De Catechismus van de Katholieke Kerk

In het jaar 1960 werd door het bisdom van Roermond een catechismus gemaakt, speciaal voor kinderen van de toenmalige lagere school. In het boekje stonden de belangrijke gebeden, de artikelen en oefeningen van het geloof en de tien geboden. Daarnaast meer dan 500 vragen en de daarbij behorende antwoorden. De kinderen moesten die vragen kunnen beantwoorden. Het boekje was een uitgave voor het godsdienstonderwijs en spoorde de katholieke godsdienstonderwijzers aan zich met grote zorg van deze gewichtige taak te kwijten.

De twee belangrijkste gebeden

Het Onze Vader

Onze Vader, die in de hemel zijt, Uw naam worde geheiligd;
Uw Rijk kome; Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel
Geef ons heden ons dagelijks brood;
En vergeef ons onze schulden zoals ook wij aan anderen hun schuld vergeven;
En leid ons niet in bekoring, maar verlos ons van het kwade. Amen.

Het Wees Gegroet

Wees gegroet, Maria, vol van genade, de Heer is met U;
gij zijt de gezegende onder de vrouwen en gezegend is Jezus, de Vrucht van uw schoot;
Heilige Maria, Moeder van God, bid voor ons zondaars,
nu en in het uur van onze dood. Amen.

De Twaalf Artikelen van het Geloof

• Ik geloof in God, de Almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde.
• En in Jezus Christus, Zijn enige Zoon, onze Heer.
• Die ontvangen is van de Heilige Geest, geboren uit de Maagd Maria.
• Die geleden heeft onder Pontius Pilatus, is gekruisigd, gestorven en begraven.
• Die nedergedaald is ter helle, de derde dag verrezen uit de doden.
• Die opgestegen is ten hemel, zit aan de rechterhand van God de Almachtige Vader.
• Vandaar zal Hij komen oordelen de levenden en de doden.
• Ik geloof in de Heilige Geest,
• de Heilige Katholieke Kerk, de gemeenschap van de Heiligen,
• de vergeving van de zonden,
• de verrijzenis van het lichaam,
• het eeuwige leven. Amen.

De Tien Geboden

Ik ben de Heer, Uw God

• Gij zult geen afgoden vereren, maar Mij alleen aanbidden en boven alles beminnen.
• Gij zult de Naam van de Heer, uw God, niet zonder eerbied gebruiken.
• Weer gedachtig, dat gij de Dag des Heren heiligt.
• Eer uw vader en uw moeder.
• Gij zult niet doden.
• Gij zult geen onkuisheid doen.
• Gij zult niet stelen.
• Gij zult tegen uw naaste niet vals getuigen.
• Gij zult geen onkuisheid begeren.
• Gij zult niet onrechtvaardig begeren, wat uw naaste toebehoort.

De Vijf geboden van de Heilige Kerk

Gij zult:

• De verplichte feestdagen vieren als zondag.
• Op zondagen en verplichte feestdagen de H.Mis bijwonen en geen verboden werk doen.
• Op onthoudingsdagen geen vlees gebruiken en op vastendagen vasten.
• Ten minste eenmaal per jaar biechten.
• In de Paastijd de H. Communie ontvangen.

De geheimen van de rozenkrans

De blijde geheimen

1. De Engel Gabriël brengt de blijde boodschap aan Maria
2. Maria bezoekt haar nicht Elisabeth.
3. Jezus wordt geboren in een stal van Bethlehem.
4. Jezus wordt in de tempel opgedragen.
5. Jezus wordt in de tempel wedergevonden.

De droevige geheimen

1. Jezus bidt in doodsangst tot Zijn hemelse Vader.
2. Jezus wordt gegeseld.
3. Jezus wordt met doornen gekroond.
4. Jezus draagt Zijn kruis naar de berg van Calvarië.
5. Jezus sterft aan het kruis.

