mijn kijk op

Heeft bezwaar tegen het UWV zin?

Wanneer het UWV een beslissing maakt over jouw uitkering of keuring in verband met de ziektewet of WIA of WAO, kan je hiertegen in bezwaar gaan. Het indienen, verhoor en behandeling van het bezwaarschrift kan maanden duren. Ondertussen voert het UWV de beslissing uit, wat soms dramatische gevolgen kan hebben voor je uitkering. Vaak keurt het UWV het bezwaar af, en lijkt er niets meer aan te doen. Hoe eerlijk is deze procedure? En zijn er nog mogelijkheden nadat het bezwaar is afgewezen?

Wanneer ga je in bezwaar

Je kunt in bezwaar gaan wanneer je schriftelijk een beslissing ontvangt van het UWV, bijvoorbeeld over de hoogte van je uitkering of van een keuring of herkeuring. In de brief staat dan ook aangegeven dat het mogelijk is om in bezwaar te gaan. Het is mogelijk om eerst het UWV te bellen met de vraag of zij de beslissing kunnen toelichten of in gesprek te gaan waarom je het er niet mee eens bent. Het UWV raadt dit ook aan. Het is zeker niet onverstandig om dit te doen, maar houdt goed voor ogen wat je wil. Het gebeurt vaak genoeg dat mensen terecht oneens zijn met het UWV, maar zich door medewerkers laten overrompelen door argumenten. Uit eigen ervaring en verhalen van anderen, ken ik tal van voorbeelden waarin medewerkers, keuringsartsen of arbeidsdeskundigen vanuit onjuiste informatie of een vooroordeel handelen.

Redenen voor een bezwaarschrift kunnen zijn:

• De hoogte van de uitkering.
• Het stopzetten van de uitkering.
• De keuringsarts meldt je beter, terwijl je nog ziek bent.
• Oneens over de mate van arbeidsongeschiktheid.
• Verwijtbaar werkloos volgens het UWV

Klacht?

Een klacht over de manier van handelen van het UWV is niet per definitie reden voor een bezwaar. Maar als de klacht invloed heeft gehad op jouw uitkering, dan kan dat wel de reden zijn om een bezwaarschrift in te dienen.

Hoe schrijf je een bezwaarschrift

Je schrijft het bezwaar zes weken na dagtekening van de beslissing. Beschrijf hierin zo duidelijk mogelijk waar je het niet mee eens bent en waarom. Indien je meer tijd nodig denkt te hebben, dan schrijf je eerst een voorlopig bezwaarschrift. Het UWV laat dan weten hoe lang je de tijd krijgt.

Tips:

• In geval van ziekte: Stuur ondersteunend bewijs of verklaringen mee van je huisarts of behandelaar. Indien een behandelaar dit niet kan meegeven, geef dan in het bezwaar aan dat het advies van jouw behandelaar wordt meegenomen als argument. Geef aan dat je toestemming geeft om medische informatie op te vragen.
• Beschrijf alles wat volgens jouw relevant is en waarom je het niet eens bent.
• Vraag mensen die je vertrouwt om met je mee te denken en je bezwaar te lezen.
• Is het je allemaal te ingewikkeld, weet dat je een ander kan machtigen om het voor jou te schrijven.
• Uitkeringssituaties kunnen ingewikkeld en complex zijn, laat je daar niet door afschrikken en vraag om hulp bijvoorbeeld bij een rechtswinkel, vakbond of juridisch loket.
• Vraag een kopie van jouw dossier van het UWV op. Hierin vind je alles wat over jouw situatie is vastgelegd.
• Leg elk contact vast, neem gesprekken op, maak notities, wat is er besproken, met wie en de datum.

De procedure

Binnen vijf dagen zal het UWV een bevestiging sturen dat het bezwaar is ontvangen. Vaak zal het UWV eerst telefonisch contact opnemen, waarin het bezwaar wordt besproken en er over en weer uitleg gegeven kan worden. Daarnaast zal er een datum worden vastgesteld voor een hoorzitting. Afhankelijk van de situatie volgt na hoorzitting, de beslissing binnen zes, dertien of eenentwintig weken. Het verloop kan anders verlopen dan het UWV op de eigen website vermeldt. Het is aan te raden om zelf vast te leggen hoe en wanneer het UWV reageert.

Hoorzitting

Volgens het UWV zijn er bij de hoorzitting twee medewerkers aanwezig. Wanneer het gaat om ziekte of arbeidsbeperking, is een van de medewerkers vaak een keuringsarts. De medewerkers die het bezwaar behandelen zijn niet dezelfde die betrokken zijn geweest bij de beslissing waartegen je bezwaar maakt. Zelf heb ik meerdere hoorzittingen meegemaakt en ook meegemaakt dat er maar één medewerker bij aanwezig was. Tijdens de herkeuring kan je het bezwaar toelichten. Het gesprek duurt meestal een half uur, en je kunt hier iemand mee naar toe nemen. Je kunt ook iemand machtigen om voor jou te spreken.

