bruid en bruidegom hun eerste dans doen. Al gauw wordt de ruimte helemaal gevuld met de gasten die zin hebben om te dansen.

Koffie, thee, frisdrank, nootjes, hapjes en soms een volledige maaltijd worden aangeboden tijdens de bruiloft. Een cameraman en fotograaf zorgen ervoor dat alles vastgelegd wordt.

De bruidstaart

De bruidstaart (vaak 5-6 lagen) wordt binnengereden op een daverend muziekritme. De bruid en bruidegom worden geroepen om de taart aan te snijden. Ze mogen elkaar een hapje geven van de taart. Vóórdat de mes over de taart gaat wordt het vaak tegengehouden door de bediener v.d. zaal. "het mes snijdt niet!" wordt dan geroepen. Dat betekent dat er geld nodig is om hem scherp te krijgen. Heel raar, maar dat is een traditie in Turkije. Papiergeld wordt dan op de taart geplakt net zolang tot de kok er tevreden mee is. Hiermee moet uitgekeken worden, want soms loopt het bedrag wel erg op. Dan moet er op een gegeven moment ingegrepen worden. Het geld gaat namelijk naar de zaalverhuurder. In Nederland wordt het niet gedaan, maar in zalen in Turkije komt het bijna altijd voor.

Huwelijksgiften

Tegen het einde van de bruiloft wordt de bruid en bruidegom weer naar voren geroepen op het podium. Nu kunnen de geschenken worden gegeven. Vaak is dat in de vorm van geld of goud. Eerst zijn de naaste familie van de bruid en bruidegom aan de beurt en later pas de andere gasten. De bruid krijgt heel veel gouden sierraden als geschenk.De kettingen en armbanden worden omgedaan en de kleine muntvormige goud wordt, net zoals het geld, aan de bruidsjurk gespeld. Bij de bruidegom precies hetzelfde. Alle geschenken worden door iemand in de microfoon gesproken zodat iedereen hoort wie wat heeft gegeven. Ook is het belangrijk voor later (alles wordt vastgelegd op film of papier) want in de toekomst moet het aanstaande paar niet een minderwaardig geschenk teruggeven als iemand van de aanwezige gasten gaat trouwen.

Na afloop van de bruiloft neemt de bruid afscheid van haar ouders, familie en vrienden. Het bruidspaar stapt in de versierde auto op weg naar het huis van de bruidegom. Voordat ze naar huis gaan rijden er vaak vele auto's toeterend achter de versierde auto aan. In Nederland kan dat vaak niet, omdat het vaak laat in de avond is en het storend is voor omwonenden. In Turkije is het heel gebruikelijk.

Bruiloft op het platteland

Op het platteland wordt de bruiloft iets anders gevierd. De volgorde blijft hetzelfde, maar omdat het thuis of buiten (in de zomer) wordt gevierd is er vaak geen bruidstaart aanwezig. Er is wel muziek waarop gedanst kan worden, maar de trom en trompet zijn hierbij de belangrijkste instrumenten. Vaak hebben de mensen niet het geld ervoor om een zaaltje te huren en het uitbundig te vieren. Dan wordt het gewoon in en rondom het huis gevierd. Natuurlijk zijn er huwelijksgiften als geld en goud, die horen er nou eenmaal bij.

Bruiloft in de moskee

De bruiloft in de moskee is heel anders dan een normale bruiloft. Mannen en vrouwen zitten gescheiden. Er is geen muziek en er wordt niet gedanst. Er wordt gereciteerd uit de koran en er worden religieuze liederen gezongen. Streng Islamitisch opgevoede mensen maken hier vaker gebruik van. Tegenwoordig willen ook meisjes met een hoofddoek gewoon in een zaal trouwen; een gewone bruiloft met muziek en dans.

De huwelijksnacht

Dit is de eerste nacht die de bruid en bruidegom samen doorbrengen. Na de bruiloft komen ze voor het eerst samen in hetzelfde bed. Dit is een zeer spannende ervaring voor beiden. De eerste keer sex hebben met je getrouwde partner. De volgende dag wordt in sommige regio's van Turkije het laken laten zien aan een vrouwelijk familielid van de man. Het bloed op de laken is een bewijs voor de maagdelijkheid van de vrouw. Hiermee is bewezen dat ze maagd was, vóór ze het huwelijk aanging.

Hand kussen.

Meestal een week na de huwelijksnacht, gaat het nieuwe echtpaar het huis van de ouders van de echtgenote bezoeken. De ouders van de echtgenoot hebben ze meestal al eerder gezien. Ze moeten als onderdanigen de hand kussen van de ouders. Dat is nou eenmaal een traditie in Turkije. Door de hand te kussen vertoon je respect. Elke keer wanneer ze elkaars schoonouders ontmoeten, wordt aan het begin hand gekust. Sommige moderne ouders hebben dat liever niet elke keer, maar er zijn families waarin dat heel normaal is.

De achternaam

Na het huwelijk draag je, zoals gewoonlijk ook in Nederland, de achternaam van je man. In Nederland staat voor het streepje de achternaam van je man en daarachter je meisjesnaam. In Turkije wordt de meisjesnaam echter weggelaten. Overal draag je de achternaam van je man.

Bloedonderzoek (nieuwe plicht in Turkije).

In Turkije is het (bijna overal) een plicht om een bloedonderzoek te laten doen voor het echte huwelijk. Dit ter preventie van ernstige erfelijke bloedziekten, waaronder o.a. Thalassemie en Sikkelcelanemie. Er wordt daarna een verklaring getekend, waarop staat dat je elkaar accepteert.

Het Turkse Consulaat

Wanneer je in Nederland woont en wilt trouwen met een Turkse partner, dan moet je zowel voor de Nederlandse Wet als voor de Turkse Wet trouwen. Het Nederlandse gebeuren vindt zoals gebruikelijk plaats in het gemeentehuis. Als de partner in Turkije woont kun je voor het trouwen voor de Turkse Wet kiezen: óf in Turkije óf op het Turkse Consulaat in Nederland. Als de partner ook in Nederland woont dan kan het makkelijker op het Turkse Consulaat in Nederland. Het is verstandig om vooraf te weten welke documenten er overlegd moeten worden. Kijk hiervoor op de site van de Rijksoverheid.