Hoe laat je je uitschrijven uit de katholieke kerk?
Ben je van huis uit katholiek maar heb je niets met het katholieke geloof, kom je nooit in de kerk? Dan hoor je bij de grote meerderheid van mensen die officieel als katholiek geregistreerd zijn. Je wordt meegeteld als lid van de kerk omdat je ooit katholiek gedoopt bent als baby. Dat heeft invloed op zaken waar je misschien helemaal niet achter staat. Wil je dit niet dan kun je je laten uitschrijven bij de katholieke kerk, al kost het enige moeite.
Katholiek in Nederland
Nederland telt bijna 4 miljoen mensen die als katholiek geregistreerd staan, dat is ruim een kwart van de bevolking (2018). De overgrote meerderheid daarvan is niet-praktiserend ('doet er niets mee') maar van huis uit katholiek, en beschouwt zichzelf als ietsist (gelooft in iets), agnost (weet het niet) of atheïst (gelooft niet in god). Slechts een paar procent van de mensen die officieel katholiek zijn bezoekt zondags de kerk. Iedereen die als katholiek geregistreerd staat is ooit gedoopt, bijna altijd als baby. Omdat de ouders of grootouders dat wilden, of omdat het nou eenmaal gewoonte was in de familie. Dat betekent dat van een bewuste keuze van jou uit persoonlijke overtuiging geen sprake was bij de beslissing om jou lid van de katholieke kerk te maken. Hoe goed bedoeld misschien ook, die beslissing werd door anderen voor je genomen.Waarom zou je je laten uitschrijven uit de katholieke kerk?
Je kunt zeggen dat je geen last hebt van je lidmaatschap van de katholieke kerk: je hoeft van niemand (meer) naar de mis, er komt niemand aan de deur vragen waar je blijft. Er rust geen taboe meer op om niet naar de kerk te gaan. Of je hebt er gewoon nooit zo bij stilgestaan. Dus waarom zou je dan de moeite nemen om je te laten uitschrijven?Uitschrijving geeft een belangrijk signaal af
Door je te laten uitschrijven wordt duidelijk dat je het niet eens bent met de gang van zaken in de katholieke kerk. Het kan gaan over de algemene visie van de kerk, bijvoorbeeld de religieuze dogma's waar je je niet in kunt vinden. Of de standpunten die de paus inneemt en de rol die het vaticaan speelt in de wereldpolitiek, denk aan het al dan niet uitdelen van condooms in Afrikaanse landen in de strijd tegen AIDS. De talrijke meldingen van misbruik door geestelijken van kinderen, waarbij het woord 'doofpot' steeds weer valt.Door minder leden wordt de invloed van de kerk op de maatschappij kleiner
Hoe meer katholieken, hoe meer overheidssteun en subsidies worden toegekend aan religieuze organisaties. Denk aan omroepen die uitzenden vanuit een religieuze - bijvoorbeeld katholieke - grondslag; die hoeven geen betalende leden te hebben, ze krijgen zendtijd naar het aantal religieuzen dat geregistreerd staat. Het aantal geregistreerde religieuzen (en daarmee de invloed) is medebepalend in de maatschappelijke discussie over de acceptatie van homoseksuelen, de rol van vrouwen, standpunten over abortus, prenataal onderzoek, euthanasie, stamcelonderzoek en de verruiming van de openingstijden van winkels op zondagen. Zolang je officieel katholiek bent, word je als lid meegeteld. En ook hier geldt: wie zwijgt, stemt toe.Uitschrijven uit de katholieke kerk: hoe pak je dat aan?