Ter overweging

• Houd voor ogen dat het medewerkers van het UWV anders kijken naar jouw situatie dan jij. Om een voorbeeld te geven: Een keuringsarts kan vragen naar jouw dagelijkse bezigheden. Wanneer je ziek bent, ben je bijvoorbeeld moeilijk in staat om jezelf aan te kleden of zelf je eten klaar te maken. Wanneer je aangeeft dat dit moeilijk gaat, maar je het wel nog steeds zelf doet, kan dit voor de keuringsarts een aanleiding zijn om te constateren dat je nog steeds in staat bent om handelingen te verrichten. Met andere woorden: je bent nog steeds in staat om te kunnen werken. Het UWV hanteert eigen normen om te bepalen of iemand kan werken, en het is de vraag of deze reëel zijn.
• Keuringsartsen zijn geen deskundigen of specialisten. Inschattingsfouten met betrekking tot de belastbaarheid in relatie tot de ziekte of handicap, worden regelmatig gemaakt. Psychische problemen en aandoeningen worden wel eens over één kam geschoren met een depressie of een burn-out. "U heeft twee handen en twee benen, daar kunt u prima mee werken" en "met een depressie moet u niet op de bank gaan zitten" zijn uitspraken door keuringsartsen.
• Medische informatie door behandelend artsen of specialisten kan worden opgevraagd, maar dat betekent niet dat het UWV deze informatie hoeft mee te nemen in de overweging. Zo kan het voorkomen dat een specialist zegt dat een cliënt niet of gedeeltelijk kan werken, maar dat het UWV toch beslist dat iemand kan werken.
• Medewerkers, arbeidsdeskundigen en keuringsartsen zijn in dienst van het UWV, en handelen in het belang van het UWV. Daarnaast is de werkdruk binnen het UWV, o.a. door bezuinigingen, toegenomen. Cliënten verdienen daardoor niet de aandacht en tijd om adequaat naar werk te worden begeleid, en beslissingen zijn vaak te kort door de bocht.

Heeft bezwaar zin?

Na verhalen van anderen die in bezwaar zijn gegaan bij het UWV, en zelf twee keer in bezwaar te zijn gegaan, blijf ik mij verbazen. Medewerkers van het UWV nemen een beslissing over de situatie van een cliënt. Wanneer iemand in bezwaar gaat, behandelt en beoordeelt het UWV zelf de beslissing. Dit gebeurt weliswaar door andere medewerkers, maar het blijft binnen dezelfde instantie. Het is meestal niet in het belang van het UWV om de beslissing te veranderen.

Toch raad ik iedereen aan een bezwaarschrift te schrijven, indien oneens met de beslissing.
Ten eerste is het een signaal naar het UWV om cliënten serieus te nemen, en nogmaals de specifieke situatie van de cliënt te onderzoeken.
Ten tweede is een bezwaarschrift de enige manier om verdere stappen te ondernemen. Je kunt pas in beroep gaan bij de rechtbank na de bezwaarprocedure. Wanneer je in beroep gaat, zal niet het UWV, maar een onafhankelijke rechter de zaak bekijken. Een rechter kijkt anders naar de situatie, en heeft geen belang bij welke beslissing dan ook. De kans dat de beslissing door een rechter juridisch correct is, is velen malen groter.

Helaas haken veel mensen na de bezwaarprocedure af en leggen zich neer bij de beslissing van het UWV. Het beroep bij de rechtbank kan lang duren, tussen de één a twee jaar. Logisch dat veel mensen denken dat het dan geen zin meer heeft. Veel mensen weten niet eens dat ze in beroep kunnen gaan. Of men denkt dat de beslissing door het UWV hetzelfde is als door een rechtbank. Maar juist omdat veel mensen niet in beroep gaan, zal het UWV eerder bij de eigen beslissing blijven. Zo blijft de macht van de beslissing bij het UWV, en blijven veel mensen onterecht gekort of benadeeld.

Wanneer je een rechtsbijstandverzekering hebt, hoeft een rechtszaak niet duur te zijn.

Eigen ervaring

Zelf ben ik in vier jaar tijd, twee keer in bezwaar gegaan. Na de tweede procedure ben ik in beroep gegaan. Ik heb dit kunnen doen doordat ik een rechtsbijstandverzekering had. Eerst heb ik uitvoerig overleg gehad met de juridisch specialist over de zaak. Nadat duidelijk was dat ik een goede kans had om mijn gelijk aan te tonen, is het beroep aangevraagd. Na een half jaar volgde er een hoorzitting. Daarin werd de rechter snel duidelijk dat de medewerkers van het UWV mijn zaak onzorgvuldig hebben behandeld. Een jaar lang heeft het UWV de tijd gehad om mijn dossier te onderzoeken en de rechter uitleg te geven. Twee jaar na het indienen van het beroep, was de uitspraak. De rechtbank heeft mij in het gelijk gesteld, en het UWV moet de beslissing terugdraaien.
Voor mij is dit een signaal naar het UWV om cliënten serieus te nemen, zorgvuldig een situatie te onderzoeken voordat een beslissing wordt genomen en de normen te herzien om cliënten in te schalen en te toetsen.

Lees verder

• Beoordelingsgesprek keuringsarts UWV of arbodienst