De glorievolle geheimen

1. Jezus verrijst uit de doden
2. Jezus stijgt op ten hemel.
3. De Heilige Geest daalt neer over de Apostelen.
4. Maria wordt in de hemel opgenomen.
5. Maria wordt in de hemel gekroond.

De drie delen

De drie delen van de catechismus zijn verdeeld in aparte "lessen".
De leerlingen van de lagere school moesten alle vragen en antwoorden uit hun hoofd leren en werden ook overhoord.
Wel werden de vragen verdeeld over de leerjaren. Hoe moeilijker de vragen en hoe langer het antwoord.

Het eerste deel

Over de geloofsbelijdenis of de twaalf artikelen van het geloof

Jezus heeft gezegd: IK BEN DE WAARHEID.(Joh. 14,6).
Wie luistert naar mijn Woord, en in Hem gelooft, die mij heeft gezonden, hij heeft het eeuwige leven. (Joh. 5,24).

Het eerste deel gaat vooral over God, Jezus, de Heilige Geest én de Heilige Kerk.
Aan de hand van enkele vragen en bijbehorende antwoorden wordt hier een beeld gegeven.

• Waaruit weten wij dat God bestaat

Dat God bestaat weten wij uit de openbaring die Jezus ons gedaan heeft en uit alles wat geschapen is.

• Welk voordeel geeft ons de gedachte aan Gods Voorzienigheid

De gedachte aan Gods Voorzienigheid troost en bemoedigt ons in lijden en tegenspoed, en doet ons altijd op God vertrouwen.

• Wat doet onze engelbewaarder voor ons

Onze engelbewaarder beschermt ons naar ziel en naar lichaam; hij helpt ons tijdens ons leven en in het uur van onze dood.

• Wat ontvingen Adam en Eva tegelijk met de heiligmakende genade

Tegelijk met de heiligmakende genade ontvingen Adam en Eva nog bijzondere voorrechten:
de geneigdheid tot het goede
een helder inzicht
het vrij zijn van lijden en dood.

• Wat is de erfzonde

De erfzonde is de toestand van zonde of van vijandschap met God, die alle mensen van Adam erven.

• Wat betekenen de namen "Jezus" en "Christus"

"Jezus" betekent "De Heer redt"; "Christus" betekent "Gezalfde".

• Wat deed Jezus bij het begin van zijn openbaar leven

Bij het begin van Zijn openbaar leven liet Jezus zich door Johannes dopen in de Jordaan. Daarna vastte Hij veertig dagen en nachten in de woestijn en werd Hij door de duivel bekoord.

• Waarom zullen niet alle mensen zalig worden

Niet alle mensen zullen zalig worden, omdat zij niet allen met Gods genade meewerken.
Wij herdenken het Lijden van Jezus vooral gedurende de Goede Week en door de oefening van de Kruisweg.

• Waarom moeten wij de Heilige Geest bijzonder vereren

Wij moeten de Heilige Geest bijzonder vereren, omdat Hij de heiligende kracht is in de Kerk en in ons. Wij vereren de Heilige Geest door het gebed: Kom Heilige Geest, vervul de harten van Uw gelovigen en ontsteek in hen het vuur van Uw liefde

• Hoe noemen wij de kerk die Jezus gesticht heeft?

De kerk die Jezus gesticht heeft, noemen we de Heilige Roomse Katholieke Kerk.

• Heeft de heilige Kerk de macht om zonden te vergeven

De heilige Kerk heeft van Jezus Christus de macht ontvangen om alle zonden te vergeven, hoe zwaar en talrijk die ook mogen zijn.

Het tweede deel

Over de genade en de genademiddelen

Jezus heeft gezegd: IK BEN HET LEVEN. (Joh. 14,6).

In het tweede deel worden de Sacramenten beschreven.
Ook hier weer een beeld naar aanleiding van vragen en antwoorden.

• Wat zijn Sacramenten

Sacramenten zijn heilige handelingen en woorden, door Jezus Christus ingesteld, om de genade te geven, die zij aanduiden.