De beslissing om je te laten uitschrijven is één, de daad bij het woord voegen is een ander verhaal. Het uitschrijven uit de katholieke kerk is helaas niet met een simpel telefoontje of e-mail te regelen. Er moet een aantal brieven worden verstuurd, naar diverse instanties. Die hoeven niet aangetekend te zijn. In totaal gaat het om zes brieven. Per brief moet een kopie van het identiteitsbewijs bijgevoegd worden. Als het goed is komt er een bevestiging als antwoord. Er mogen door de kerkelijke instanties geen kosten in rekening worden gebracht. Het gaat om de volgende instanties:- Gemeentelijke Basis Administratie (GBA) in je woonplaats, dit is om te voorkomen dat je gegevens worden opgevraagd door kerkelijke instanties
- Centrale Administratie Kerkgenootschap
- SILA - Stichting Interkerkelijke Ledenadministratie
- Parochie in je huidige woonplaats
- Het doopregister, in de parochie waarin je bent gedoopt
- Het bisdom van de provincie waar je woont
Eens gedoopt, altijd gedoopt...
Voor alle duidelijkheid: je naam wordt niet weggehaald uit het doopregister, want eens gedoopt blijft gedoopt. Zoiets als 'ontdopen' bestaat dus niet letterlijk. Er wordt in het doopregister een aantekening achter je naam gezet, wat inhoudt dat men op de hoogte is van je beslissing en dat je niet meer als lid van de katholieke kerk mag worden meegeteld.Voorbeeldbrieven en adressen
Het is handig om een voorbeeld te hebben voor een goede brief naar alle betrokken instanties. Voorbeeldbrieven, die je kosteloos kunt kopiëren, zijn te vinden op Uitschrijven kerk. Hierin hoeven alleen de eigen gegevens nog ingevuld te worden. Ook alle benodigde adressen zijn hier te vinden.Gerelateerde artikelen
Geschiedenis: de reformatie van de kerkDe reformatie in de kerk een paar honderd jaar geleden heeft erg veel invloed gehad. Door deze reformatie kennen we tege…
Verschil kerkhervormers Johannes Calvijn en Maarten LutherEr is een beeldvorming ontstaan over Johannes Calvijn die totaal niet overeenstemt met de werkelijke persoon. Nu nog wor…
Tien mooie en bijzondere kerken in NederlandOok in Nederland zijn er heel wat mooie historische kerken. Vele daarvan zijn gebouwd in de middeleeuwen. De meeste kerk…Bronnen en referenties
- Inleidingsfoto: André Karwath Aka Aka, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.5)
- http://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:Pansy_aka.jpg
- http://nl.wikipedia.org/wiki/Vrijdenkerij
- http://dry.sailingissues.com/uitschrijven-kerk.html
- http://www.stapuitdekerk.nl
- http://www.katholiek.nl/asp/default.asp?id=3903&t=show&zoek1=uitschrijven
Reacties
Hanneke Vermeulen, 15-03-2013
Ik ben gedoopt in een nederlandse katholieke kerk maar ben woonachtig in het buitenland. ik sta sinds 1991 niet meer ingeschreven in een nederlandse gemeente en ben niet langer bekend bij de GBA. ik heb mij niet aangesloten bij een lokale (buitenlandse) parochie. weet iemand of dat dan wil zeggen dat ik niet langer meer sta ingeschreven bij de nederlandse katholieke kerk en niet geregistreerd sta bij SILA?
Reactie infoteur, 17-03-2013
Hallo Hanneke,
Waarschijnlijk sta je niet meer ingeschreven bij SILA. Als je je wilt laten uitschrijven bij de katholieke kerk is het in jouw geval voldoende om dit kenbaar te maken bij de parochie waar je gedoopt bent. Daar blijf je namelijk wel ingeschreven, zolang je geen bericht stuurt.
Met vriendelijke groet,
Lexia
Michiel van Dijck, 05-03-2013
N.a.v. de info op uw site me aan het uitschrijven. Het doopregister heeft een probleem. De kerk waar ik gedoopt ben bestaat niet meer (het gebouw) er was volgens mij geen verhuizing. Waar blijft dan het doopregister?
Ben gedoopt in de Judas Taddeuskerk in Mensfort Eindhoven.
Ben benieuwd wat nu.
Reactie infoteur, 06-03-2013
Hallo Michiel,
Dat zou ik ook niet weten, maar het lijkt me dat dit bekend moet zijn bij het bisdom van de provincie Brabant. Ik zou eens googlen hierop en die instantie een mail sturen met deze vraag, eventueel kunnen zij je dan verder helpen. Succes!