• Waarom is het H. Doopsel het noodzakelijkste sacrament

Het H. Doopsel is het noodzakelijkste sacrament, omdat door het H. Doopsel de erfzonde wordt vergeven en het recht op de hemel wordt geschonken.

• Wat is het H. Vormsel

Het H. Vormsel is het Sacrament, waardoor de Heilige Geest op bijzondere wijze in ons komt, om ons te versterken in het geloof.

• Wat is de H. Eucharistie

De H. Eucharistie is het offer en het Sacrament, waarin Jezus zelf, onder de gedaanten van brood en wijn Zich offert, genuttigd wordt en tegenwoordig blijft.

• Wanneer worden de zonden in de Biecht vergeven

De zonden worden in de Biecht vergeven als de priester de absolutie geeft.

• Wat is het noodzakelijkste voor de biechteling

Het noodzakelijkste voor de biechteling is het berouw..

• Wat is een aflaat

Een aflaat is een kwijtschelding van tijdelijke straffen, die de H. Kerk ons verleent buiten de Biecht.

• Wat is het H. Oliesel

Het H. Oliesel is het Sacrament, dat de zieke kracht geeft om christelijk te sterven.

• Wat is het H. Sacrament van het Huwelijk

Het H. Sacrament van het Huwelijk is het Sacrament, waardoor man en vrouw zich in liefde verenigen, om met de hulp van Gods genade een christelijk gezin te stichten.

• Wat is het H. Priesterschap

Het H. Priesterschap is het Sacrament, dat aan degenen, die daartoe geroepen zijn, de macht verleent, om het Priesterschap van Christus voort te zetten.

Het derde deel

Hoe wij als christenen moeten leven

Jezus heeft gezegd: IK BEN DE WEG. (Joh. 14,6).
Dit deel gaat over eerbied, gezag, hoop en liefde,deugd en zonde.

• Wanneer leven wij volgens de leer van Christus

Wij leven volgens de leer van Christus, als wij de geboden onderhouden, zoals Hij ze ons geleerd heeft.

• Wat is zonde

Zonde is iedere vrijwillige overtreding van de wet van God.

• Op wie steunt onze hoop

Onze hoop steunt op Jezus Christus, die voor ons de eeuwige zaligheid heeft verdiend.

• Waarom is de liefde de grootste van alle deugden

De liefde is de grootste van alle deugden, omdat de liefde ons het innigst met God verenigt.

• Waarom vereren wij de heiligen

Wij vereren de heiligen ]omdat Gods genade bijzonder in hen werkt en zij de trouwste dienaren zijn van Christus en onze voorsprekers in de hemel.

• Welke zijn de plichten van kinderen jegens hun ouders

De kinderen moeten hun ouders beminnen en eerbiedigen, hun gehoorzamen en ze in hun nood bijstaan.

• Wanneer beoefenen wij de deugd der rechtvaardigheid

Wij beoefenen de deugd der rechtvaardigheid, als wij aan ieder het zijne geven en aan ieder het zijne gunnen.

• Welke zijn de goede werken die in de H. Schrift vooral worden aanbevolen

De goede werken,die in de H. Schrift worden aanbevolen, zijn: het gebed, de versterving en de werken van barmhartigheid en van naastenliefde.

Bouwt voort op uw allerheiligst geloof, bidt in de heilige geest, bewaart uzelf in Gods liefde en rekent op de barmhartigheid van onze heer Jezus Christus ten eeuwige leven. (Judas 20,21).

Lees verder

• De Rooms-Katholieke Kerk en haar oorsprong
• Pasen, de feestdag na de vasten- en passietijd
• Pinksteren, Hemelvaartsdag en de IJsheiligen, Luilak
• Het vieren van oud en nieuw, waarom op 1 januari?
• Naamdagen in juni Sint-Vitus, Sint-Antonius en Sint-Jan