Vriendelijke groet,
Lexia
John-b (infoteur), 14-02-2013 #6
Als het er op aan komt zit je leven lang vast aan iets waar je ouders over besliste toen je geboren werd.Die zetten je op een lijst en jij kan je der niet af laten halen. Ik heb in de zelfde week dat ik het huis uit ging op het gemeente huis laten weg halen dat ik rooms-katholiek ben. Ik ben niet alleen gedoopt maar ook nog eens het vormsel ontvangen. Volgens mijn ouders deed ik dat geheel vrijwillig. Ja zit op roomschool moet je een zeggen dat je niet gevormd wou worden. Maar ik berijpt dus nu dat ik no op 5 instanties duidelijk moet maken dat ik al 30 jaar niks meer wil nodig hebben met HET rooms (on)geloof?
Reactie infoteur, 15-02-2013
Hallo John,
Je hebt bij de gemeente dus al eerder laten weten dat je niets meer met de kerk te maken wil hebben. Als ik er vanuit ga dat je niet verder benaderd bent door de kerk kun je volstaan met een brief naar de parochie waar je gedoopt bent. Daar wordt een aantekening achter je naam gezet waardoor je niet meer mag worden meegeteld als lid van de katholieke kerk.
En wat betreft dat vormsel: ik snap je, ik weet het uit ervaring. Toen was je een jaar of 11, 12; de vraag is hoe "vrijwillig" die keuze was als je niet beter weet door je opvoeding! De leeftijd van zelfstandig beslissen en zeggenschap over je eigen situatie heb je dan tenslotte nog lang niet bereikt, dus hoeveel keus had je werkelijk? Wat je nu kunt doen is je laten uitschrijven, dat is het waarmee je nu als volwassene je mening kenbaar kunt maken.
Groeten, Lexia
Leonie, 12-02-2013
Als je eenmaal bent uitgeschreven bij alle 6 instanties van de kerk kun je dan voortaan de doopnamen achterwegen laten bij instanties en bij aanvraag van nieuw paspoort? Of ben je verplicht je doopnamen te blijven gebruiken?
Dank je wel.
Groetjes
Leonie
Reactie infoteur, 12-02-2013
Hallo Leonie,
Je doopnamen zijn officieel geregistreerd bij de burgerlijke stand toen er aangifte van je geboorte werd gedaan. Daar verandert de uitschrijving uit de katholieke kerk niets aan, je doet afstand van het "lidmaatschap" van de kerk en niet van je namen. Als er om wordt gevraagd je volledige doopnamen te geven horen die namen dus nog steeds bij jou. Maar dat geldt natuurlijk alleen voor officiële documenten. Ik heb zelf drie doopnamen, maar in het dagelijks leven gebruik ik mijn roepnaam (ook als initiaal bij mijn achternaam) als ik dat wil.
Groeten, Lexia
Nico, 09-01-2013
Moeten die 6 brieven voor uitschrijving dan allemaal aangetekend zijn?
Graag een zeker wetend antwoord
Reactie infoteur, 09-01-2013
Hallo Nico,
Ik heb de zes brieven verstuurd, niet aangetekend. Ik kreeg van alle instanties schriftelijk antwoord.
Vriendelijke groet, Lexia
Moham, 03-04-2012
Als moslim kan ik nergens opzeggen. Mijn dader doodt mij. Hoe doen julie protestanten dat?
Reactie infoteur, 03-04-2012
Hallo Moham,
Voor protestanten is het minder moeilijk om uit de kerk te stappen (voor wat betreft het administratieve gedeelte) dan voor katholieken. Ook zij kunnen d.m.v. een brief hun beslissing kenbaar maken aan hun kerk. En wat je zegt over de islam, wat kan ik daar over zeggen… Zo wordt er dus gedacht en beslist voor andere mensen (en kinderen).
Groeten, Lexia
Laatste update: 29-07-2015
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Religie
Bronnen en referenties: 6